Tuesday, September 22, 2009

Кіеўскі Патрыярхат: Чарговы “пракол”


Як распавядае япархіяльны сайт Каламійска-Чарнавецкай япархіі Украінскае Грэка-Каталіцкае Царквы, а таксама шэраг сьвецкіх рэгіянальных СМІ, нядаўна, на Надвірнянскае зямлі, у вёсцы Быткіўчык адбылася досыць двухзначная падзея. Падзяліць радасьць мясцовых уніяцкіх вернікаў зь нагоды асьвячэньня мясцовага вясковага каталіцкага храму сьвятога сьвятамучаніка Язафата (!!!) прыйшоў і адзін зь найвядомых аднавяскоўцаў. Ім быў не нехта, а вядомы праваслаўны герарх, уладыка Ян (Бойчук), кіруючы Косаўска-Каламійскай япархіяй УПЦ Кіеўскага патрыярхату.

Мясцовых праваслаўных (як з рэшты, і саміх каталікоў) уразіў удзел праваслаўнага япіскапа ў богаслужбе, у якой ён прымаў чынны ўдзел не толькі як звычайны госьць сьвята, а як непасрэдны ўдзельнік. Аб гэтым магчыма меркаваць зь вопраткі япіскапа: ён быў апрануты не ў клобук і мантыю альбо расу, што адпавядала б яго статусу праваслаўнага архірэя ў храме інаслаўных. Але ж япіскап Ян быў у поўным архірэйскім аблачэньні, неабходным для служэньня Боскай літургіі.

Спадзяемся, што ўладыка Ян знаходзячыся ў добрай памяці і здаровым розуме разумеў, што менавіта ён робіць, і якія гэта можа мець кананічныя наступствы як для яго асабіста, так і для аўтарытэту ўзначаленай ім праваслаўнае япархіі. Асабліва важна гэта нагадаць улічваючы “не цалкам ідэальныя” асабістыя адносіны ўладыкі Яна з Патрыярхам КП Філярэтам. Абазнаныя людзі кажуць, што япіскап Ян менавіта праз гэта рэдкі госьць у сталіцы, і на тамтэйшае Пушкінскае вуліцы бывае толькі пару разоў на год, “апраўдваючыся” кепскім самаадчуваньнем і станам здароўя. Звычайна, паправіць псыхічнае і фізычнае здароўе ў Патрыярхіі ўладыка Ян шансаў мае сапраўды мала.

У сьвятле шматабяцаючых слоў аб дыялёгу Кіеўскага Патрыярхату зь Маскоўскім сьвятло ў канцы тунэлю недзе можа і існуе. Але відавочным ёсьць тое, што ў любым выпадку вернікам Кіеўскага Патрыярхату з грэка-каталікамі ўжо сёньня будзн дамаўляцца значна лягчэй: па-першае іх абодвух яднае даўняя мроя аб Кіеўскім Патрыярхаце; па-другое – абодва ўжо маюць сваіх беспамылковых Пантыфікаў (а гэта азначае, што моцна пераўладкоўваць уласную псыхалёгію ў будучыні ім не прыйдзецца), а па-трэцяе – сам працэс такога аб’яднаньня “на месцах” ужо, як бачым, і так зрушыў зь месца. Далей будзе і больш.

http://uaoc.net/?p=2995

P.S. Матар’ялы аб афіцыйным стаўленьні Праваслаўнае Царквы да малітвы зь іншаверцамі і інаслаўнымі чытайце на нашым блозе і бачыне “Украінскае Аўтакефаліі”.

ТОМАС КАНСТАНТЫНОПАЛЬСКАГА САБОРУ 1180 ГОДУ (АБ “БОГУ МУХАМЕДА”)

Сьвятая Царква зь старажытнасьці і нават да сёньняшняга часу мела агульнавядомыя абвяшчаючыя кнігі, у тым выглядзе, як яны былі першапачаткова складзеныя. У ліку іншых выслоўяў у гэтых кнігах зьмешчана наступнае: “выш усяго гэтага, анафэма Богу Мухамеда, аб якім той сказаў, што ён ёсьць Бог адзіны, Бог не нарадзіў ён і не быў народжаны, і не зьявіўся ніхто, падобны яму”. [Зроблена было гэта] бо, зь аднаго боку, сам Мухамед абвясьціў памылковае разуменьне Бога з гэтым [тэрмінам] як, з рэшты, зразумелі тады, і ў то час, калі праз апублікаваную ім кнігу Каран, ён перадаў атачыўшым [яго людзям], якія не мелі раней большай колькасьці гнюсных і непрыдатных рэчаў.

Але прыходзячыя зь мусульман да боскага хросту і, паводле звычаю, пакліканыя, зважаючы на выслоўе аб богу Мухамеда, стала прыходзяць у цяжкасьць аб гэтым, асьцерагаюцца відавочна абвяшчаць анафэму Богу па імю, і па чыньніку [іх] некультурнасьці, і няведаньні пісьменства, і таму як цалкам не ведаюць, што азначае? Бо Бог – не Бог [для іх], і мусульмане сьведчаць, што ніколі не чулі аб такім, калі нават і нешта іншае разумеў [пад гэтым словам] той, хто склаў абвяшчальны кнігі.

