Monday, December 30, 2013

КАЗАНЬ У НЯДЗЕЛЮ СЬВЯТЫХ ПРААЙЦОЎ

У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа!
Упадабаныя браты і сёстры!
Сёньня, у за некалькі дзён да сьвята Божага Нараджэньня, наша Сьвятая Праваслаўная Царква нагадвае нам пра яго набліжэньне і рыхтуе да годнай сустрэчы з гэтым вялікім сьвятам. У цяперашнюю, першую падрыхтоўчую да сьвята нядзелю, яна успамінае сьвятых, якія жылі да Каляд Хрыстова, - старазапаветных прарокаў і усіх пабожных людзей, якія з вераю чакалі прышэсьця Ратаўніка, з-за чаго і гэтую нядзелю называецца нядзеляй сьвятых праайцоў. Гэтым успамінам яна пераносіць нас думкай ў часы старазапаветныя, у часы , якія папярэднічалі прыходу абяцанага Богам Мэсіі , і для нашага натхненьня да маральнага самаачышчэньня ставіць перад намі цэлая процьма вялікіх праайцоў, што празьзялі сваім богапрыемным жыцьцём.

Friday, December 27, 2013

ЗВАНЫ МАНАСТЫРА КІЕЎСКАГА ПАТРЫЯРХАТУ

   
 У ноч на 11 сьнежня 2013 г. , калі « Беркут » паўторна штурмаваў Кіеўскі Майдан, Міхайлаўскі Златоверхі манастыр Украінскае Праваслаўнае Царквы Кіеўскага Пратрыярхату ўдарыў ва ўсе званы.

Saturday, December 14, 2013

ЗВАРОТ СЬВЯШЧЭННАГА СЫНОДУ УКРАІНСКАЙ ПРАВАСЛАЎНАЙ ЦАРКВЫ КІЕЎСКАГА ПАТРЫЯРХАТУ З НАГОДЫ АПОШНІХ ГРАМАДЗКІХ ПАДЗЕЙ

Сьвяты Сынод Украінскай Праваслаўнай Царквы Кіеўскага Патрыярхату занепакоены існуючай грамадзкай і палітычным крызысам і імкнецца дапамагчы украінскага народу знайсьці з яе выхад .
Мы вітаем і падтрымліваем усе заявы і звароты Патрыярха Кіеўскага і усёй Русі -Украіны Філярэта з нагоды актуальных грамадзкіх падзей і выказаныя ў гэтых заявах прапановы і засьцярогі .
Улічваючы , што першапрычынай грамадзкіх акцый стала грамадзкая незадаволенасьць адкладваньнем на няпэўны час падпісаньня пагадненьня аб асацыяцыі Украіны і Эўрапейскага Саюза , выхадам з крызысу , на нашу думку , будзе аднаўленьне перамоваў і падпісаньня гэтага пагадненьня.

Friday, December 13, 2013

СЬВЯТАРАМ НА МАЙДАНІ


выбар толькі адзін
бьюць у леву ці ў праву
калі з Бога ідеш
всёроўна – на Крыж

за дзяцей або за сябе
за здарадліву дзяржаву
абдзяруць, перапішуць
як стары палімсет

хоць сто разоў паўтары
але ці хто пачуе
між тартураў – глухота
найстрашней за ўсіх

Wednesday, December 11, 2013

ЗАЯВА ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І ЎСЁЙ РУСІ – УКРАІНЫ ФІЛЯРЭТА АДНОСНА ПАДЗЕЙ НА МАЙДАНЕ НЕЗАЛЕЖНАСЬЦІ Ў КІЕВЕ НОЧЧУ 11 СЬНЕЖНЯ

У сувязі з падзеямі на Майдане Незалежнасьці ноччу 11 сьне 2013 лічу неабходным сказаць наступнае.
1. Прымяненьне сілы для абмежаваньня канстытуцыйных правоў грамадзян на свабоду мірных сходаў і свабоду выказваньня свайго меркаваньня, чаму увесь сьвет стаў сьведкам гэтай ноччу, зьяўляецца непрымальным. Існуючая палітычная і грамадзкая крызыс не павінен вырашацца сілавымі сродкамі, якія толькі вядуць да росту напружаньня. Сьледзтвам сілавых дзеяньняў можа быць толькі радыкалізацыя пратэсту і спаўзаньне нашай краіны ў поўнамаштабны грамадзянскі канфлікт.
2. Менавіта таму для выхаду з крызысу павінен быць неадкладна пачаты дыялёг на вышэйшым узроўні паміж прадстаўнікамі улады і прадстаўнікамі апазыцыі і грамадзянскай супольнасьці. Да завяршэньня гэтага дыялёг павінен быць накладзены мараторый на сілавыя дзеяньні, каб права на свабоду мірных сходаў і выказваньня меркаваньня безумоўна забясьпечвалася. Для забесьпячэньня выкананьня дамоўленасьцей да дыялёг могуць быць прыцягнутыя аўтарытэтныя пасярэднікі.

Monday, December 9, 2013

ЗАЯВА РЭДАКЦЫІ ПРАВАСЛАЎНАГА МОЛАДЗЕВАГА ВЭБ-ПАРТАЛА hram.lviv.ua АДНОСНА ПАДЗЕЙ АПОШНІХ ДЗЁН У КІЕВЕ

У сувязі з незаконным і жорсткім разгону мірнага сходу ў г. Кіеве 30 лістапада і шматлікімі правакацыямі.
Падтрымліваючы заявы патрыярха Філярэта і мітрапаліта Уладзіміра, мы:
1. Асуджаем гвалтоўны разгон мірнай акцыі пратэсту 30 лістапада ў Кіеве.
2. Разам з тым мы асуджаем любыя праявы гвалту падчас акцый пратэсту, мэтай якіх зьяўляецца дыскрэдытацыя мірных мітынгаў і увядзеньне рэжыму надзвычайнага становішча.
3. Нагадваем, што кожны адказвае за сваю краіну перад Богам, продкамі, якія змагаліся за незалежную і сувэрэнную дзяржаву, дзецьмі, будуць жыць у гэтай дзяржаве, і перад самім сабой.

Saturday, December 7, 2013

ІНТЭРВІЮ СЬВЯЦЕЙШАГА ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І ЎСЁЙ РУСІ—УКРАІНЫ ФІЛАРЭТА ДЛЯ ЎКРАІНСКАЕ РЭДАКЦЫІ “РАДЫЁ СВАБОДА”

— Ваша Сьвятасьць, як Вы лічыце, якой павінна быць роля Цэрквы падчас гэтых падзей, якія працягваюцца па усёй Украіне, перш за усё, у сталіцы. Падзеі, якія назвалі “Эўрамайданам”. Царква павінна актыўна умешвацца або быць за межамі, толькі заклікаючы да мірнага разьвіцьця падзей?
— Царква павінна быць з народам і я пра гэта заявіў у сваім звароце да народа. Таму мы ў палітыку не умешваемся. Але для нас неабыякава тое, што адбываецца ва Украіне. Чаму студэнты выйшлі на Майдан Незалежнасьці? Гэта была не палітычная дэманстрацыя. Пачалася яна як пратэст супраць таго, што урад не падпісаў пагадненьне аб уваходжаньні Украіны ў ЭС на правах асацыяцыі. Гэта было першае. Далей студэнтаў зьбілі, народ абурыўся і гэта ператварылася ў масавую дэманстрацыю. Да гэтага далучылася палітычныя партыі — апазыцыя. І таму яно уступіла ужо такі масавы і палітычны характар.

Saturday, November 30, 2013

КІЕЎСКІ ПАТРЫЯРХАТ ЗЬ УКРАІНСКІМ НАРОДАМ. ЗАЯВА ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І ЎСЁЙ РУСІ-УКРАІНЫ ФІЛАРЭТА ПА ПАДЗЕЯХ 30 ЛІСТАПАДА 2013 г. У КІЕВЕ

Паважаныя суайчыннікі!
Дарагія браты і сёстры!
Сёньня наша грамадзтва перажывае адзін з самых складаных момантаў найноўшай гісторыі, таму Царква не можа моўчкі стаяць баку.
Падзеі папярэдніх месяцаў і тыдняў пераконваюць, што пераважная большасьць нашых суграмадзян падтрымліваюць эўрапейскую інтэграцыю Украіны. У абарону сваіх імкненьняў яны выйшлі на публічныя масавыя акцыі. Гэтыя акцыі праводзіліся ў цэлым мірна і без гвалту, да чаго грамадзян таксама заклікала і наша Царква, і іншыя Царквы і рэлігійныя арганізацыі.
Кіеўскі Патрыярхат разам з украінскім народам падтрымліваў і працягвае падтрымліваць эўрапейскую інтэграцыю і бачыць будучыню Украіны ў крузе незалежных дзяржаў аб'яднанай Эўропы.
Пасьля пачатку масавых грамадзянскіх акцый мы неаднаразова зьвярталіся таксама і ў праваахоўныя органы і іншых прадстаўнікоў дзяржавы з заклікам забясьпечыць грамадзянам гарантаванае Канстытуцыяй права мірна выказваць сваю пазыцыю. На жаль, гэты наш заклік не быў пачуты.

