УЗЬНЯЦЬЦЯ ГОДНАГА І ЖЫВАТВОРЧАГА КРЫЖА ГОСПАДА

(14 верасьня)

Сьвята Ўзьняцьця ёсьць слаўная ўрачыстасьць годнага і жыватворчага Крыжа Госпада. Яно запачаткаванае ў памяць дзьвюх сьвятых падзеяў у гісторыі Царквы Хрыстовай. Першай падзеяй ёсьць цудоўная зьяўленьне і знаходка Крыжа ў час цараваньня Канстантына Вялікага. Канстантын не зьяўляўся хрысьціянінам, але, па загаду свайго бацькі, да хрысьціян ставіўся прыхільна.

СЛОВА НА ЎСЯСЛАЎНАЕ ЎЗЬНЯЦЬЦЯ КРЫЖА СЬВЯТОГА АНДРЭЯ, АРХІЯПІСКАПА КРЫЦКАГА

cьвяты Андрэй Крыцкі

Мы славім Крыж, і ўся Царква напаўняецца бляскам славы. Мы славім Крыж, і твар усяго сусьвету азараецца зьзяньнем радасьці. Мы славім Крыж, і адыходзіць змрок і разьліваецца сьвятло. Мы славім Крыж, і зь Укрыжаваньнем ўзносімся, каб, пакінуўшы ніжэйшую зямлю разам з грахом, атрымаць небе і нябеснае. Крыж узьнімаецца, і шумны рык дэманаў змаўкае. Крыж узьнімаецца, і варожа сіла сатаны, уражаная, падае і разбураецца. Крыж узьнімаецца, і ўсе вернікі сыходзяцца. Крыж узьнімаецца, і гарады урачыстасьць зьдзяйсьняюць і народы сьвяткуюць сьвята. Так, адна згадка Крыжа ўжо абуджае да жыцьцятворчай радасьці і паслабляе цяжкую скруху.

ГАЛГОФА І ХРАМ ТРУНЫ ГОСПАДА Ў ЕРУСАЛІМЕ

М. Скабаллановіч

Калі уся Палестына, асьвячоная жыцьцём у ёй нашага Выратавальніка, для нас, хрысьціян, — сьвятая зямля, то найвялікшай сьвятыняй гэтай сьвятой зямлі зьяўляецца для нас Галгофа — месца расьпяцьця і крыжовай сьмерці Хрыста за выратаваньне людзей. Усё жыцьцё Яго была узыходжаньнем на Галгофы, да вялікага подзьвігу паслухмянства волі Айца Нябеснага і справе збаўленьня роду чалавечага. І ужо тады, калі анёлы, пры нараджэньні Выратавальніка, апявалі “слава ў вышынях Богу і на землі мір”, яны услаўлялі Галгофу — пакуты і сьмерць Хрыста. Так, усё жыцьцё Хрыста, ад віфліемскіх ясьляў да апошняга Яго уздыху, да вялікага “зьдзейсьнілася”", — гэтае нясеньне Выратавальнікам крыжа Свайго да Галгофы і, нарэшце, прыняцьце крыжа на Галгофе. Тут, калі зьдзейсьнілася злачынная людзкая справа, адзначаная цудоўнай цемрай, зазьзяла Боскае Сонца, кінула свае выратавальныя і жыватворчыя прамяні на усё чалавецтва; тут скончылася ноч Старога Запавету і заблішчаў прамяністы дзень Запавету Новага, адным словам, тут, на Галгофе, сьмерцю Выратавальніка адчыненыя для людзей дзьверы у новае жыцьцё і ў палацы жыцьця вечнага. Усё гэта для хрысьціянскага сэрца і розуму зьвязана са сьвятым імем Галгофы, са найсьвяцейшым месцам расьпяцьця нашага Выратавальніка. І дрэнны той хрысьціянін, сэрца якога не б'ецца поўнай глыбокай пашаны радасьцю пры назьве Галгофа, пры успаміне Галгофы!