І вось, паколькі яны знаходзяцца ў нерашучасьці, заняўся гэтым рознагалосьсем наш багамудры і сьвяты імпэратар, і, лічачы іх асьцярогу аб Богу не зусім неапраўданай, пажадаў выдаліць гэтыя паўсядзённыя зьдзіўленьне і зьбянтэжанасьць для думкі вагаючыхся [мусульман] і захаваць іх ад спакусы і сумневу ў стаўленьні да праваслаўнай веры (і не іх адных, але і іншых, хто бянтэжыцца з-за гэтага), сваёй боганатхнённай царскай уладай пастанавіў абвясьціць анафэму Богу Мухамеда зь абвяшчальнай кнігі выдаліць, [і замест гэтага] падвяргаць анфэме самога Мухамеда, і усё, у кнізе яго Каране [што зьмяшчаюцца] высьмятковыя і агульнавядомыя вучэньні, блага перададзеныя ім насуперак вучэньням Хрыста Бога нашага. Такім чынам, рашэньне аб гэтым было ясна выказана ў лісьце яго вялікасьці, вялізным і падрабязным, у якім усе думкі падводзяць да выніку: не пакідаць гэтую частку зь вышэйзгаданай анафэмай як выслоўе, уяўнае блюзьнерствам па стаўленьні да Бога.

Таму наш багамудры імпэратар, перасьледваючы гэтую мэту, на працягу ліста, пасланага нам, усталёўвае неабходнасьць быць выдаленай той скандальнай часткі выслоўя зь абвяшчальнае кнігі, паколькі яно здаецца не адпавядаючым таму, што павінна было бы [тамака знаходзіцца]. Мы жа, саборнае разгледзеўшы згаданы імпэратарскі ліст, вызначаем і пастанаўляем выкінуць зь абвяшчальнай кнігі вышэйпаказанае выслоўе, дзеля прыходзячых да боскага хросту і іншых, спакушаных

такім найменьнем Бога, накладаць анафэму на самога Мухамеда і кнігу яго, Каран, ва [усіх пунктах], у якіх ён супярэчыць сьвятым вучэньням Хрыстовым, і мець наступнае выслоўе [наўзамен ранейшага]:

“Анафэма Мухамеду, [і яго] вучэньню, перададзенаму ў Каране, у якім ён вызнае, што Госпад, Бог і Выратавальнік наш Ісус Хрыстос не зьяўляецца Сынам Боскім; добрае заве благім, а сьвятло выстаўляе цемраю, яшчэ ж [анафэма] і кепскаму вучэньню яго, адваротнаму сьвятым вучэньням Хрыста і багамудрых сьвятых, а таксама [анафэма] і таму, хто унушыў яму і думаць і вучыць гэтым кепскім і пагарджаным рэчам, будзе гэта хто-небудзь зь людзей, або жа злых дэманаў і айцец зла, або жа сам кепскі Мухамед спарадзіў ад сябе гэтак больш чым благі плод; акрамя таго, анафэма тым, хто [лічыць], што Мухамед ёсьць прарок і пасланец, ад якога прынялі вучэньні і запаведзі, адваротныя вучэньню Хрыста”.

Анафэма была напісана і падпісаны гэты томас 13 красавіка 6688 году.

Подпісы зь іншага боку: мая імпэратарская веліч, прыняла да разгляду рашэньне сьвятога і боскага сабору [выкладзеныя ў] гэтым томасе і ўсхваліла іх 13 красавіка 6688 году. Маецца пячатка Мануіла Коміна, ва Хрыста Бога веруючага імпэратара і самаўладца Рымскага. Маюцца таксама подпісы кожнага архірэя наступным чынам: “Такі аб такім пытаньні мае рашэньне і падпісвае”.

ЗВЫШГОДНЫ ЯН ДАМАСКІН. СЛОВА ПЕРШАЕ НА НАРАДЖЭНЬНЕ ЎСЯСЬВЯТОЙ БАГАРОДЗІЦЫ

Прыйдзіце ўсе народы, увесь род чалавечая, усякая мова, век і чын радасна уславім дзень нараджэньня сусьветнай радасьці. Калі і язычнікі калі дэманы ілжывымі выдумкамі таемна паланілі іх розум і засланялі ісьціну праводзілі са ушанаваньнем дні нараджэньня сваіх цароў, нават такіх, жыцьцё якіх нярэдка было заганнае, прыносячы ім кожны пасільныя дарункі; то не ці больш мы павінны ушанаваць дзень нараджэньні Богамаці, праз якую увесь род чалавечы абнавіўся і смутак прамаці Евы зьмянілася ў радасьць? Ева чула вырак Боскі: у хваробах будзеш нараджаць дзяцей (Быц.3:16), а Марыі абвешчана: Радуйся, Дабрадатная! (Лк.1:18); той сказанае: да мужа твайго зварот твой, а гэтай: Госпад з Табою! Але што мы прынясем у падарунак Маці Словы, акрамя слова? Ды пераможа усё стварэньне і ды уславіць сьвяцейшы расток сьвятой Ганны! Яна нарадзіла сьвету неад'емны скарб добрых; праз Яе зрабіўшыся чалавекам Творца прывёў усё стварэньне ў лепшы стан. Чалавек, пастаўлены паміж сьветам духоўным і рэчавым, зьвязвае сабою усё бачнае тварэньне зь нябачным так і Творца Слова Боскае, злучыўшыся зь існасьцю чалавечым, злучыўся праз Яе са усім тварэньнем. Такім чынам, уславіць разбурэньне чалавечай няплоднасьці, таму што для нас бурылася перашкода да асалоды.