Wednesday, November 27, 2013

КАЗАНЬ НА ДЗЕНЬ ГЕРОЯЎ (УГОДКІ СЛУЦКАГА ПАЎСТАНЬНЯ 1920 г.)

У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа.
Упадабаныя браты і сёстры!
Сёньня мы, як і ўсе сьвядомыя беларусы ва ўсім сьвеце, сабраліся тут, каб малітоўна памянуць усіх тых, хто аддаў свае жыцьця ў змаганьні за свабоду нашае Бацькаўшчыны – Сьвятой Беларусі.
Кожнаму народу ягоную зямлю, мову – усё тое, што мы называем словам Бацькаўшчына дае Бог. Гэтая думка ясна выкладзена ў Новым Запавеце: “Дзеля гэтага схіляю калені мае прад Айцом Госпада нашага Ісуса Хрыста, ад Якога мѓе найменьне ўсякая айчыннасьць на нябёсах і на зямлі” (Эф. 3:14 – 15). Таму немагчыма ўявіць сябе сапраўднага праваслаўнага, якому не ўласьціва любоў да сваёй Радзімы.
Любоў – гэта не абстракцыя, гэта служэньня. Таму любоў да Радзімы, таксама як і сапраўдная любоў да сваёй сям’і: маці, бацька, жонкі, дзяцей, ёсьць любоўю ахвярнай. Бо вучыць нас Хрыстос: “Няма большае за тую любоў, як калі хто пакладзе душу сваю за сяброў сваіх” (Ян. 15:13).

Tuesday, November 26, 2013

ЗАЯВА ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І УСЁЙ РУСІ-УКРАІНЫ ФІЛЯРЭТА ЗЬ НАГОДЫ ГРАМАДЗКІХ ВЫСТУПАЎ У ПАДТРЫМКУ ЭЎРАПЕЙСКАЙ ІНТЭГРАЦЫІ УКРАІНЫ

У апошнія дні ў сталіцы і многіх іншых гарадах Украіны, а таксама за мяжой адбыліся і цяпер працягваюцца грамадзкія выступы ў падтрымку эўрапейскай інтэграцыі Украіны.
Наша Царква, як і шэраг іншых вядучых Цэркваў і рэлігійных арганізацый Украіны, у сумесным звароце яшчэ ў канцы верасьня гэтага года паказалі падтрымку эўрапейскіх імкненьняў украінскага народа. За гэты час на многіх сустрэчах у Украіне і за мяжой з палітыкамі і грамадзкімі дзеячамі як асабіста Патрыярх, так і прадстаўнікі нашай Царквы адзначалі, што Украіна - эўрапейская краіна, што выбар нашага народа на карысьць прыналежнасьці да эўрапейскай хрысьціянскай цывілізацыі быў ажыцьцёўлены яшчэ больш за 1000 гадоў таму падчас Хрышчэньня Кіеўскай Русі.
Царква мы спадзяемся, што духоўны патэнцыял Украіны, наша супрацоўніцтва са здаровымі эўрапейскімі сіламі ў захаваньні традыцыйных хрысьціянскіх каштоўнасьцяў - рэлігійных, сямейных, культурных і іншых - дапамогуць Эўропе ў пераадоленьні разбуральных праяў агрэсіўнага сэкулярызму.

ЗВАРОТ УСЯЛЕНСКАГА ПАТРЫЯРХА БАРТАЛАМЕЯ ДО УКРАІНЦАЎ У УГОДКІ ГОЛАДАМОРУ

Упадабаныя ў Хрысьці, мілата Госпада і мір зь усімі вамі!
З пачуцьцём вялікай павагі і адначасова з глыбокім болем у сэрцы, мы зьвяртаемся ад імя гістарычнай і мучаніцкае Маці-Царквы Канстантынопаля да усіх вас у гэты смутны дзень васьмідзесятай гадавіны Голадамору украінскага народа.
У той час, калі мы малітоўна успамінаем аб тых трагічных нечалавечых падзеях 1932-1933 гадоў, калі мноства чалавечых жыцьцяў было перапынена штучным і жорсткім голадам, мы таксама молімся аб супакоі душ памерлых ахвяраў Голадамору і гаеньня балючых душэўных ран вашага дабраслаўлёнага народа.
Цяжка, немагчыма уявіць сабе памеры і зацятасьць лютасьці, з якой чалавечыя істоты зьнішчалі сабе падобных, створаных па вобразу і падабенству Бога. Усё гэта нібыта дзеля палітычнае ідэалёгій, але на самой справе з-за няпраўды і бязбожнасьці.

Saturday, November 23, 2013

КАЗАНЬ У ДЗЕНЬ ПАМЯЦІ АХВЯР ГОЛАДАМОРУ ВА УКРАІНЕ

Бойся Бога і запаведзяў Ягоных трымайся, бо чалавеку ў гэтым - усё. Бо ўсякі ўчынак Бог прывядзе на суд і ўсё таемнае, ці яно добрае, а ці благое.
Экл.12:13 – 14
Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу.
Упадабаныя браты і сёстры!
Сёньня мы сышліся на гэтую памінальнаю малітву, каб прасіць Госпада за душы тых, хто зрабіўся ахвярай жахлівага генацыду ХХ стагодзьдзя – Голадамору.
Жахлівы генацыд ва Украіне быў старана сплянаваны, падрыхтаваны і зьдзейсьнены сатанінскім камуністычным рэжымам, які ўжо прынёс ва Украіну сьмерць і голад 1918-1923 гадоў. Мы ўсе ведаем і цудоўна ўсьведамляем гэты факт…
Але сёньня, у дзень памяці мільёнаў ахвяр антычалавечага камуністычнага рэжыму, мусім таксама зьдзейсьніць жорсткі рахунак сваёй гістарычнай памяці. Бо ніякі дыктатар, ніякая ўлада катаў не зьяўляецца на пустым месцы.

Wednesday, November 13, 2013

ДА ПЫТАНЬНЯ ВЫЗНАЧЭНЬНЯ КАНФЭСІЙНАСЬЦІ ТЭКСТАЎ: ЯШЧЭ РАЗ АБ СЛОВЕ “ПРАВАВЕРНЫ”


Праблема канфэсійнага (праваслаўна–уніяцкага) вызначэньня аўтарства богаслужбовых ды і наогул рэлігійных тэкстаў XVIIXVIII выяўляецца часам досыць складанае. Пераважна вызначэньня адбываецца па належнасьці друкарні або месцу стварэньня, але не сакрэт, што ў XVII – пачатку XVIII стагодзьдзя мы назіраем ўзаемныя “пазычаньні” тэкстаў. Таму частка гісторыкаў і мовазнаўцаў даўно спрабуе стварыць нейкія маркэры, якія мусяць спрасьціць задачу распазнаваньня канфэсійнага аўтарства. Адным з такіх маркэраў, які сёньня спрабуюць увесьці ў навуковы абарот уніяцкія дасьледчыкі, ёсьць слова “прававерны”.
Пасьля пэўных гістарычных досьледаў, можна заўважыць, што выкарыстаньне слова “прававерны” менавіта як маркера для вызначэньня ўніяцкае літаратуры пачалося толькі пасьля выхаду ў сьвет грэка-каталіцкага малітоўніка “Госпаду памолімся”, дзе яго ўжыў у сваіх перакладах а. Аляксандр Надсан. Але рэальнага абгрунтаваньня гэтага тэрміну а. Аляксандр не прыводзіць. Гэтае абгрунтаваньня зьяўляецца крыху пазьней, у камэнтарах беларускіх уніяцкіх сьвятароў у сацыяльных сетках, а таксама прафэсара Марозавай. Падмуркам гэтага абгрунтаваньня зьяўляецца вэрсія аб тым, што базыльяне не ўспрымалі слова “праваслаўны”, якое выкарыстоўвалі “схізматыкі”, і пачалі ўжываць слова “прававерны”.

