АНАЛІЗ ГРАФІЧНЫХ ВЫЯВАЎ САФІЙСКАГА САБОРУ Ў ПОЛАЦКУ

Н. Кушнярэвіч

Адной зь самых цікавых, загадкавых і трагічных старонак мураванага дойлідзтв Беларусі зьяўляецца сакральная і архітэктурна—будаўнічая гісторыя Сафійскага сабора ў Полацку. Помнік захаваўся значна горш за аднайменныя храмы Кіева і Ноўгарада, але гэта не зьменшыла навуковага інтарэсу да яго.

Храм вывучалі расійскія дасьледчыкі А.П.Паўлінаў, П.П.Пакрышкін, К.В.Шыроцкі, М.І.Бруноў, І.М.Хозераў, М.К.Каргер, П.А.Рапапорт, а таксама беларускія навукоўцы М.М.Шчакаціхін, М.А.Ткачоў, В.Р.Сьлюнчанка, Г.В.Штыхаў, А.А.Трусаў і інш. Заключны этап яго архітэктурна—археалягічных дасьледаваньняў быў праведзены ў 1975—1980 гг. навукоўцам зь Ленінграда В.Булкіным [1]. Вынікі гэтай працы дазволілі адказаць на многія пытаньні, зьвязаныя з гісторыяй храма і эвалюцыяй яго аб’ёмна—прасторавай структуры.

НЯДЗЕЛЯ ПРАБАЧЭНЬНЯ

мітрапаліт Антоні (Суражскі)

У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа.

Мы цяпер знаходзімся ў самага пачатку Вялікага Посту. Пост гэта вобразна — наш шлях ад зямлі да сустрэчы тварам да твару з Госпадам. Сустрэча з Госпадам — гэта самае глыбокае жаданьне нашага жыцьця, але з Богам трэба сустрэцца з прыміраным сэрцам.

У сёньняшнім Эвангельлі мы чыталі, што калі мы не прабачым адзін аднаму нашы правіны, то і Айцец наш нябесны не прабачыць нам. І вось перад тым, як уступіць у гэты шлях Вялікага Посту, у самага ягонага пачатку Царква мудра, любоўна заснавала гэты вечар, калі падарожнікі, якія сабраліся разам ісьці да Пасаду Боскага, пачынаюць сваё вандраваньне, просячы прабачэньні ў Госпада, расьпяцьце Якога ляжыць і на нашым сумленьні, у Боскай Маці, у Хрысьціцеля Яна, у сьвятых прарокаў і апосталаў, ва усіх сьвятых і узаемна адзін ў аднаго.

ПАВУЧАЛЬНАЕ КАЗАНЬНЕ НА ВЯЛІКІ ПОСТ 2011 г. КАНСТАНТЫНОПАЛЬСКАГА ПАТРЫЯРХА ВАРФАЛАМЕЯ

ВАРФАЛАМЕЙ

ЛАСКАЙ БОЖАЙ

АРХІЕПІСКАП КАНСТАНтыНОПАЛЬСКІ - НОВАГА РЫМУ

І сусьветны ПАТРЫЯРХ

УСЁЙ СУПОЛЬНАСЬЦІ ЦАРКВЫ

ЛАСКА І МІР ЗБАЎЦЫ І ГОСПАДА НАШАГА ІСУСА ХРЫСТА, Зь НАШАЙ МАЛІТВАЙ, Дабраслаўленьнем І ПРАБАЧЭНЬНЕМ

Упадабаныя браты і дабраслаўлёныя дзеці ў Госпадзе,

“Вось, хада цноты адкрытае, усе ахвочыя спаборнічаць, уваходзьце, добра падрыхтаваўшыся да поснага змаганьня”, нават лепей сказаць, гэтае бегавішча - заўжды адкрытае, з таго самага часу, калі Усяміласьцівы Госпад Славы з добрай волі прыняў чалавечую прыроду. З таго часу Сьвятой Царквой кожны чалавек заклікаецца да удзелу ў бязьмежных дарунках ласкі Ўсясьвятога Духа, асабліва цягам гэтага дабраслаўлёнага пэрыяд Сьвятой і Вялікай Чатырохдзесятніцы.

Любыя дзеці ў Госпадзе,

ДУХОЎНЫЯ РАЗМОВЫ. РАЗМОВА 2

звышгодны Макар Эгіпэцкі

Аб царстве цемры, гэта значыцца граху, і аб тым, што толькі адзін бог можа адпусьціць нам грахі і збавіць нам ад рабства князя зла

1. Князь зла – царства цемры, найперш паланіўшы чалавека, так атачыў і апрануў душу ўладай цемры, як апранаюць чалавека, каб зрабіць яго царом і даць яму ўсе царскія рызы, і каб ад галавы да пазногцяў насіў ён на сябе ўсё царскае. Так князь зла апрануў душу грахом, усю сутнасьць яе, і ўсю апаганіў, усю паланіў у царстве сваім, не пакінуў у ёй вольным ад сваёй улады ніводнага яе члена, ні думак, ні розуму, ні цела, але апрануў яе ў парфіру цемры. Як у целе пакутывае  не адна ягоная частка, альбо не адзіны ягоны член, але ўсё яно цалкам адданае пакуце: так і душа ўся пацярпела ад хваробы пароку і граху. Злы ўсю душу, гэтую неабходную частку чалавека, гэты неабходны член ягоны, апрануў у злосьць сваю, гэта значыцца ў грэх; і такім чынам, цела зрабілася хварэючым і тленным.