Але Чаму Дзева-Маці нарадзілася ад няплоднай? Таму што цудамі павінна было падрыхтаваць шлях да адзінай навіны пад сонцам, найгалоўнаму зь цудаў, і паступова узыходзіць ад меншага да большага. Зрэшты, я ведаю і іншы чыньнік гэтага, значна больш узьнеслы і боскі, менавіта: прырода саступае магутнасьці дабрыні і, агорнутая трапятаньнем, спыняецца, не сьмеючы ісьці далей. Бо Дзева Багародзіца мусіла нарадзіцца ад Ганны, то прырода не адважвалася папярэдзіць насеньня Дабрыні, але заставалася бесьцялеснаю, дакуль дабрыня не ўзрасьціла плоду. Належала нарадзіцца першароднай, каб нарадзіць Першанароджанага ўсяго стварэньня, у Ім жа усё адбудуцца (Кал.1:15, 17). О дабрашчасная пара, Якім і Ганна! Усё стварэньне абавязаная вам падзякай. Праз вас яно прынесла Творцу падарунак усіх падарункаў найкаштоўнейшы чыстую Маці, адзіную годную Творцы. О найдабрашчасныя чрэслы Якіма, зь якіх адбылося найсьвяцейшае насеньне! О найчыстае ўлоньне Ганны, у якой ціха зачаўся, утварыўся, і зь якой нарадзіўся плод найсьвяцейшы! О улоньне якое насіла ў сабе адушаўлёнае неба, усіх нябёсаў прасторней! О зямля, якая прынесла багацьце хлеба жывога, як Сам Хрыстос сказаў: калі пшанічнае зерне, упаўшы ў зямлю, не памрэ, дык застанецца адно! (Ян.12:24). О сосцы, узгадаваўшыя карміцельку Сілкавальніка сусьвету. О дзівосы цудаў! О зьява ўсіх дзіўней! Такімі цудамі павінна было падрыхтаваць шлях да невымоўнаму і паблажліваму увасабленьню Боскаму. Што ж далей скажу? Мой розум выходзіць зь сябе самога: то страх, то задавальненьне займае душу; сэрца хвалюецца, язык дранцьвее. Зьнемагаю ад захапленьня; падаю прад веліччу цудаў. Але моцнае пачуцьцё зрабіла мяне натхнёным змоўкні запал! Выдаліся страх! Разгуляйся каўчэг духу: ды узрадуюцца нябёсы і цешыцца зямля! (Пс. 95:11).