Monday, October 7, 2013

КАЗАНЬ У 15—Ю НЯДЗЕЛЮ ПАСЬЛЯ ПЯЦІДЗЕСЯТНІЦЫ


У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа.
Упадабаныя браты і сёстры, сёньняшняе Эвангельле раскрывае нам галоўную запаведзь Хрыста: “Любі Госпада Бога твайго усім сэрцам тваім, і усёю душою тваёю, і усёю сілаю тваёю, і усім разуменьнем тваім, і блізкага твайго, як самога сябе. На гэтых дзьвюх запаведзях грунтуецца увесь закон і прарокі” (Лк 10:27; Мц. 22:40).
Але для поўнага разуменьня усёй паўнаты пачутага сёньня Эвангельля, варта нам акунуцца ў павучальную сілу Біблейскай гісторыі.
Вось , у далёкім мінулым , на гары Сінай, падаў Бог прароку Майсею каменныя скрыжалі , на якіх былі высечаныя Дзесяць запаведзяў — Закон Божы , па якім павінен быў жыць кожны набожны чалавек. Аднак народ Ізраіля , закліканы да служэньня Адзінаму Госпаду, не выстаяў ў праўдзе. Сьляпыя правадыры народа — фарысэі падмянілі жывую веру мёртвым фармальным законам, пахавалі жыватворчы дух Запавету пад грудай непатрэбных і складаных абрадаў, звычаяў і правілаў. Лічачы сябе праведнікамі , гэтыя гордыя крывадушнікі рэчаіснасьці затапталі запаведзі Божыя. Ім было сказана: не стварай куміра і не красьці, а яны любілі першымі на банкетах і ў сынагогах сядзець і кіраваць на народных сходах (Мц. 23:6—7), стваралі куміраў з саміх сябе і абкрадалі Самога Бога, прысвойваючы гонар, які належыць толькі Яму. Ім было сказана не забівай, а яны духоўна забівалі блізкіх пагардай і асуджэньнем, абыякавасьцю і жорсткасьцю. Вонкава яны былі узорамі прыстойнасьці, але ў душах іх, падобна хеўры зьмей, клубіліся атрутныя страсьці і юрлівасьці.

Sunday, September 29, 2013

АБРАЗ БОЖАЕ МАЦІ “ПАГЛЯДЗІ НА ПАКОРУ МАЮ”


Памяць 16 / 29 верасьня
На абразе “Паглядзі на пакору маю” Прасьвятая Багародзіца намаляваная намалявана сядаючаю  і ў кароне. У правай руцэ яна мае скіпэтар, а левай падтрымлівае Боганемаўля, якое стаіць на Яе каленях. Боганемаўля правай рукой датыкаецца да Яе шчацы, а ў левай трымае невялікую шар - знак улады над сусьветам.
Упершыню абраз Божай Маці “Паглядзі на пакору маю” зьявіўся ў 1420 годзе на Камяным возеры ў Пскоўскай вобласьці, каля месца нараджэньня сьвятой Кіеўскай княгіні Вольгі. Гэта падзея адбылася ў суцяшэньне і падбадзёрваньне пскавічоў ў пэрыяд вялікага бедзтва, “згубнага мору” (голаду і эпідэміі), які успыхнуў тады ў Пскоўскай зямлі. Тады з правага вочы Багародзіцы пачатку струменіцца кроў. Такім чынам Прачыстая Дзева дала пскавічам знак - яна смуткуе аб іх і гатовая пасьпяшацца на дапамогу.

Friday, September 27, 2013

СЛОВА НА ЎЗВЫШЭНЬНЯ ГОДНАГА І ЖЫВАТВОРЧАГА КРЫЖА ГОСПАДА


Слова пра крыж для пагібельных - юродзтва ёсьць, а нам, што ратуемся, - сіла Божая!
1 Кар. 1:18
У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа!
Ісьціна, паводле слова Сьвятога Апостала, дарогі браты і сёстры, сёньня мы з вамі бачна дакраналіся да гэтай сілы, стаўшы удзельнікамі Узвышэньня Сьвятога Крыжа. Міма кожнага з вас праплыла Жыватворчае Дрэва, вынесенае з Сьвятое Сьвятых, зь зямнога неба, з алтара Гасподняга. Праплыло, і паднялося на вышыню, і апусьцілася да зямлі, каб зноў падняцца, восені усе бакі сьвету, каб кожны убачыў, зразумеў і адчуў сілу і уладу гэтай вялікай адзнакі перамогі.
І вось сёньня пераможныя сьпеў гучыць над усім сьветам: “Радуйся, Жыватворчы Крыж!” Якія дзіўныя словы, дарагія мае браты: прылада ганебнага катаваньня прыносіць жыцьцё і радасьць. Зьнясіленьне і крайняя галеча - нараджаюць багацьце дароў Духа Сьвятога, і Дрэва Крыжавое становіцца Дрэвам райскай і упрыгожваецца таемнымі кветкамі, якія выпускаюць водары жыцьця вечнага. І з бяздоннага смутку Вялікай Пятніцы - зазьзяе радасьць і сьвятло Ўваскрэсеньня Хрыстовага. Таму, любасныя мае, у Бога Любові цалкам асаблівая лёгіка. І слова аб Крыжы - для гінуўшых ёсьць пачварнасьць, для юдэяў - спакуса, для элінаў - вар'яцтва. Бог перамагае сілай любові да канца, любоўю ахвярнасьці, каханьня крыжа. І пераможны знак гэтай бязьмежнай любові Бога Тройцы да сьвету - ёсьць Крыж. «Бо так палюбіў Бог сьвет, што Сына Свайго Адзінароднага на расьпяцьце».

Saturday, September 21, 2013

АКАФІСТ СЬВЯТОМУ МУЧАНІКУ ВІКТАРУ


Пераклад зьдзейсьнены у вянок памяці сьвядомаму беларускаму мастаку Віктару Маркаўцу, бо казаў Гаспозь: “Вы - сьвятло сьвету: ня можа схавацца горад, які стаіць на версе гары. І запаліўшы сьвечку, ня ставяць яе пад пасудзінаю, а на сьвечніку, і сьвеціць усім, хто ў доме. Так няхай сьвеціць сьвятло ваша перад людзьмі, каб яны бачылі вашыя добрыя ўчынкі і ўслаўлялі Айца вашага, Які ёсьць у нябёсах”. (Мц. 5:14 – 16)
Сьвяты мучанік Віктар быў ваяром у час царюваньня імпэратара Марка Аўрэлія Філосафа (161-180). Калі імпэратар пачаў ганеньне на хрысьціян, Віктар адмовіўся прынесьці ахвяру багам. Такое абавязковае ахвярапрынашэньне зьяўлялася праверкай адданасьці ваяра язычніцкімі багам і імпэратару. Сьвятой прададзены быў на пакуты, але прайшоў скрозь усе катаваньні цэлым. Сілай малітвы ён перамог чарадзея, які з тых часоў адмовіўся ад чарадзейства і стаў хрысьціянінам. Па малітве сьвятога пачалі бачыць раптам асьлеплы ваяры. Бачачы цуды, выяўленыя Госпадам праз сьвятога Віктара, маладая набожная жонка аднаго з катаў, Стэфанія, адкрыта праславіла Хрыста, за што была адданая лютаму пакараньню: яе прывязалі да двух сагнутым пальмам, якія, разагнуўшыся, разарвалі мучаніцу. Сьвятога мучаніка Віктара абезгаловілі. Пакутнікі пацярпелі ў Дамаску ў II стагодзьдзі, дзе і адданыя пахаваньню іх годныя астанкі.

