Saturday, April 3, 2010

ПАСХАЛЬНАЕ ПАСЛАННЕ АРХІЕПІСКАПА КАНСТАНЦІНОПАЛЯ—НОВАГА РЫМУ І ЎСЯСВЕТНАГА ПАТРЫЯРХА ВАРФАЛАМЕЯ

+ ВАРФАЛАМЕЙ

+ ЛАСКАЙ БОЖАЙ

+ АРХІЕПІСКАП КАНСТАНЦІНОПАЛЬСКІ — НОВАГА РЫМУ

+ І ЎСЯСВЕТНЫ ПАТРЫЯРХ

+

+ УСЁЙ СУПОЛЬНАСЦІ ЦАРКВЫ

ЛАСКА, МІР І МІЛАСЦЬ ХРЫСТА ЗБАЎЦЫ, УВАСКРЭСЛАГА Ў СЛАВЕ

***

Любыя браты і сёстры, шаноўныя дзеці ў Хрысьце,

Хрыстос уваскрэс!

Вось і зноў, як радасны і ясны золак, узыходзіць сьвяты дзень Пасхі, праменячы сьвята, суцеху, радасьць і жыватворчую надзею усім веруючым, нягледзячы на тую цяжкую атамасфэру, што апанавала увесь сьвет з прычыны шматстайнага крызісу зь усімі ягонымі знаёмымі балючымі наступствамі для паўсядзённага жыцьця чалавецтва.

Уваскрэс зь магілы Хрыстос, Богачалавек, і разам зь Ім уваскрэс чалавек! Прыгнёт сьмерці адыйшоў у мінулае. Адчай ад пякельнага палону прайшоў беззваротна. Адзіны Моцны, Адзіны Жыцьцядаўца, добраахвотна успрыняў праз Сваё Уцялесьненьне усё няшчасьце нашае прыроды, разам з такой ейнай часткай, як сьмерць; і вось ужо Ён “пекла зьмярцвіў зьзяньнем Боства”[1] і даў чалавеку жыцьцё і жыцьцё з “дастаткам”[2].

І гэты дастатак жыцьця, дарунак нам ад Уваскрэслага Госпада, заўжды нястомна шальмуе і узводзіць на яго паклёп дыявал — спраўджваючы сваё імя, імя паклёпніка, хаця ён ужо і зьнясілены, зусім страціў уладу і толькі выклікае сьмех. Дыявал бэсьціць яго пры дапамозе ужо пануючай у сьвеце “пыхі” (υβρις), пыхі як перад Богам, так і перад бліжнім і перад усім Стварэньнем. Ён бэсьціць яго пры дапамозе усё яшчэ існай у нас саміх “старадаўняй карозіі”, схільнасьці да граху, якая спрабуе нас зацягнуць у пастку альбо грэшнага учынку, альбо аблуды ў веры. Пыха заўжды нараджаецца з гэтае “карозіі” і разам зь ёй яна складае тую агідную сукупнасьць, з—за якой адбываецца парушэньне нашых стасункаў зь самімі сабой, з блізкімі, з Богам і зь усім Стварэньнем. Такім чынам, нам неабходна адчысіць сябе ад гэтае ржы зь уважлівасьцю й руплівасьцю, каб жыватворчае сьвятло Уваскрэслага Хрыста ярка зазьзяла ў нашым розуме, душы і целе, каб расьсеяла цемру пыхі і праліло “дастатак” жыцьця на увесь сьвет.