Цяпер адчыняюцца бясплодная брама і зьяўляецца боская брама дзявоцкія, зь якіх і праз які па выразе Паўла, чуўшага невымоўныя словы гэта над усімі Бог, надзелены целам, уваходзіць у сусьвет (Рым.9:5. Жыд.1:6). Цяпер ад кораня Яўсеява прарасло жазло, зь якога адбудзецца Богасутная кветка для сусьвету. Цяпер з тленнай існасьці прыгатаваў Сабе на зямлі неба Той, які ў старажытнасьці зь вод саткаў і распасьцёр па вышыні цьвердзь. Сапраўды, гэтае неба непараўнальна таго больш боскае і дзіўнае; таму што на ім зазьзяла Сонца праўды Той, які на небе зацьвердзіў сонца. Дзьве ў Ім існасьці, хоць апантана узбройваюцца супраць гэтага Акэфалы; адзіная выява, хоць падзяляюць яе Нестарыяне. Вечнае Сьвятло ад вечнага Сьвятла раней стагодзьдзяў адбыўшаеся, нярэчыўны і бесьцялесны, увасабляецца ад Дзевы, і як жаніх ад палаца адбывацца Бог, зрабіўшыся на зямлі народжаным. Ён цешыцца, яка волат цягнуўшы шлях нашага жыцьця, сьпяшаецца праз пакуты да сьмерці, каб зьвязаць моцнага, і пасудзіны, яго раскрасьці (Мц.12:20), г.з. выкрасьці нашу існасьць і заблукаўшую авечку прывесьці на нябесную пашу. Цяпер тектанаў сын усяўладарнага Слова Стварыўшая Ім усялякая, моцная мышца Бога Вышэйшага, Духам як бы пальцам Сваім выдасканаліўшы прытупленую сякеру прыроды, збудаваў сабе адушаўлёную лесьвіцу, падмурак якой замацаваны на зямлі, а верх кранаецца самага неба, і на якой зацьвярджаецца Бог, вобраз які бачыў Якаў, па якой Бог сышоў нязьменны, або лепш сказаць схіліўшы Сябе, зьявіўся на землі і зь людзьмі жыў (Вар.3:38). Гэты зыход азначае адвольнае прыніжэньне, жыхарства на зямлі, паведамленьне спазнаньня аб сабе жывучым на ёй. Усходы духоўная, г.з. Дзева, зацьверджаная на зямлі: бо Яна нарадзілася ад зямлі; галява Яе дакраналася неба: бо як усякай жонкі галява муж, а Гэтая не ведала мужа, то галявой Яе быў Бог і Айцец, Які ахінуўшы Яе Духам Сьвятым, як бы боскае духоўнае насеньне, паслаў Сына Свайго і Слова усямагутную сілу. Айцец даюраваліў, каб не праз натуральнае паведамленьне, але ад Духа Сьвятога і Дзевы Марыі звышнатуральным чынам Слова зрабілася целам няўхільна, і усялілася ў нас; таму што зносіны Бога з чалавекамі бывае праз Духа Сьвятога. Шмат умяшчалны ды зьмесьціць: маючы вушы чуць ды чуе. Выдалім ад сябе паняцьці цялесныя. Бажаство беззапальна, о людзі! Айцец, беззапальны які нарадзіў ад пачатку па існасьці, Таго жа Самога Сына ізноў беззапальна нараджае па будаўніцтве выратаваньня людзей, як сьведчыць і Богаайцец Давыд, кажучы: Гасподзь сказаў Мне: Ты Сын Мой; Я сёньня Цябе спарадзіў (Пс.2:7). Слова ніколі не можа быць датычным да прадвечнага нараджэньня, бо яно па-за часам

Цяпер зроблена брама, якая выходзіла на ўсход, праз якую Хрыстос увойдзе і выйдзе, і брама гэтая будзе зачыне (Іез. 44:1-2), у якіх Хрыстос ёсьць дзьверы авечкам. Яму імя Ўсход; праз Яго мы атрымалі доступ да Айца, крыніцы сьвятла. Цяпер падзьмулі ціхія ветракі, прадвесьнікі сусьветнае радасьці. Ды ўзрадуюцца нябёсы – горы і ўзрадуецца зямля – даліна, і да заплюхаецца мора ў радасьці! У ім нараджаецца ракавіна, якая, праз вышэйшае боскае зьзяньне, зачне ва ўлоньні і народзіць каштоўную жамчужыну – Хрыста. Зь яе Цар славы, апрануты ў парфіру плоці, выйдзе да паланёных прапаведаваць збаўленьне. Ды сьвяткуе прырода! Нараджаецца Агніца, праз якую Пастыр зробіцца агнцам і разарве вопратку старажытнай сьмерці. Ды гуляе дзявоцтва! Нарадзілася Дзева, якая – па словах Ісаі – зачне ва ўлоньні і народзіць Сына і назавуць Яго Эмануілам, г.з. зь намі Бог. Ведайце, Нестарыяне, і скарайцеся, бо зь намі Бог! Не чалавек, не Анёл, але Сам Бог! Прыйдзе і выратуе нас. Дабраслаўлёны крочачы ва імя Госпада; Бог Госпад і зьявіўся нам. Сьвяткуем сьвята ў гонар нараджэньня Багародзіцы. Узрадуйся Ганна, няплодная, не нараджаўшая, узьвесьці і засьпявай улоньнем не хварэўшая. Узрадуйся Якім: ад дачкі тваёй Юначкі нарадзіцца нам Сын і падасца нам; і назавецца імя Яго, Анёл вялікага савету аб сусьветным выратаваньні, Бог моцны. Ды пасарамаціцца Нясторый і ды зацісьне рукою вусны свае! Юнак Бог: як жа не Багародзіца якая нарадзіла Яго? “Хто не вызнае сьвятой Дзеву Багародзіцаю, той бязбожнік.” Гэта не мае словы, хоць я прыводжу іх у маім слове: іх, як сьвятую спадчыну, я атрымаў ад айца Рыгора Багаслова.