Sunday, September 8, 2013

КАЗАНЬ У 11-Ю НЯДЗЕЛЮ ПАСЬЛЯ ПЯЦІДЗЕСЯТНІЦЫ


Калі вы будзеце дараваць людзям правіны іх, то даруе і вам Айцец ваш Нябесны.
Мц. 06:14
Так і Айцец Мой Нябесны зробіць вам, калі кожны з вас не даруе ад сэрца свайго брату свайму грахі яго
Мц. 16:35
У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа!
Упадабаныя браты і сёстры!
Незьлічоныя міласьці, выяўленыя кожнаму з нас Усяшчодрым Тварцом. Гасподзь дыханьнем Сваім удыхнуў у нас жыцьцё, даў нам гэты сьвет з яго цудамі і прыгажосьцямі, надзяліў сьветлым розумам, свабоднай воляй і ці не самым галоўным - здольнасьцю да любові. Нябесны Айцец паказаў нам шлях да Вечнага жыцьця, адкрыў для нас браму Царства Нябеснага. Здавалася б, кожны момант нашага існаваньня павінны мы сьпяваць песьню падзякі, каб хоць крыху аддаць доўг Усяміласьціваму Творцы

ПЕСЬНЯ ВОЛЬНАСЬЦІ БАЦЬКАЎШЧЫНЫ (АБРАНАЯ ПСАЛЬМА)



Беларусь нарадзіла нас і тут Радзіма наша, ёй прысьвячаем сьпеў наш і працу нашу.
Іх таксама прысьвяціў цар Давыд Госпаду, разам са срэбрам і золатам, якое прысьвяціў зь адабранага ва ўсіх упакораных ім народаў.
Зямлю нашу і скарбы нашы, што Госпадам дадзены, павернем сябе яе Давыд у старажытнасьці павярнуў.
Ад Сірыйцаў і Маавіцянаў, і Аманіцянаў і Філістымлянаў і Амалікіцянаў, і зь адабранага ў Адраазара, сына Рэхавага, цара Суўскага.

ЧЫН ПАМІНАНЬНЯ ЎСІХ ПРАВАСЛАЎНЫХ ВАЯРОЎ, ШТО ЗА БЕЛАРУСЬ СЬВЯТУЮ І НАРОД ЯЕ Ў БАРАЦЬБЕ ЗЬ ВОРАГАМ ЗАГІНУЛІ


Сьвятар: Дабраслаўлёны Бог наш спрадвеку, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў.
Людзі: Амін.
Сьвятар кадзіць крыжавобразна над колівам, а дыякан ідзе прад ім зь сьвечкай.
Людзі: Сьвяты Божа, сьвяты моцны, сьвяты несьмяротны, памілуй нас (тры разы)
Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.
Найсьвяцейшая Тройца, зьлітуйся над намі. Госпадзе, ачысьці правіны нашы. Уладару, выбач бяспраўе наша. Сьвяты, наведай нас і аздараві немачы нашы дзеля імя Твайго.

Friday, August 30, 2013

ПАДРЫХТОЎКА ДА АФІЦЫЙНАГА ВЫДАНЬНЯ БЕЛАРУСКАМОЎНАГА БОГАСЛУЖБОВАГА ЭВАНГЕЛЬЛЯ Ў ПОЛЬСКАЕ АЎТАКЕФАЛЬНАЕ ПРАВАСЛАЎНАЕ ЦАРКВЕ. ІНФАРМАЦЫЙНАЕ ПАВЕДАМЛЕНЬНЕ.


Пытаньне разьвіцьця і выкарыстаньня беларускае мовы ў Польскае Аўтакефальнае Праваслаўнае Царкве (далей – ПАПЦ) міжваеннага часу застаецца адным зь найменей дасьледаваным у гісторыі Беларусі. Да сёньня дасьледчыкі, з розных канфэсійных ды палітычных меркаваньняў, спрабуюць абыйсьці гэтую тэму маўчаньнем або абмяжоўваюцца некалькімі сказамі ў сваіх навуковых працах. Дадзены артыкул–паведамленьне, зьяўляецца спробай выкласьці некаторыя факты ды зацікавіць беларускіх дасьледчыкаў дадзенае тэмай.
Пачаткам афіцыйнага дазволу выкарыстаньня беларускае мовы ў ПАПЦ, на наш погляд, мусім лічыць Сьвяшчэнны Архірэйскі Сынод ПАПЦ, які адбыўся 3 верасьня 1924 г. у Варшаве. Менавіта ў пастанове гэтага Сыноду сказана наступнае: “У дадатак да пастановаў Сьвятога Сыноду ад дня 16 чэрвеня і 14 сьнежня 1922 г. і ў разьвіцьцё іх — 1. дазволіць ужываньня ўкраінскай, беларускай, польскай і чэскай моваў у тых богаслужбовых чынах, тэкст якіх атрымаў багаслаўленьня  вышэйшай Царкоўнай уладай і ў тых парахфіях, дзе таго зажадаюць парахфіяне і дзе гэта магчыма па мясцовым умовам…”. Разам з тым, нягледзячы на фармальны дазвол, гэтая пастанова заставалася досыць тэарэтычнаю, ва ўсякім разе для беларусаў, бо на той час практычна не было не толькі перакладаў чыноў богаслужбы, але нават перакладу Эвангельля і Псалтыра.
Менавіта для ўніфікацыі перакладаў богаслужэбнае літаратуры на нацыянальных мовах, Сьвяшчэнны Архірэйскі Сынод ПАПЦ у красавіку 1927 г. вырашае выдаць “афіцыйныя Богаслужбовыя Эвангельля на польскай, чэскай, украінскай і беларускае мовах” (Журнал Сьвяшчэннага сыноду ПАПЦ ад 20 красавіка 1927 г.).