Гэтага нельга дасягнуць ні зь дапамогай філясфоіі, ні зь дапамогай ні навукі, ні мастацтва, ні тэхналёгіі, ні зь дапамогай ідэалёгіі, а толькі праз веру ў Богачалавека Ісуса Хрыста, Ягоныя Пакуты, Крыж, Магілу і тое, што Ён зыйшоў у пекла і уваскрэс; і гэтая вера праяўляецца ў таемным жыцьці Царквы, а таксама праз напружаную і пастаянную духоўную барацьбу. Царква, як Цела Хрыстова, непарыўна праз вякі перажывае цуд Уваскрасеньня — праз Сьвятыя Таемствы, праз сваё багаслоўе і сваё практычнае вучэньне даючы нам мажлівасьць прылучацца да гэтага цуду, удзельнічаць у перамозе над сьмерцю, станавіцца сьветлымі дзецьмі Уваскрасеньня і сапраўднымі “супольнікамі Боскай прыроды”[3], як гэта адбылося зь усімі сьвятымі. Калючае пустазельле жарсьцяў, якое вырастае ў нашым сэрцы, забруджаным іржой “састарэлага чалавека”[4], павінна як мага хутчэй пераўтварыцца ў Хрысьце, праз Хрыста і дзеля Хрыста і Ягоных жывых вобразаў вакол нас — то бок дзеля нашых бліжніх — у суквецьце цнотаў, сьвятасьці і праведнасьці. Сьвятарны песнасьпеўца акурат сьпявае: “Апранемся ў адзеньне праўды, што за сьнег бялей, ды карагодзьма ў сёньняшні дзень Пасхі; бо Хрыстос, Сонца праўды, што зь мёртвых зазьзяла, азарыў нас сьвятлом нятленнасьці”[5]. Белыя шаты праведнасьці былі дадзеныя нам як сымбаль у дзень Сьвятога Хросту, так мы прыкліканыя ачышчаць сябе заўжды праз пастаяннае пакаяньне, радасныя сьлёзы, безупынную малітву, абмежаваньне пажадаў, праз цярпеньне ў жыцьцёвых цяжкасьцях і нястомнае стараньне выконваць Божыя запаведзі — і перш за усё, самую галоўную запаведзь — любові. Такім чынам мы ачысьцім гэтыя шаты, прымаючы удзел у крыжовым самапрыніжэньні Богачалавека, каб у нашае жыцьцё і ў навакольны сьвет прыйшлі пасхальнае асалода, радаснае сьвятло Уваскрэсеньня і збаўленьне.

Мы дасылаем вам гэтыя словы з Фанару, дзе мы перажываем пакуты Вялікай Пятніцы і радасьць Уваскрэсеньня, выражаючы клопат Маці—Царквы, ад усёй душы зычым вам прыняць дар збаўленьня і пасхальнае дабраславеньне уваскрэслага зь мёртвых Уладара Жыцьця.

Сьвятая Пасха 2010 г.

+Патрыярх Канстанцінопальскі

Шчыры малітоўца за усіх да Уваскрэслага Хрыста



[1] Нядзельны Трапар уваскрасеньня, Тон 2.

[2] Ян. 10:10

[3] Пятр. 1:4

[4] Эф. 4:22

[5] Сьціхера вячэрні, чацвер тыдню аб Фаме.


ВЕЛІКОДНАЕ ПАСЛАНЬНЕ СТАРШЫНІ СЬВЯЦЕЙШАГА АРХІРЭЙСКАГА СЫНОДУ БЕЛАРУСКАЕ АЎТАКЕФАЛЬНАЕ ПРАВАСЛАЎНАЕ ЦАРКВЫ МІТРАПАЛІТА ЁВАНА.

Глядзіце, якую любоў даў нам Айцец, каб нам называцца Дзяцьмі Божымі.

(1 Ян. 3:1)

Хрыстос Уваскрэс!

Улюбленыя ў Хрысьце архіпастыры і пастыры, браты і сёстры, вернікі нашае Сьвятой Беларускай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы!

Мінуў Вялікі пост, завяршыўся Пакутны тыдзень, і мы уступілі ў зьзяньне велікоднай ночы, калі усё тварэньне, увесь бачны і нябачны сьвет цешыцца аб уваскрэсеньні Хрыстовым, апяваючы перамогу Хрыста над сьмерцю.

Сьвятая Праваслаўная Царква ў прамяністыя велікодныя дні урачыста і прыгожа услаўляе найвялікшую і выратавальную падзею УВАСКРЭСЕНЬНЕ ХРЫСТОВА і сьвятой радасьці зь любоўю дабравесьціць праваслаўным людзям аб Госпадзе нашым Ісусе Хрысьце Зьдзяйсьняльніку нашага выратаваньня. Калі надышоў час і тэрмін прыгатаванага нам Богам Выратаваньні, сышоў на зямлю Сын Божы, Гасподзь Ісус Хрыстос, зрабіўся чалавекам і адкрыў людзям таямніцы Царства Божага. Гасподзь стварыў на зямлі Сваю Царкву, адкрыўшы нам шлях да абагаўленьня, абагаўленьню усёй істоты кожнага чалавека. Хрыстос пакутаваў за грахі людзкія, памёр на Крыжы і быў пахаваны, але як Бог Усемагутны перамог сьмерць і уваскрэс зь мёртвых, крочачы як Пераможца зь нашай чалавечай існасьцю праз браму сьмяротную.