О дабрашчасная і цнатлівая пара, Якім і Ганна! Ад плоду улоньня вашага мы спазнаем вас, як некалі сказаў Госпад: ад пладоў іх спазнаеце іх. Вы праводзілі жыцьцё богадагоднае і годную Народжанай вамі. Пажыўшы цнатліва і праведна, вы вырабілі на сьвятло упрыгожваньне дзявоцтва: перш нараджэньне Дзеву, у нараджэньні Дзеву, і па нараджэньні Дзеву адзіную і па розуме, і па душы, і па целе сапраўды дзеву. Ад бязгрэшнасьці і павінна расквітнець Дзева, каб, па дабраваленьню безьцялеснага Нарадзіўшага, у целе нарадзіць на сьвет адзінае адзінароднае Сьвятло, не нараджаючае, але заўсёды нараджаем, якога асаблівая асабістая уласьцівасьць ёсьць нараджэньне. О, якіх цудаў і якога запавету зрабілася падставай гэтая Юначка! Спараджэньне няплоднасьці, дзявоцтва нараджаючае, злучэньне Боскасьці і чалавецтва, запал і беззапальнасьць, жыцьцё і сьмерць, каб ва усім гэтым горшае пераможанае было лепшым. І гэта усё для майго выратаваньня, Госпадзі! Так Ты палюбіў мяне, што не праз Анёлаў, не праз іншае якое-небудзь стварэньне зрабіў маё выратаваньне, але як стварыў, так узнавіў мяне Ты Сам! Таму гуляю, сьпяваю, весялюся, ізноў вяртаюся да крыніцы цудаў і, захоплены захапленьнем, ізноў удараю ў цеўніцу духу і сьпяваю сьвяты гімн нараджэньню.

О чысьцейшая пара разумных галубкоў – Якім і Ганна! Выконваючы прадпісаную законам прыроды цноту, вы ўдастоіліся таго, што вышэй сіл прыроды. Вы нарадзілі сьвету ўсягодную Маці Бога, праводзячы жыцьцё набожнае і праведнае ў сутнасьці чалавечай, нарадзілі цяпер дачку вышэйшую Анёлаў, Уладарку Анёлаў. О дачка добрапрыгожая і найсалодкая! О лілея, сярод высмаглых галінак узросшая ад найшляхетнага царскага кораня Давыдава! Праз Цябе царства узбагацілася сьвятарствам. Праз Цябе зрабілася ужываньне закона і адкрыўся патаемны пад пісьмёнамі дух яго, калі сьвятарская вартасьць з калена Левітава перайшло ў Давыдава. О ружа, ад церніяў Юдзейскіх расквітнеўшая і сваёй боскай духмянасьцю усё напоўніўшая! О дачка Адамава і Маці Боская! Дабрашчасныя чрэслы і улоньне, зь якіх Ты адбылася! Дабрашчасныя рукі, якія насілі Цябе, і вусны, што цешыліся Тваімі найчыстымі цалаваньнем, вусны адных толькі бацькоў, каб Ты заўсёды і ва усім была Дзеваю. Цяпер пачатак выратаваньні сьвету. Выклікніце Госпаду уся зямля, засьпявайце, узрадуйцеся і затрубіце! Узвысьце голас свой узвысьце, – не бойцеся! Бо нарадзілася нам Маці Боская ў сьвятым двары бацькоўскім, ад якой дабраваліць нарадзіцца Агнец Боскі, узяўшы грахі сусьвету. Узрадуйцеся горы – істоты разумныя, што імкнуцца на вышыні духоўнага бачаньня! Нараджаецца ўсяслаўная гара Госпада, вышынёй і месцам перазыходзячая ўсялякі пагорак і ўсялякую гару, – веліч Анёлаў і людзей, ад якой без рук цялесным чынам дабраваліў адкалоцца краевугольны камень – Хрыстос, адна іпастась, зьядноўваючая ў сябе розныя сутнасьці – Боскую і чалавечаю, і ствараючая Анёлаў і людзей, язычнікаў і цялесны Ізраіль, у адзіны духоўны Ізраіль: Гара Божая! гара Васанская! гара высокая гара Васанская! Што ж вы зайздросьліва глядзіце, горы высокія, на гару, на якой Бог зь добрай волі жыве, і Гасподзь жыцьме вечна! Калясьніц Божых процьма, тысячы тысяч сярод іх; сярод іх Гасподзь на Сінаі, у сьвятыні. (Пс. 67:16-18) дабрынёй боская, гэта значыцца Хэрувімаў і Сэрафімаў; верх Сінаю сьвяцейшы, які пакрывае не дым, не змрок, не бура, не жахлівы вагонь, але сьветлае зьзяньне Сьвятога Духа. Там слова Боскае на каменных дошках напісала закон Духам, як бы рукой сваёй, а тут само Слова Боскае ўвасобілася ад Духа Сьвятога і дзявочых крывей і дало само Сябе нашай сутнасьці сапраўдным лекаваньнем выратаваньня. Там манна, тут робячы ману салодкай.