Sunday, August 25, 2013

КАЗАНЬ У 9-Ю НЯДЗЕЛЮ ПАСЬЛЯ ПЯЦІДЗЕСЯТНІЦЫ



Бачачы моцны вецер, спалохаўся і, пачаўшы тануць, закрычаў: Госпадзе! уратуй мяне
Мц. 14:30
Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу.
Упадабаныя браты і сёстры!
Сёньня чытаньне Эвангельскае перадае нам пра дзіўнае хадзеньне Збавіцеля па вадзе, пра тое, як Гасподзь супакоіў буру і выратаваў Апостала Пятра ад патапленьня, калі той, спытаўшы ў Госпада дазволу, пайшоў па моры, але, усумніўшыся ў заступніцтве Божым, пачаў тануць, заклікаючы: Гасподзь, выратуй мяне!
Эвангельле ад Мацея так перадае нам апавяданьне пра гэты цуд: пасьля насычэньня пяці тысяч чалавек пяцьцю хлябамі і дзьвюма рыбамі Гасподзь адразу ж прымусіў вучняў Сваіх увайсьці ў лодку раней за Яго і плыць на іншы бок, пакуль Ён адпусьціць людзей. І, адпусьціўшы народ, Ён узышоў на гару памаліцца сам-насам; і вечарам заставаўся там адзін. А лодка была ужо на сярэдзіне мора, і яе білі хвалі, бо вецер быў страшны. Ў часе чацьвёртай варты начной пайшоў да іх Ісус, ідучы па моры. Вучні убачыўшы Ягоную хаду па моры, зьдзівіліся і казалі: гэта прывід І ад страху пачалі страшна крычаць. Але Ісус адразу зьвярнуўся да іх са словамі: Супакойцеся, гэта Я, ня бойцеся. Пётр сказаў Яму ў адказ: Гасподзь! Калі гэта Ты, загадай мне прыйсьці да Цябе па вадзе. Ён сказаў: ідзі. І, выйшаўшы з лодкі, Пётр пайшоў па вадзе, каб падысьці да Ісуса, але, бачачы моцны вецер, спалохаўся і, пачаўшы тануць, закрычаў: Гасподзь! выратуй мяне. І адразу Ісус падняў руку яго і кажа яму: малаверны навошта ты засумняваўся? І, калі увайшлі яны ў лодку, вецер аціх. Тыя, што былі ў лодцы падышлі, пакланіліся Яму і сказалі: сапраўды, Ты Сын Божы. І пераправіўшыся, прыбылі ў зямлю Генісарэцкую (Мц. 14:22-34).
І вось сёньня, у часе нашага бурнага і поўнага сьмяротных спакус сьвету, гэтак жа, як Пятру і іншым апосталам, нам цяжка паверыць, што Бог, Бог міру, Бог гармоніі можа знаходзіцца ў самым цэнтры буры, якая быццам гатовая разбурыць і нашу бясьпеку, і пазбавіць нас самога жыцьця. Бо жыцьцё наша - гэтакае жыцьцёвае мора, палохае нас прыступамі буры. Мы не можам ведаць, што з намі адбудзецца праз кароткі час. Не адна сьмерць падкрадаецца як злодзей. Падкрадваюцца таксама амаль усе пошасьці. Жыцьцё наша хістаецца ад розных нападаў нячысьцікаў і апантаных злым людзей. Немагчыма прадугледзець і папярэдзіць, што прыдумляе падступны і што паслужыць нагодай і сродкам да нападу, адкуль паўстане спакуса.
У гэтай цемры начной, якая акружыла нас, сярод хваляў мора жыцьцёвага, мы можам здабыць сапраўдны спакой і бясьпеку толькі ў шчырым сардэчным перакананьні ў тым, што плывем мы па гэтым жыцьцёвага мора, падобна апосталам, не самі сабою, але па волі Госпада: загадаў Ісус, кажа Эвангеліст, вучням у лодку, - плывём да вызначанага Госпадам берагу вечнага жыцьця, да шчасьлівай сядзібы Царства Божага, плывём у нябачным, але тым не менш выратавальнай для нас прысутнасьці Самога Госпада, які ідзе па моры і супакойвае хвалі.
І мы - як тыя вучні; нам не трэба прадстаўляць уяўленьнем, што з імі адбываецца: мы самі знаходзімся ў тым жа моры, у той жа буры, і Той жа самы Хрыстос, з Крыжа або з магілы устаў, стаіць пасярод яе і кажа: ня бойцеся, гэта Я!
Кожны з нас, калі б асэнсавана глядзеў на сваё жыцьцё, то пастаянна бачыў бы гэты цуд прысутнасьці Божага. Гэта цуд пастаянны і паўсядзённы, калі наша душа, зламана, раздушана, падымаецца з дна, - большы цуд, чым чалавек, які ідзе па водах. Мы мала спадзяемся на малітву, і Ён чуе, калі мы сапраўды клічам да Яго. Толькі зваць трэба, цалкам аддаўшы Яму сэрца, а не так як Пётр, пайшоў, але адвярнуўся ад Хрыста Збавіцеля, паглядзеў на бурныя хвалі пад нагамі, і тут жа пачаў тануць. У той самы момант, калі ён паглядзеў на гэтыя жудасныя хвалі, а не на Хрыста, ён страціў выдатную здольнасьць ісьці па вадзе. Вось так і мы з вамі, атрымліваючы падтрымку і дапамогу Божую, тут жа пачынаем вагацца і думаць: “Можа быць, гэта супадзеньне, можа быць, так і трэба, можа быць, гэта было б непазьбежна?” Адразу пачынаем тлумачыць па-свойму, па-чалавечы, і тады усё ў нас зноў пачынае разбурацца. Богу аддаюць альбо усё, альбо нічога.
Трэба заўсёды памятаць: калі мы станем азірацца на хвалі, і на вятры, і на навісае пагрозу сьмерці, мы, як Пётр, пачнём тануць. Але і тады мы не павінны губляць надзеі: нам дадзена упэўненасьць, што, як бы ні была малая наша вера ў Бога, Яго вера ў нас непахісная; якой бы малой ні была наша любоў да Яго, любоў да нас бязьмежная і вымяраецца усім жыцьцём і усёй сьмерцю Сына Божага, Які стаў сынам чалавечым. І ў той момант, калі мы адчуваем, што няма надзеі, што мы гінем, калі ў гэтую апошнюю хвіліну ў нас дастаткова веры, каб закрычаць, як Пётр закрычаў: “Гасподзь! Я тану! Я гіну, дапамажы мне!”, - Ён працягне нам руку і дапаможа нам. І ўразьліва і дзіўна Эвангельле кажа нам, што ў момант, калі Хрыстос узяў Пятра за руку, усе апынуліся ў берага.
Упадабаныя браты і сёстры, мы нямоглыя; сілы ў нас слабыя; жывой веры, здольнай тварыць цуды, у нас мала ці зусім няма. А спакусаў, што прыводзяць да сьмерці, занадта шмат. І мы, падобна апосталу Пятру, патанае ў моры, тонем ў жыцьцёвым моры. Дзе ж шукаць нам падтрымкі і дапамогі ў барацьбе з бедамі, пошасьцямі, праблемамі, спакусамі зьнешнімі і унутранымі, каб зусім не патануць у яго мяцежных хвалях? - Там і ў той, у каго шукаў дапамогі які тоне Пётр у Госпада Ісуса. Так клічам да Госпада Ісуса усе і кожны магчыма часьцей: “Гасподзь, выратуй, я гіну. Накіруй мяне на шлях ісьціны, дабра і праўды і умацуй на гэтым шляху і вызвалі мяне, Гасподзь, ад спакус. А калі Табе жадаецца паслаць мне спакусы умацуй і падтрымай мае слабыя сілы ў барацьбе з імі, каб мне не упасьці пад цяжарам іх і не загінуць для Царства Твайго, якое любіць Цябе ад стварэньня сьвету”. Амін.
прат. Сяргей Горбік
12 / 25 жніўня 2013 л.Б.

Tuesday, August 20, 2013

НОВАГАРОДСКАЯ АЎТАКЕФАЛЬНАЯ МІТРАПОЛІЯ


На ўсходнеславянскіх абшарах у розныя часы былі заснаваны тры метраполіі грэцкага абрадку: Кіеўская, Новагародская і Галіцкая.
Першая, Кіеўская мітраполія, заснавана ў канцы X ст. і абымала ўсе землі, якія ў той час былі пад панаваннем варажскай дынастыі русаў. Кіеўская мітраполія ўстанавіла на важнейшых тагачасных палітычных цэнтрах біскупствы. Да 1200 года былі ўжо біскупствы: у Вялікім Ноўгарадзе, Чарнігаве, Пераяслаўлі, Белгарадзе, Юр'еве (Запольскім), Полацку, Галі чу, Валадзімеры-Валынскім, Перамышлю, Тураве, Холме, Смаленску і, мабыць, Новагародку.

Sunday, August 11, 2013

КАНОН СЬВЯЦІЦЕЛЮ І СПАВЯДАЛЬНІКУ ЛУЦЕ, АРХІЯПІСКАПУ СІМФЭРОПАЛЬСКАМУ Й КРЫМСКАМУ, тон 8


Песьня 1
Ірмас: Дзіўнаму Богу пашану прынясем, і ўзьнесла зь намі апяюць зямля і неба праўдзівую славу Ягоную.
Пасад сьвяціцеля ў горадзе Сімфэропалі ўпрыгожыў сьветла, на ім жа пражыў, як Анёл, сьвятым жыцьцём і навукай Боскай прасьвяціў ты людзей, ды ўсе цяпер узносяць веліч Боскую і апяваюць славу Ягоную.
Цара ўсіх і Госпада, аб нас малі, сьвяціцель Лука, каб дараваў нам прабачэньня правінаў нашых, ды з табой дзівоснаму Богу пашану прынясем і апяём славу Ягоную.
Зьявіўся ты цяпер ў памяць Крымскаму статку твайму, спавядальнік Хрыстовы, слуп непахісны і сьцяна непарушная, хворым суцяшэньне, грэшнікам дапамога, Богу пашану прыносячы і апяваючы славу Ягоную.
Багародзічны: Цябе вызнаем выратавальным Прыстанкам і Покрывам, Багародзіца Прачыстая, таму ад душы заклікаем Цябе цёпла: Уладарка, выратуй нас і навучы нас дзівоснаму Богу пашану прыносіць і апяваць славу Ягоную.

Saturday, August 10, 2013

СУПРАСЛЬСКАЯ ІКОНА БОЖАЙ МАЦІ “АДЗІГІТРЫЯ”


Памяць 28 ліпеня / 10 жніўня
Гісторыя Супрасьльскае іконы Прасьвятой Багародзіцы непарыўна зьвязана з гісторыяй Супрасьльскае Лаўры. Таму раней трэба дакрануцца яе гісторыі.
Пачатак падставы Супрасьльскага мужчынскага манастыра Дабравешчаньня Прасьвятой  Багародзіцы быў пакладзены яшчэ ў XV стагодзьдзі. У 1498 Наваградзкі ваявода і маршал Вялікага Княства Літоўскага Аляксандр Хадкевіч, разам з архіепіскапам Смаленскім (будучым мітрапалітам Кіеўскім) Іосіфам Солтанам заснаваў манастыр у Гарадку, непадалёк ад Супрасьля. Аднак сьвецкае жыцьцё вакол існуючага замку замінала духоўнай засяроджанасьці манахаў, і двума гадамі пазьней манастыр быў перанесены на могілкі Сухі Хруд, дзе і быў пакладзены пачатак Супрасьльскае Лаўры.