Апісваючы велікодныя сьвята, сьвяціцель Рыгор Ніскі, які жыў у IV стагодзьдзі, казаў: Сёньня уваскрэс Хрыстос, Бог вялікі і несьмяротныСёньня увесь сусьвет, як адно сямейства, што крочыла для адной справы, пакінуўшы справы звычайныязьвяртаецца да малітвы. Няма сёньня вандроўцаў на дарогах; не відаць мараплаўцаў на моры; земляроб, пакінуўшы плуг і рыдлёўку, упрыгожыўся сьвяточнай адзежай; карчмы стаяць пустымі; зьніклі шумныя зборышчы, як зьнікае зіма зь зьяўленьнем вясны; турботы, замяшаньні і буры жыцьцёвыя зьмяніліся цішынёю сьвята”.

Нашы продкі, якія адкрылі для сябе любоў Хрыстову больш тысячы гадоў таму, дбайна усталі на шлях праваслаўнай веры, бо Праваслаўе дае рэальную магчымасьць прылучыцца і спазнаць дабрыню Боскую Яго любоў. Менавіта гэты выбар вызначыў нацыянальную самасьвядомасьць і культурную своеасаблівасьць нашага беларускага народу, яго месца ў агульнасусьветным гістарычным разьвіцьці і назаўжды аб'яднаў лёс Беларусі і Царквы Хрыстовай. Як і ў папярэднія стагодзьдзі, у нашы дні любоў да Беларусі першым чынам выяўляецца ў любові да Бога і Сьвятой Беларускай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царкве, у клопаце аб духоўным адраджэньні нашага грамадзтва, у імкненьні набыцьця маральнай чысьціні, у нашым уласным намаганьні ў здабыцьці веры і ладу жыцьця ў Хрысьці па законах эвангельскай любові.

Нашы славутыя продкі змаглі ня толькі захаваць праваслаўную веру ў цяжкім для Царквы XX стагодзьдзі, але і ў цяжкіх умовах адрадзіць незалежнасьць нашай Беларускай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы ад чужынскага кіраваньня і ўплыву. І сёньня дзякуючы гэтаму мы маем час на пакаяньне, на абнаўленьне свайго жыцьця праз злучэньне зь уваскрэслым Хрыстом. Іх подзьвіг хрысьціянскай любові быў мала прыкметны навакольнаму сьвету, апантанаму пачварнымі хімэрамі сацыялізму і бальшавізму якія адпрэчвалі Бога. Ў гады самых цяжкіх выпрабаваньняў у часе барацьбы за незалежнасьць нашае Бацькаўшчыны, народ заўсёды знаходзіў у нашае Сьвятой Праваслаўнай Царкве духоўную падтрымку і дабраслаўленьня на сьвятую барацьбу за Вольную Беларусь. Барацьба за Волю ёсьць заўсёды шляхам пакуты і невыпадкова нашае найвялікшае сьвята – 25 сакавіка заўсёды прыпадае на час Вялікага Посту.Але сьвятло Хрыстовага Ўваскрэсеньня паказвае нам і немінучасьць нашае перамогі, немінучасьць Вольнае Беларусі.

Яшчэ не зьзяе над нашае Радзімай – Сьвятой Беларусьсю сонца свабоды. Мы толькі крочым па шляху змаганьня. Таму і сёньня нам асабліва патрэбна ахвярная любоў да Радзімы і самазабыўнае служэньне ёй, каб пераадолець цяжкасьці сучаснасьці. Толькі ў любові Хрыстовай мы зможам выхаваць нашу беларускую моладзь у самаахвярнай любові да Беларусі, каб яна была захавальніцай Беларускага Праваслаўя і перадала нашу веру будучым пакаленьням.