Ды пакланіцца вялікая скінія, пабудаваная Майсеем у пустэльні зь усялякіх каштоўных рэчаў і раней яе быўшая скінія прабацькі Аўрааму, – ды паклоняцца адушаўлёнай і разумнай Скініі Боскай! Гэта зрабілася ня толькі месцам асаблівае дзеі Боскай, але рэальным ёмішчам Сына і Бога. Ды адчуе сваю нікчэмнасьць прад Ёй цалкам пазалочаны ківот, і носячая ману залаты сасуд, і сьвяцільнік, і трапэза, і ўсё старажытнае! Усё гэта таму толькі важна было, што зьяўлялася правобразам скініі духоўнае, як цень праўдзівага першавобраза. Цяпер заўсёды дзеючы Бог Слова, выйшаўшы зь нетраў Айца, склаў новы сьвітак, напісаны духам – мовай Боскай, як бы трасьцінай. Ён дадзены быў чалавеку, ведаючаму пісьменства, але той не разумеў яго: г.зн. Іосіф не пазнаў ні Марыі, ні моцы самой таямніцы. О дачка Якіма і Ганны сьвяцейшая, схаваная ад улады і сілы, і запаленых стрэлаў злога, жыўшая ў палацы Духа і захаваўшая бязгрэшнасьць як нявеста Боская і па існасьці Маці Бога! О дачка сьвяцейшая, яшчэ ў абдымках маці ляжачая, але страшная для сіл, што адпалі. О дачка сьвяцейшая, малаком маці сілкуемая і Анёламі атачоная! О дачка Богу прыемная, слава бацькоўская! Цябе шануюць усе роды, як Сама Ты аб Сябе праўдзіва казала (Лк. 1:48) О дачка, годная Бога, упрыгожаньне існасьці чалавечай і выпраўленьне прамаці Евы! Тваімі народзінамі яна ўзьнялася ад падзеньня. О дачка ўсясьвятая, упрыгожаньне жанчын! Хоць Ева зрабілася першым злачынцам, і праз яе, паслужыўшай для зьмея прыладай падзеньня прабацькі, сьмерць увайшла ў сьвет; але Марыя, пакорная волі Боскай, Сама перамагла зьмея спакусьніка і ўвяла ў сьвет несьмяротнасьць. О дачка сапраўды цнатлівая, без мужа зачаўшая, таму што ва ўлоньні Табой насімы мае Айца вечнага! О дачка на зямлі народжаная, у Богабацькоўскіх абдымках насіўшая Стваральніка! Цэльныя стагодзьдзі змагаліся, каму дастанецца слава Твайго нараджэньня; але прадвызначаны савет Бога, Творцы стагодзьдзяў, перамог гэтую барацьбу стагодзьдзяў, і апошнія зрабіліся першымі, ашчасьліўленыя Тваім нараджэньнем. Сапраўды, Ты зрабілася больш годнай усіх тварэньняў: ад Цябе адной Творца пазычыў частку – падмурак нашай існасьці; плоць Ягоная з Тваёй плоці, і кроў з Тваёй крыві; малаком саскоў Тваіх сілкаваўся Бог, і вусны Твае цалавалі вусны Боскія. О неспасьціжныя і невымоўныя цуды! Бог усіх, прадведаў годнасьць Тваю, палюбіў Цябе, – палюбіўшы прадпаставіў і ў наступны час выканаў раней наканаванае, зрабіў Цябе Багародзіцай, Маці і Гадавальніцай Сына Свайго і Слова. Справядліва кажуць, што супраціўнае ёсьць лекамі для супраціўнага; але нельга казаць, каб зь супраціўнага адбывалася супраціўнае, – хоць кожная рэч заключае ў сябе нешта, як бы супраціўнае сваёй уласьцівасьці, ад лішка таго, ад чаго яна паходзіць. Напрыклад, як грэх, праз добрае зрабіўшы мне сьмерць, крайне такім чынам зрабіўся згубным (Рым. 7:4); так падстава ўсялякага дабра (Бог), як бы праз супраціўнае, уладкаваў тое, што зроблена для нашага выратаваньня. А калі памножыўся грэх, шчодра закрасавала мілата. (Рым 5:20). Калі б мы захавалі першапачатковую еднасьць з Богам, то не ўдастоіліся б лепшага і найцудоўнага; а цяпер хоць, па чыньніку граху, і зрабіліся нягоднымі ранейшых зносінаў зь Ім, не захаваўшы таго, што атрымалі; але па міласэрнасьці Боскай памілаваны і зноў прыняты ў такія зносіны зь ім, якія ніхто не ў змозе разарваць, таму што прыняўшы нас у змозе сілы захаваць іх неразрыўнымі. Быў час, калі зямля знаходзілася ў глыбокай распусьце і народ Боскі, захоплены духам спакусы, пакінуў Госпада Бога свайго – Таго, які набыў яго Сябе рукой моцнаю і мышцай вялікай, у знаках цудаў вызваліў зь дому рабства Фараонава, правёў праз Чырвонае мора і кіраваў ім на шляху зь воблака у дзень і ноччу ў сьвятле вагню; калі Ізраіль павяртаўся сэрцам сваім у Егіпет, і такім чынам зрабіўся народ Божы не народам Божым, памілаваны – не памілаваным, улюблёны – не ўлюблёным. Таму цяпер нараджаецца Дзева, чужая прабацькаўскаму тленьню, заручаецца Самаму Богу, нараджае міласэрнасьць Боскую; і не народ Божы робіцца народам Божым, не памілаваны атрымлівае міласьць, не ўлюблёны робіцца ўлюблёным – таму што зь Яе нараджаецца Сын Божы ўлюблёны, у якім ўсё дабраваленьне Боскае.