Saturday, July 27, 2013

ЗВАРОТ СЬВЯТОГА СЫНОДА УКРАІНСКАЙ ПРАВАСЛАЎНАЙ ЦАРКВЫ КІЕЎСКАГА ПАТРЫЯРХАТА НАКОНТ СЬВЯТКАВАНЬНЯ 1025- УГОДАК ХРЫШЧЭНЬНЯ КІЕЎСКАЙ РУСІ-УКРАІНЫ


Упадабаныя браты і сёстры
У гэтыя дні уся Украіна урачыста успамінае важную духоўную і гістарычную падзею - Уладзімірава Хрышчэньня. Сьвяты Сынод Украінскай Праваслаўнай Царквы з радасьцю адзначае, што сьвяткаваньне 1025-годзьдзя Хрышчэньня Кіеўскай Русі спрыяе пераадоленьню існуючага царкоўнага падзелу і сьцьвярджае паразуменьня паміж хрысьціянамі Украіны, якія належаць да розных канфэсій.
Сьведчаньнем гэтага сталі дзяржаўныя мерапрыемствы па сьвяткаваньні сьвята, адбылася 26 ліпеня 2013 у Мастацкім арсэнале і Палацы “Украіна”, дзе сумесна удзельнічалі праваслаўныя, грэка-і рыма-каталікі, пратэстанты.
Асабліва кранальным было цёплае прывітаньне Прадстаяцеля УПЦ Высокавялебнага Мітрапаліта Уладзіміра і Прадстаяцеля УПЦ Кіеўскага Патрыярхату Сьвяцейшага Патрыярха Філярэта перад пачаткам мерапрыемстваў у Мастацкім арсэнале. Гэта хрысьціянскае прывітаньне паказала, што варожасьць паміж праваслаўнымі ў Украіне паступова адыходзіць у мінулае.

Wednesday, July 24, 2013

АКАФІСТ СЬВЯТОЙ РОЎНААПОСТАЛЬНАЙ КНЯГІНІ ВОЛЬЗЕ



Кандак 1
Першаабраніцы ад усяго народу Русі Кіеўскай, слаўнай і роўнаапостальнай добра дагадзіўшай Богу Вользе складзём славу, як зорцы, што ў цемры ідалахваленьня сьвятлом праўдзівай веры зазьзяўшай і шлях да Хрыста ўсім людзям беларускім ды ўкраінскім паказаўшай. Ты ж, як маючая гонар стаяць прад праславіўшым цябе Госпадам, абарані нас ад усялякіх бед малітвамі тваімі, мы ж сьпяваем табе: Радуйся, сьвятая роўнаапостальная княгіня Вольга богамудрая.
Ікас 1
Анёлаў і людзей Творца, гадзіны і гады ў Сваёй уладзе маючы і лёсам царстваў і народаў па Сваёй волі кіруючы, калісьці пажадаў народ Русі Кіеўскай Сьвятым хрышчэньнем асьвяціць, тады, бачачы добрую волю сэрца твайго, паклікаў цябе першай дзеля пазнаньня Сябе, ды будзеш усяму народу Русі Кіеўскай вобразам і настаўніцай у хрысьціянскай веры. Таму праслаўляем цябе сьпяваючы:

СЬВЯТА РОЎНААПОСТАЛЬНАЯ КНЯГІНЯ ВОЛЬГА


Памяць 11/24 ліпеня
Старажытныя летапісы сьведчаць, што сьв. Княгіня Вольга была крывічанкай з Пскоўскай зямлі. Паходзіла яна з роду Гастамысла, па радзе якога былі закліканыя на Русь князі-варагі. Аднойчы пры пераезьдзе праз раку Пскову яна пазнаёмілася з маладым князем Ігарам і уразіла яго сваёй прыгажосьцю і мудрасьцю. Пасьля гэтага апякун Ігара князь Алег сам паехаў за ёй, прывёз яе ў Кіеў і выдаў замуж за Ігара, прычым яе славянскае імя замяніў сваім уласным, вараскім, і назваў яе Вольгай. У 945 г. князь Ігар быў забіты дрэўлянамі. Так звалася славянскае племя, якое жыла на Валыні. Вольга, па паганскім звычаі, загадваючаму удовам помсьціць за сьмерць свайго мужа, жорстка адпомсьціла ім. І, паколькі сын яе Сьвятаслаў быў яшчэ малы, яна стала кіраваць сваім народам замест яго, і кіравала з мудрасьцю і літасьцю.

Sunday, July 14, 2013

СЛОВА Ў ДЗЕНЬ САБОРУ БЕЛАРУСКІХ СЬВЯТЫХ


У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа.
Сёньня, у трэцяю Нядзелю пасьля Пяцідзесятніцы, Сьвятая Праваслаўная Царква сьвяткуе Сабор Беларускіх сьвятых. Гэта вялікае сьвята не толькі нашага, беларускага народу, але і ўсяго Кіеўскага Праваслаўя. Бо вялікая колькасьць сьвятых, якімі Гасподзь праславіў Беларусь, ёсьць сапраўдныя сьветачы не толькі Кіеўскага, але і Усяленскага Праваслаўя.
Ад глыбіні вякоў нашы продкі зьдзяйсьнялі подзьвіг сьвятасьці, праслаўляючы Бацькаўшчыну ды усё Кіеўскае Праваслаўе. Бо менавіта на Беларускай зямлі ягонае паўстала дзявочае манаства, якое распачала ў Заслаўі княгіня Рагнеда – Анастасія, менавіта на нашай зямлі зазьзяў сьвяціцель Кірыла Тураўскі – Залатавуст Кіеўскага Праваслаўя; у Беларускім Полацку зьдзейсьніла свой вялікі подзьвіг сьвятая Еўфасіньня Полацкая – не толькі першая праслаўленая сьвятая Кіеўскае Русі, а і першая жанчына, мошчы якой паклалі ў Кіева–Пячорскае лаўры …  І гэты сьпісак сьвятых, што зазьзялі подзьвігам сваім на зямлі Беларускай вельмі вялікі, бо вера беларускага народу заўсёды была моцная і шматлікія дзеці ягоныя без ваганьняў бралі крыж свой і крочылі за Госпадам.

Wednesday, July 10, 2013

ПРАПАДОБНЫ МАРЦІН, ПУСТЭЛЬНІК ТУРАЎСКІ


Памяць 27 чэрвеня / 10 ліпеня 
“Бог самотных уводзіць у дом, вызваляе вязьняў з кайданаў” (Пс. 67:7) - Гэтыя натхнёныя словы Псальмапеўца сказаныя як пра тых пустэльнікаў, якія ў зямным жыцьці выдаляліся ў пустыні, пакорлівыя Богу, каб пасьля увайсьці ў радасьць Госпада свайго, якія ішлі ў пошуках выратаваньня ў цесныя кельлі, дзе праводзілі дні жыцьця ў адзінокіх малітоўных зносінах з Творцам.
Прападобны Марцін тураўскі пустэльнік, служыў кухарам у біскупаў Сымона Ігната і Акіма, былых духоўных пастыраў Тураўскай зямлі з 1120 па 1146, і толькі пераемнік Якімаў, япіскап Георгій, вызваліў Марціна ад яго абавязкаў "дзеля стараст», з чаго можна вызначыць прыкладны час нараджэньня благаслаўлёнага старца - другая палова 90-х гадоў XI стагодзьдзя. Мяркуючы па паданьні пра сьвятога падзьвіжніка, ён пакутаваў моцнымі болямі ад кілы, «пуза так яму ва улоньне уваходзіла». Вызвалены ад досыць высокай пасады, вялебны Марцін застаўся жыць у Барысаглебскім манастыры, разьмешчаным недалёка ад горада, на Балёньні, дзе нёс подзьвіг пустэльніцтва: “адзін жыў у Богу”. Да XIV стагодзьдзя манахі ў манастырах жылі не жылыя разам, а ў асобных кельлях, аднак маліліся разам у адной царквы, былі пад кіраўніцтвам аднаго, ігумена маючы ў асабістай уласнасьці вопратку, пітво і жыльлё, у якім кожны рыхтаваў сабе трапэзу.

