БАЧНАЕ ВЫЯЎЛЕНЬНЕ ЦАРСТВА БОСКАГА

Ператварэньне – гэта візуальная зьява царства Божага на зямлі. Ісус Хрыстос незадоўга перад хроснымі пакутамі, узяўшы зь Сабой трох вучняў – Яна, Якава і Пятра, выйшаў з Капэрнаўма і накіраваўся на поўнач да гары Фавор, якая узвышаецца, як крэпасьць, над узгоркамі Галілі. Вучні маўчалі, прадчуваючы, што ім адкрыецца таямніца. Таямніца зьдзяйсьняецца ў цішыні. Чалавечае слова мае то ж дачыненьне да таямніцы, як хваля да глыбіні акіяна.

На Фаворы апосталы убачылі Боскае Перамяненьне Хрыста, зьяву Яго велічы і славы. Твар Выратавальніка стала падобным на сьвятло маланкі, вопратка белая, як сьнег. Ён стаяў, Яго атачала зьзяньне, як праменьні сонца. Выратавальніку зьявіліся два прарокі – Майсей і Ільля – і гутарылі зь Ім. Тлумачальнікі Сьвятога Пісаньня кажуць, што гэта была гутарка пра ахвяру галгофы, пра хуткія пакуты Хрыста, пра тое, што грахі чалавечыя будуць збаўлены крывёй Сына Божага і Выратавальніка.

Тры апостала перажылі зьяву Боскага сьвятла як ні з чым не параўнальную вялікую радасьць. Здавалася, сам час спыніўся ў сузіраньні Боскага сьвятла. Зьдзіўленыя апосталы упалі на зямлю. Бачаньне скончылася. Разам зь Ісусам Хрыстом яны спусьціліся з гары і да раніцы вярнуліся ў Капэрнаўм.

Гасподзь не толькі прапаведаваў Эвангельле народам, Ён адначасова выхоўваў і адукоўваў Сваіх вучняў. І паступова адкрываўся Ён ім не толькі як Мэсія ізраільскі, але і усяго чалавецтва, як Цар вечнага духоўнага царства. Словы Мэсіі пра тое, што Ён павінен быць закатаваны ў Ерусаліме, выклікалі ў апосталаў зьдзіўленьне і страх. Выгляд Мэсіі, прыбітага цьвікамі да крыжа, мог выклікаць у вучняў Хрыста пачуцьцё роспачы, думку пра тое, што усё беззваротна страчана. Таямніца збаўленьня магла паўстаць іх позірку як параза, як бясьсільле Мэсіі. У гадзіны засмучэньня і сумневаў, сьведчаньне трох апосталаў пра Ператварэньне павінна было умацаваць у веры іншых вучняў.

У чым таямніца Праваслаўнага хрысьціянства? Яно прыцягвае людзей не тонкім і выдасканаленым інтэлектуалізмам, не бліскучым красамоўствам аратараў, не вонкавай прыгажосьцю сваіх рытуалаў. Праваслаўе адкрыла чалавечай душы новы сьвет, сьвет вечнасьці, сьвет Боскага сьвятла – тое, чаго не маглі даць усе рэлігіі і філязофскія сыстэм.

“І, як мінула шэсьць дзён, узяў Ісус Пятра, Якава і Яна, і ўзьвёў на гару высокую асобна іх адных і перамяніўся перад імі: адзеньне Ягонае зрабілася бліскучае, вельмі белае, як сьнег, як на зямлі бялільшчык ня можа выбеліць. І зьявіўся ім Ільля зь Майсеем: і гутарылі зь Ісусам.” (Мк. 9:2 – 4)

Тры апосталы – Пётр, Якаў і Ян – узышлі разам з Хрыстом на гару Фавор, дзе адбылося Перамяненьне Гасподне. Яно суправаджалася зьяўленьнем старазапаветных прарокаў Майсея і Ільлі. Яны казалі з Хрыстом пра Яго блізкім адыходам да Бога Айца. Далей Эвангельле апавядае пра тое, што усіх ахінула сьветлае воблака, і зь яго прычуўся голас: “Гэты ёсьць Сын Мой умілаваны; Яго слухайце”.

Бог узышоў на гару не адзін, а узяў зь Сабой трох вучняў. На гора Фавор у іх адчыніўся іншы, духоўны зрок, і яны змаглі убачыць Сьвятло, перамяніўшае Хрыста. Пасьля гэтага Выратавальнік упершыню загаварыў пра Свой пакутніцкі скон і уваскрэсеньні. У той час апосталы не зразумелі Яго, таму што, у згодзе зь юдэйскае традыцыяй, бачылі ў Хрысьце будучага зямнога цара і вызваліцеля ад іншаземнага валадарства. Хрыстос жа рыхтаваўся да хросных пакут і зьневажэньням Галгофы і паказаў тром вучням Сваё Перамяненьне, каб яны засьведчылі Яго Боскую прыроду і добраахвотную згоду на хросныя пакуты.

Сутнасьць сьвята Перамяньня адчыняецца ў яго знаках. Гара – гэта бязмоўе, адасобленае месца, дзе лягчэй дзеяць малітву, якая дапамагае злучэньню нашага клапатлівага розуму з Богам. Фавор у перакладзе азначае чысьціню, сьвятло. Той, хто прыходзіць да сьвядомасьці сваіх учынкаў і каецца ў зробленым, вызваляецца ад душэўнага бруду і можа прыняць Боскае Сьвятло. У імкненьні да здабыцьця гэтага Сьвета, да абагаўленьня чалавечай прыроды праваслаўнае хрысьціянскае вучэньне бачыць духоўны сэнс жыцьця.