Пладаносная лаза узрасла ад Ганны, і сасьпела найсалодкая гронка, які струменіць салодкі напой на зямлі народжаным у жыцьцё вечнае. Якім і Ганна пасеялі сабе ў праўду і зжалі плод жыцьця; яны запалілі для сябе сьвяцільнік веданьня і спагналі Госпада, і зьявіўся ім расток праўды. Весяліся зямля і сыны Сіёну узрадуйцеся аб Госпадзе Богу вашым! Пустэльня расквітнела; бясплодная прынесла плод свой. Якім і Ганна як разумныя горы, падалі саладосьць. Радуйся, дабрашчасная Ганна, што ты нарадзіла дачку: гэта дачка ёсьць Маці Боская, – дачка сьвятла, крыніца жыцьця, вызваленьне жанчын ад асуджэньня. Будуць прасіць цябе найбагацейшыя людзі (Пс. 44:13), цары народаў з падарункамі прыйдуць і паклоняцца Ёй. Гэтую дачку Ты прывядзеш да Цара Ўсіх – Богу, апранутую ў боскую прыгажосьць дабротаў, як золатам вытканую вопратку і ўпрыгожаньне дабрыню Духа, Слава Яе ўнутры. Усялякай іншай жанчыны слава – муж, звонку прыходзячы; але слава Багародзіцы ўнутры; гэта – плод Яе ўлоньня. О жаданая і дабрашчасная дачка! Дабраслаўлёная сярод жанчын, і дабраслаўлёны плод улоньня Твайго! О дзева – дачка Давыда і Маці Ўладара Бога! О Боскі адушаўлёны вобраз, на які Творца Бог дабрапрыемна назірае; бо ў Яе розум, Богам кіруемы і да аднаго Бога скіраваны; усе жаданьне накіравана да Адзінага годнага жаданьня і любові; нянавісьць – толькі да граху і стваральніку яго. Ты будзеш мець жыцьцё лепшае жыцьця натуральнага, будзеш мець яго не толькі для Сябе Самой, таму што Ты не толькі для Сябе Самой народжана. Ты будзеш жыць для Бога, дабрыня якога ўступіла ў жыцьцё, каб паслужыць выратаваньню ўсяго сусьвету, каб праз Цябе выканаць старажытны савет Боскі аб увасабленьні Слова і нашым абагаўленьні. Твае сэрца нацешыцца словам Боскім і напоўніцца ім, як пладавітая аліва ў доме Боскім, як дрэва, пасаджанае пры вытоках вод Духа, як дрэва жыцьця, якое дасьць плод свой у прадвызначаны час, гэта значыцца ўвасобіўшагася Бога, вечнае жыцьцё ўсіх. Усе думкі Яе карысны душы, вольныя ад лішняга, аддаляючыеся ад усяго злога і згубнага; вочы Яе заўсёды скіраваны да Госпада, назіраючы вечнае і недасягальнае сьвятло; вушы, праз якія ўвайшло ўвасобіўшыся Слова, наладжаныя да слуханьня слова Боскага, насалоджваюцца салодкагалоснай цэўніцай Духа; ноздры адчуваюць добры водар пахашчаў Жаніха, які ёсьць Боскае міра, вольна выходзячае і намошчваючае чалавецтва свае: бо імя тваё як разьлітае міра, гаворыць Сьвятое Пісьмо (Песьн. 1:2); вусны ўсхваляюць Госпада і цалуюць Ягоныя вусны; язык і гартань размаўляюць аб слове Божым і падаюць боскую салодкасьць; сэрца чыста і цнатліва, бачачы і жадаючы чысьцейшага Бога; улоньне, у якім знаходзіўся Неўмяшчальны, і саскі, малаком сілкуючыя Бога – немаўля Ісуса; брама Боская сапраўды дзявочая; рукі, насіўшыя Бога, і калені – пасад, перабольшылі Хэрувімаў, якімі моцнымі былі слабыя рукі і нямоглыя калені; ногі, кіруемыя законам Боскім, як сьвяцільнікам сьвятла, і неадступна за ім ідучыя, пакуль прывядуць любімага да любячай. Уся – палац Духа; уся – гара Бога жывога, які ўсяляе памкненьні рачныя, гэта значыцца дабрыні Сьвятога Духа; уся – добрая; уся – каля Бога: таму што узышоўшы вышэй Хэрувімаў і будучы ўзьнятая над Сэрафімамі, Яна наблізілася да Бога.