Sunday, July 7, 2013

АКАФІСТ УСІМ ПРАПАДОБНЫМ АЙЦАМ, ШТО НА СЬВЯТОЙ ГАРЫ АФОН ПРАЗЬЗЯЛІ


Кандак 1
Абраныя ўгоднікі Госпада, духоўна водарныя кветкі саду Ісуса, ад Сьвятой Гары Афонскай ў паветраныя аселі нябесныя ўзьнесеныя, і адвагу да Госпада атрымаўшыя, молім вас, айцы баганосныя, малітвамі вашымі аб ўсіх бед нас вызваліце, ды засьпяваем вас праслаўляючы: Радуйцеся, прападобныя айцы Афонскія, руплівыя малітоўнікі аб душах нашых.
Ікас 1
Анёламі ў плоці і людзьмі нябеснымі вы сапраўды былі, айцы баганосныя, жыцьцё, падобнае анёльскаму, вы ў пустэльнях Афонскіх пражылі, і роўнымі па годнасьці Анёлам на нябёсах выяўлены, цяпер сьветлым праменьнем малітваў вашых душы нашы заўсёды мілатой асьвятляеце, а ўзорам жыцьця вашага, Богу прыемнага, наша жыцьцё на шлях выратаваньня прыводзіце, таму так сьпяваем вам ад усёй душы нашай:

Sunday, June 30, 2013

ПРОПАВЕДЗЬ У ПЕРШУЮ НЯДЗЕЛЮ ПАСЬЛЯ ПЯЦІДЗЕСЯТНІЦЫ. УСІХ СЬВЯТЫХ


У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа!
Упадабаныя браты і сёстры!
Першую Нядзелю пасьля Пяцідзесятніцы Царква першую нядзелю пасьля сыходжаньня Сьвятога Духа на апосталаў, прысьвячае праслаўленьню Усіх сьвятых, у подзьвігу веры празьзяўшых патрыярхаў, прабацькоў, прарокаў, апосталаў, пакутнікаў, сьвятамучанікаў, прападобных, праведных, дзеля Хрыста юродзівых і усіх тых, ад стагодзьдзя Богу дагадзілі. І узначальвае гэты хор сьвятых Найсьвяцейшая Уладарка Багародзіца, бо Яна чысьцінёй, верай і подзьвігам служэньня Усявышняму перасягнула не толькі тых, хто нарадзіўся на зямлі, але і Анёльскі чын. Усе сьвятыя угоднікі — браты нашы па плоці і веры. Сьвяткуючы іх памяць, мы уступаем зь імі ў рэальныя, хоць гэта і не паддаецца зямным вымярэньні, зносіны, просім іх сьвятых малітваў і заступніцтва, разам зь імі славім Збавіцеля.

Monday, June 24, 2013

АКАФІСТ СЬВЯТОМУ І ЖЫВАТВОРЧАМУ ДУХУ


Кандак 1
Прыйдзіце, усё верныя, уславім сыходжаньня Сьвятога Духа, з улоньня Айца выліўся на апосталаў, як вада, богапазнаньням пакрыўшы зямлю і спадабляецца Жыватворчаму ласкі усынаўленьня і Нябеснай славы тых, хто чыста прыходзіць да Яго, Ён асьвячае  і абагаўляе тых, хто заклікае:
Прыйдзі, Суцяшальнік, Дух Сьвяты, і усяліся ў нас.
Ікас 1
Анёлы на нябёсах сьветлымі саборамі няспынна вуснамі апяваюць славу Сьвятога Духа, як крыніцы жыцьця і сьвятла духоўнага. З імі ж і мы праслаўляем Цябе, Дух неспасьціжны, за усе відавочныя і таемныя міласьці Твае і пакорліва просім дабраслаўлёнага асьвятленьня Твайго:

Saturday, June 22, 2013

ПРОПАВЕДЗЬ У ТРАЕЦКУЮ БАЦЬКОЎСКУЮ СУБОТУ


Праўду, праўду кажу вам: хто слухае слова Маё і верыць у Таго, Хто паслаў Мяне, мае жыцьцё вечнае, і на суд ня прыходзіць, а перайшоў ад сьмерці ў жыцьцё. Праўду, праўду кажу вам: настае час, і настаў ужо, калі мёртвыя пачуюць голас Сына Божага і пачуўшы, ажывуць. Бо як Айцец мае жыцьцё ў Самім Сабе, так і Сыну даў мець жыцьцё ў Самім Сабе; і даў яму ўладу правіць і суд, бо Ён ёсьць Сын Чалавечы. Ня зьдзіўляйцеся з гэтага: бо настае час, калі ўсе, хто ў магілах, пачуюць голас Сына Божага, і выйдуць тыя, што тварылі дабро на ўваскрэсеньне жыцьця, а што ліха чынілі - на ўваскрэсеньне асуды. Я нічога не магу тварыць Сам ад Сябе. Як чую, так і суджу, і суд Мой справядлівы, бо ня шукаю Маёй волі, а волі Айца, Які паслаў Мяне
Ян. 5:24 - 30
Слава Ісусу Хрысту!
Упадабаныя браты і сёстры!
Сёньня наша Сьвятая Праваслаўная Царква сабрала нас для таго, каб усе мы зьдзейсьнілі шчырую малітву аб усіх памерлых бацькоў, братоў, маці і сясьцёр нашых. Гэты дзень зьяўляецца памінальнай суботай і не выпадкова менавіта ў суботу Царква заклікае нас на малітву усіх памерлых праваслаўных хрысьціян. Менавіта ў суботу Гасподзь і Збаўца наш Ісус Хрыстос нежывым Сваім целам знаходзіўся ў труне. Але гэты суботні дзень таксама называецца бацькоўскім днём, таму молячыся за спачын таго ці іншага чалавека, перш за усё, мы успамінаем нашых бацькоў, якія далі нам жыцьцё і выхавалі нас, пра якіх мы памятаем і аб якіх мы молімся, узносячы старанныя малітвы Госпаду аб тым, каб Ён дараваў ім і падаў ім Сваё Нябеснае Бясконцае Дабрашчаснае Царства.

Sunday, June 16, 2013

ПАМІЖ ДВУМА АРЛАМІ Паштоўка з пастскрыптумам Алесю Пашкевічу-гісторыку


На сайце “Нашай Нівы”, якая навязала дыскусію ў недыскутабельным пытанні, я прачытаў вельмі дзіўнае пытанне кваліфікаванага гісторыка Алеся Пашкевіча: чаму грамадзянка і жыхарка Беларусі Вераніка Себасцяновіч не можа ўсталяваць крыж па сваім былым камандзіру з польскай Арміі Краёвай? Можа. На могілках. На індывідуальнай магіле. І ніхто ёй гэтага не забароніць. Вераніка ж Себасцяновіч паставіла не надмагільны крыж на могілках, а помнік у выглядзе крыжа, маштабы якога аніяк не надаюцца на ўшанаванне памяці аднаго чалавека. І гэта помнік не камандзіру, а баевікам Арміі Краёвай.

Friday, June 7, 2013

ДА ПЫТАНЬНЯ РАСЕЙСКАЙ АСЕМЯЛЯЦЫІ БЕЛАРУСКАЙ АГІАГРАФІІ



Займаючыся гісторыяй беларускай праваслаўнай абрадавасьці сутыкаесься зь цікавым фактам: некаторыя памяці ў праваслаўных месяцасловах маскоўскай традыцыі, нябыта павязаныя зь Беларусьсю, адсутнічаюць у старажытных месяцасловах створаных на нашых землях. Разам з тым, назіраецца непасрэднае насаджэньня падобных памяцей у сьвядомасьці праваслаўных беларусаў менавіта пасьля далучэньня Кіеўскай мітраполіі да Маскоўскага патрыярхату ў канцы XVII ст.

Ці ушаноўвалі праваслаўныя беларусы кіеўскага князя Уладзіміра?

Практычна ва усіх царкоўных календарах Беларускай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы ды беларускіх календарах некаторых іншых Праваслаўных юрысдыкцый[i] мы сустракаем памяць “сьвятому раўнаапостальнаму князю Уладзіміру”, а сучасныя расейскія і украінскія агіяграфы актыўна распаўсюджваюць міф аб старажытнасьці гэтае памяці дзеля усіх земляў Кіеўскай Русі.

Friday, May 24, 2013

Сьвяты роўныя апосталам Кірыла і Мяфодзій, настаўнікі славянаў


Памяць 11 / 24 траўня
Радныя браты Кірыла і Мяфодзі паходзілі з шляхетнай сям'і, што мешкала ў грэцкам горадзе Салуні. Яны былі сынамі ваяводы, родам баўгарскага славяніна. Сьв. Мяфодзій быў старэйшым зь сямі братоў, сьв. Канстанцін, у манастве Кірыла, — малодшым.
Сьв. Мяфодзій быў спачатку ў вайскоўцу званьні і правіл падпарадкаваным Бізантыйскай імпэрыі славянскім княствам, відаць Баўгарскім, што дало яму магчымасьць навучыцца славянскай мове. Прабыўшы там каля 10 гадоў, сьв. Мяфодзій прыняў затым манаства ў адным зь манастыроў на гора Алімп (Малая Азія). Сьв. Кірыла зь малых гадоў адрозьніваўся разумовымі здольнасьцямі і вучыўся разам зь малалетнім імпэратарам Міхасём у лепшых настаўнікаў Канстантынопаля, у тым ліку ў Фоція, пасьля Патрыярха Канстантынопальскага. Сьв. Кірыла у дасканаласьці спасьціг усе навукі свайго часу і шматлікія мовы, асабліва старанна ён вывучаў тварэньні сьвяціцеля Рыгора Багаслова. За свой розум і выбітныя спазнаньні сьв. Кірыла быў празваны Філёзафам.