Дарагія айцы, браты і сёстры! Шлях Хрыстовы – гэта шлях Праўды і Жыцьця. Дык будзем жа заўсёды з падзякай прымаць усе абставіны свайго зямнога шляху, у якіх Бог запавядаў нам працаваць дзеля Яго любові да Свайго тварэньня, каб стаць сынамі Божымі. Будзем прымнажаць у сабе дарунак любові Боскай, каб і ў нашых сэрцах вечна гучала песьня духоўнай вясны:

Хрыстос Уваскрэс! Сапраўды Ўваскрэс!

мітрапаліт Ёван,

Старшыня Сьвяцейшага архірэйскага сыноду Беларускай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы.

Пасха л.Б. 2010


ВЕЛІКОДНАЕ ПАСЛАНЬНЕ КІРАЎНІКА ЎКРАІНСКАЕ АЎТАКЕФАЛЬНАЕ ПРАВАСЛАЎНАЕ ЦАРКВЫ СЬВЯЦЕЙШАГА МІТРАПАЛІТА КІЕЎСКАГА І ЎСЁЙ УКРАІНЫ МЯФОДЗІЯ.

Улюбленыя ў Уваскрэслым Гасподзе прысьвятыя архіпастыры, годныя ў Госпадзе пастыры, манахі і верныя нашай Сьвятой Украінскай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы! Зь напоўненым радасьцю сэрцам вітаю вас зь сьветлым сьвятам Вялікадня – днём нашага выратаваньня, калі, па словы сьвяціцеля Рыгора Багаслова, некалькі кропляў крыві Выратавальніка аднаўляюць цэлы сусьвет і, як закваска дзеля малака, зьбіраюць і яднаюць у адзінае цэлае ўсіх людзей. Не было і няма на зямлі больш велічнае і радаснае падзеі чым Вялікдзень. Хрыстос Уваскрэс, і зваявана сьмерць! Хрыстос Уваскрэс, і вызваляюцца палонныя граху! Уваскрэс Хрыстос, і краіна смутку і вечнае зімы напаўняецца жыцьцядаўчым сонцам Богапрысутнасьці! Надышоў Вялікдзень і моцная рука Уваскрэслага вызваляе ад маркоты і суму пекла прабацькаў Адама і Еву!

Вялікдзень – дзень нашага выратаваньня і свабоды. Гэтую свабоду людзі няздольны адшукаць у сьвеце. І гэтая свабода не роўная свабодзе выключна ў яе сацыяльным значэньні, значыцца комплексу правоў, якія гарантаваныя чалавеку ў дэмакратычным грамадзтве. Хрыстова свабода – значна больш глыбокая і ўсяахопліваючая. Гэта свабода ад граху і ягоных наступстваў: пакут і сьмерці. Тыя, хто апрануўся ў Хрыста, тыя, хто падзяліў зь ім боль здрады і жах крыжовай сьмерці, містычна злучаюцца да Яго уваскрэсеньня, робяцца дзяцьмі несьмяротнага Царства, дзяцьмі Божымі.

Адначасна наша жыцьцё і духоўная свабода ў Хрысьці Ісусе ёсьць той закваскай, якая зьмяніла ўвесь сусьвет. Здраджаны, прыніжаны, укрыжаваны, але уваскрэсшы і праслаўлены Хрыстос зрабіўся падмуркавым каменем не толькі новай рэлігійнай групы, але і ўсяго чалавецтва, якое зьмянілася дзякуючы шляхетнаму ўплыву на сусьвет і сьвядомасьць чалавека эвангельскіх запаветаў. Хрыстос не быў сацыяльным рэвалюцыянэрам, але свабода ў Духу, якую Ён прынёс на зямлю, прымусіла грамадзтва, у якім жылі хрысьціяне, пераглядзець свае ўяўленьне аб чалавечай асабістасьці і меру яе свабоды.

Хрысьціянская цывілізацыя надала асабістасьці значныя свабоды і права. Пры гэтым, на жаль, сучасны чалавек забыў аб шляхетным, царскім паходжаньні гэтае свабоды, забыў аб тым, што па-за Хрыстом і Ягоным Уваскрэсеньні ніводнай – ані ўнутранай і духоўнай, ані зьнешняй і сацыяльнай – свабоды не існуе. Свабода не можа існаваць без салідарнасьці. Таму, калі грамадзтва губляе еднасьць і любоў, свабода абавязкова зьнікае – яе скрадуць альбо ўнутраныя ўзурпатары, альбо чужынцы.