О цуд вышэй усіх цудаў! Жанчына зрабілася вышэйшай за Сэрафімаў, таму што Бог зьявіўся малым чым зьменшаны прад Анёламі. Ды змоўкне прамудры Саламон, ды не гаворыць, што няма нічога новага пад сонцам! О Богадабрашчасная Дзева, храм Бога сьвяты, які пабудаваў і ў які ўсяліўся духоўны Саламон – Кіраўнік сусьвету; храм, упрыгожаны не золатам і камянямі бяздушнымі, але замест золата зьзяючы Духам, замест каштоўных камянёў маючы шматкаштоўную жамчужыну – Хрыста, вугаль Боскасьці! Умольвай Яго датыкнуцца вуснаў нашых, каб мы, ачысьціўшыся, апелі Яго зь Айцом і Сьвятым Духам. Сьвяты, Сьвяты, Сьвяты Госпад Саваоф, адзіная Боскасьць у трох асобах! Сьвяты Бог і Айцец, дабраваліўшы ў Табе і зь Цябе адбыцца таямніцы, раней стагодзьдзя прадвызначанаму. Сьвяты моцны, Сын Боскі і Бог Адзінародны, стварыўшы Цябе цяпер ад бясплоднае Маці, каб Самому, Адзінароднаму зь Айца, і Першароднаму ўсяго стварэньня, нарадзіцца таксама Адзінародным зь Цябе, Дзевы Марыі, і Першародным ва шматлікіх братах, падобна нам прылучыўшыся зь Цябе плоці і крыві. Але Ён вырабіў Цябе не зь аднаго бацькі альбо адной маці для таго, каб дасканалая адзінароднасьць была асаблівай прыналежнасьцю адзінага адзінароднага; бо Ён адзін ёсьць Адзінародны зь адзінага Айца і адзіны Адзінародны зь адзінай Маці. Сьвяты несьмяротны, усясьвятой Дух, расой Боскасьці Сваёй захаваўшы Цябе непашкоджанай ад вагню боскага – як прадказала куст Майсея.

Радуйся, авечая купель (Віфэзда), сьвяты храм Боскай Маці! Радуйся, авечая купель, прабацькаўскае жыльлё Царыцы! Радуйся, авечая купель – старажытнае зборышча авечак Якава, а цяпер Царква небавобразная славеснага Хрыстова статку, раней аднойчы ў год прымаўшая Анёла Боскага, уздымаючага ваду, і толькі аднаго хворага выратоўвала ад хваробы і уздымала здаровым, а цяпер зьмяшчаючая цэлю процьму сіл нябесных, якія усхваляюць зь намі Багародзіцу, бездань цудаў, крыніцу сусьветнага лекаваньня. Яна прыняла не служачага Анёла, але Анёла вялікай рады, які сышоў, як добры дождж на руно, без шуму, і ўсяму пакутываючаму, да вылячэньня прагнаму, існасьць вярнуў да здароўя цэламу і жыцьцю вечнаму. Сілай Ягонай ляжаўшы ў Табе расслаблены чалавек ускочыў як алень. Радуйся, годная авечая купель, ды памножыцца дабрыня Твая! Радуйся Марыя, найсалодкая дачка Ганны! Бо любоў шматлікіх верных цягне да Цябе. Якімі словамі выяўлю Тваю велічную хаду, вопратку, прыгажосьць твару Твайго, дарослы розум у целе немаўля. Вопратка сьціплая, чужая раскошы і пяшчоце; поступ важная, спакойная. Цьвёрдая; нораў добры, не чужы вясёласьці, але непрыступны для мужчын: сьведка таму страх, ахінуўшы Цябе пры нечаканым вітаньні Анёла. Ціхая і пакорная бацькам. Думка пакорлівая, але заглыбленая ў вышэйшыя назіраньні. Гаворка прыемная, ідучая зь добрага сэрца. Як да назваць Цябе, калі не жыльлём годным Бога? Годна шануюць Цябе ўсе роды, як абранае ўпрыгожаньне чалавецтва. Ты слава сьвятароў, надзея хрысьціян, шматплодная лаза дзявоцтва: ад Цябе паўсюдна разьвілася квітненьне яго. Дабраслаўлёная Ты сярож жанчын, і дабраслаўлёны плод улоньня Твайго! Спавядаючыя Цябе Багародзіцай – дабраслаўлёны, не спавядаючыя – пракляты.

О сьвяшчэнная пара, Якім і Ганна! Прыміце ад мяне слова ў гонар Нараджэньня Багародзіцы. О дачка Якіма і Ганны, Уладарка! Прымі слова аб слугі грэшнага, але напоўненага палымянай любоўю і Цябе адзінаю атрымаўшага радаснай надзеяй, прадстаяцельку жыцьця, малельніцу прад Сынам Тваім і існая надзея выратаваньня. Зьнімі зь мяне цяжкую ношу грахоў; разгані змрочныя аблокі, ахінуўшыя мой розум ; памагчы зямную грубасьць маю; спыні спакусы; уладкуй шчасьліва жыцьцё; скіроўвай да нябеснай асалоды. Падай мір сусьвету і ўсім праваслаўным жыхарам горада гэтага, дасканалую і поўную радасьць і вечнае выратаваньне, малітвамі бацькоў Тваіх і ўсёй Царквы. Абуджай, абуджай усіх.

Радуйся, Дабрадатная, Госпад з Табой! Дабраслаўлёная Ты паміж жанчынамі і дабраслаўлёны плод улоньня Твайго – Ісус Хрыстос Сын Божы! Яму слава зь Айцом і Сьвятым Духам у бясконцыя вякі вякоў. Амін.