Monday, May 20, 2013

Акафіст жыровіцкаму абразу Боскае Маці


Памяць 7/20 траўня
Абраз Боскай Маці Жыровіцкая зьявіўся ў 1470 году ў мястэчку Жыровічы Гарадзенскага краю. У лесе, які належаў праваслаўнаму беларускаму шляхцічу Аляксандру Солтану, пастухі убачылі незвычайна яркае сьвятло, што прабівалася скрозь галіны грушавага дрэва, стаялага над крыніцай пад гарой. Пастухі падышлі бліжэй і убачылі на дрэве невялікі абраз Боскай Маці ў прамяністым зьзяньні. Пастухі з глыбокай павагай узялі абраз і аднесьлі да Аляк­сандра Солтана. Аляксандр Солтан не надаў адмысловага значэньня паведамленьню пастухоў, але абраз усёткі узяў і замкнуў у куфар. На наступны дзень да Солтану прыйшлі госьці, і гаспадар захацеў паказаць ім знаходку. Да свайго зьдзіўленьня, ён не выявіў абраза ў куфары, хоць незадоўга да гэтага бачыў яго. Праз некаторы час пастухі зноў здабылі абраз на тым жа месцы і зноў аднесь­лі яе Аляксандру Солтану. Гэтым разам ён паставіўся да абраза з вялікай глыбокай павагай і даў зарок збудаваць на месцы зьявы царкву ў гонар Найсьвяцейшай Багародзіцы. Каля драўлянага храма неўзабаве зьявілася паселішча і утварыўся прыход. Каля 1520 года храм цалкам згарэў, нягледзячы на высілкі жыхароў патушыць пажар і выратаваць абраз. Усе думалі, што ён загінуў. Але аднойчы сялянскія дзеці, вяртаючыся з школы, убачылі цудоўнае бачаньне: Дзева незвычайнай прыгажосьці ў прамяністым зьзяньні сядзела на камяні ў згарэлага храма, а ў руках у Яе была абраз, якой усё лічылі згарэўшым. Дзеці не адважыліся падысьці да Яе, але пасьпя­шаліся распавесьці аб бачанням родным і знаёмым. Усё прынялі апавяданьня аб бачаньні за Боскае адкрыцьцё і разам са сьвятаром адправіліся да гары. На камяні, каля запаленай сьвечкі, стаяў Жыровіцкі абраз Боскай Маці, ніколькі не пацярпеўшы ад агню. Часова абраз паставілі ў хаце сьвятара, а камень быў абгароджаны. Калі пабудавалі каменны храм, туды, паставілі цудатворны абраз. Пасьля каля храма паўстаў мужчынскі манастыр. У 1609 году манастыр стаў уніяцкім і быў такім да 1839 года. Ва увесь гэты час Жыровіцкі абраз Боскай Маці карыстаўся шанаваньнем і праваслаўных, і уніятаў, і каталікоў. Падчас першай сусьветнай вайны Жыровіцкі абраз Боскай Маці вывезьлі ў Маскву, а ў пачатку 20-х гадоў ён была павернуты ў храм Жыровіцкага манастыру. Цяпер ён знаходзіцца ў саборы ў гонар Усьпеньня Найсьвяцейшай Багародзіцы Жыровіцкага манастыра і глыбока шануецца за яго дабрадатную дапамогу. Абраз выразаная на камяні памерам 43х56 мм.

Sunday, May 19, 2013

КАЗАНЬ У НЯДЗЕЛЮ ЖАНЧЫН – МІРАНОСІЦ


У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа.
Упадабаныя браты і сёстры!
У першых словах сваіх хачу павіншаваць усіх прысутных тут жанчын з іх вялікім сьвятам Нядзеляй жанчынміраносіц. Таму што, сёньня мы сьвяткуем сьвята вернасьці, і, у першую чаргу вернасьці жаночай ...
Давайце успомнім, што каля Крыжа Госпада стаяла Багародзіца і апостал Ян: усе іншыя вучні разьбегліся. Але каля Крыжа стаялі таксама жанчыныміраносіцы, тыя, якія ішлі за Ім на працягу усяго Яго служэньня.

Saturday, May 18, 2013

АКАФІСТ СЯСТРЫ ГАСПОДНЯЕ ПА ПЛОЦІ, ФАМАРЫ ДАБРАШЧАСНАЙ, ПРАВЕДНАЙ ЖАНЧЫНЕ - МІРАНОСІЦЫ


Кандак 1
Абраная ад роду Давыда і званьням сястры па плоці Госпада Ісуса Хрыста ўшанаваная, і ўсьлед Яму зь любоўю ідучая, і ад усяго сэрца яму паслужыўшае, Фамары дабрашчаснае, так зь замілаваньням сьпяваем: Радуйся, праведная жанчына Фамара, міраносіца і сястра Госпада.
Ікас 1
Анёла, як маланку, на камяні сядзячага, бачыла ты, сьвятая і праведная жанчына Фамара, калі зь іншымі жанчынамі – міраносіцамі рана ранкам прыйшла да магілы Жыцьцядаўца, праз гэта, з пахвалою, сьпяваем табе так:
Радуйся, бачаньнем Анёла абрадаваная; радуйся, салодкай весткай аб Уваскрашэньні Хрыста суцешаная.
Радуйся, бо суцяшэньне гэтае, як міра водарнае, апосталам прынесла; радуйся, бо моцна верыць у Ўваскрэсеньне Хрыстова ўсіх навучыла.
Радуйся, праведная жанчына Фамара, міраносіца і сястра Госпада.

Friday, May 10, 2013

АКАФІСТ СЬВЯЦІЦЕЛЮ КІРЫЛЕ ТУРАЎСКАМУ


Кандак 1
Абраны ўгоднік Хрыстовы і Эвангельскіх запаветаў добры выканаўца, усяго Кіеўскага Праваслаўя залатавусны настаўнік, праслаўляем цябе, малітоўніка за ўсіх, хто зь вераю старана да цябе прыбягае, бо ты стаіш зь адвагаю прад Сьвятой Тройцай, малі аб нас, нягодных дзецях тваіх, каб у цьвёрдасьці Праваслаўнае веры і набожнасьці жылі і зь замілаваньням табе сьпяваем: Радуйся, Кірыла, богамудры настаўнік пакаяньня.
Ікас 1
Анёльскаму жыцьцю ад дзяцінства навучыўся ад богалюбівых бацькоў шляхетнага роду, але не любіў ні багацьця, ні славы тленнае, ні забаў сьвету гэтага, усё, як разумны, разумеў ты. Разуменьне прамудрасьці кніжнай ад добрых настаўнікаў грэцкіх успрыняў, і найбольш розум свой ад юнацтва рупліва да вывучэньня Боскага Пісаньня і сьвятых скіраваў, а малітву, адзіноту і пост палюбіў ты, Кірыла. Цяпер і нас да набожнасьці гэтым уздымі, удзячна сьпяваючых табе:
Радуйся, горада Турава лаза цудоўная, што прынесла плод добры; радуйся, бо Адзінага Госпада й запаветы Ягоныя ад юнацтва ты палюбіў.
Радуйся, бо набожных бацькоў сваіх руплівасьцю да навукі парадаваў; радуйся, бо ад настаўнікаў, вядомых грэкаў, розум кніжны ты прыняў.
Радуйся, бо паказаў вялікія посьпехі ў кніжнае мудрасьці і набожнасьці; радуйся, бо ад Сьвятога Пісаньня прамудрасьць Боскую атрымаў.
Радуйся, бо творамі Яна Залатавуснага ды сьвятых айцоў Бізантыі розум свой сілкаваў; радуйся, бо цноту, сьціпласьць і пакору ад юнацтва захаваў і праз усё жыцьцё свае пранёс.
Радуйся, Кірыла, богамудры настаўнік пакаяньня.