Згубленая свабода, змарнаваныя надзеі, згубленыя пакаленьні, трагічная безвыходнасьць… Вось да чаго можа прывесьці чалавека і грамадзтва страта вернасьці абсалютнай свабоды ў Хрысьці Ўваскрэслым. Свабода не можа існаваць у грамадзтве нявольнікаў. Аднак нявольніцтва пачынаецца не зь зьнешняга заваяваньня. Нявольніцтва заўсёды пачынаецца зь унутранага паражэньня, з гатоўнасьці здацца ў палон злу і няволі дзеля захаваньня дабрабыту альбо зручных умоў жыцьця.

Укрыжаваны і ўваскрэсшы Хрыстос – гэта выклік нашаму нявольніцтву. Хрыстос, Які вызваліў Адама і Еву з палону пекла, жадае вызваліць нас ад пекла нявольніцтва і самотнасьці, пекла жыцьця, якое надзейна ізаляванае нашым эгаізмам ад Бога і блізкіх. Вялікдзень – гэта сьвята свабоды, і кожны зь нас крочыў да гэтага сьвята ўласьцівым яму шляхам. Хтосьці цалкам выконваў пост і старана маліўся, а хтосьці няздольны быў гэтага зрабіць праз стан здароўя альбо іншыя абставіны. Аднак кожны зь нас у гэты пост намагаўся быць блізкім Хрысту. І менавіта дзякуючы гэтым нашым намаганьням, гэтаму нашаму жаданьню падзяліць з Хрыстом ягоны сум і пакуты, наша сэрца ахінае сёньня радасьць уваскрэсеньня. Уваскрэсеньне ня можа асьвяціць сэрца абыякавага. Але яно ахінае сэрца кожнага, хто прагне жыць разам з Хрыстом, кожнага, у кім жыве шчырае жаданьне злучыць сваё жыцьцё зь жыцьцём Бога.

Вялікдзень – гэта сьвята еднасьці, сьвята, якое аб’ядноўвае ўсіх жанчын і мужчын, дзяцей і дарослых, багатых і жабракоў. Гасподзь падараваў нам сёньня досьвед абсалютнай свабоды. І тое ці захаваем мы гэты досьвед у далейшым залежыць ад таго, ці здолеем мы захаваць гэтую еднасьць зь Уваскрэслым і адзін зь адным.

Хрыстос не толькі заклікае нас да еднасьці з Богам і свабоды ў Ім. Ён яшчэ надае нам сродак выратаваньня і вызваленьня – Сьвятую Эўхарыстыю, дзякуючы якой мы будзем таемна далучацца да дароў Уваскрэсеньня кожны раз, калі бяром удзел у Боскай Літургіі. Захаваем жа нашу сьвятую еднасьць і радасьць гэтай зьзяючай ночы! І няхай Уваскрэслы Хрыстос абдаруе нас мужнасьцю і рашучасьцю, без якіх немагчыма сапраўднае хрысьціянскае жыцьцё. Памятаем, што шлях да свабоды – гэта шлях самаахвярнасьці і салідарнасьці. Запомнім у сэрцы, што радасьць Хрыстовай свабоды варта таго, каб за яе змагацца і пакутаваць, што яна здатная рэальна зьмяніць суцэльна наша жыцьцё.

Перадаю ўсім вам трайное велікоднае цалаваньне “Хрыстос Уваскрэс! Сапраўды Ўваскрэс!” і малітоўна жадаю кожнаму зь вас знаходзіцца ў велікоднае радасьці і свабодзе. Мілата Ўваскрэслага Госпада няхай знаходзіцца над вамі, вашымі сем’ямі і ўсёй нашай Украінай.

Хрыстос Уваскрэс! Сапраўды Ўваскрэс!

† МяФОДзІй,

Мітрапаліт Кіеўскі і ўсёй Украіны, Кіраўнік Украінскае Аўтакефальнае Праваслаўнае Царквы.