АБ ХРЫСЬЦІЯНСКІМ УШАНАВАНЬНІ СЬВЯТАЎ

сьвятар Андрэй Малдаўчук

в.м.т. Ясіня, Івана-Франкоўская япархія УАПЦ

Часта можна пачуць сёньня такое пытаньне: ці грэх працаваць у дні сьвятаў? І адказваючы тут варта казаць, што сьвята ёсьць кожны дзень і яны дзеляцца на вялікія, сярэднія і малыя. Да вялікіх сьвятаў належаць: Вялікдзень, Нараджэньне Хрыстова (Каляды), Узьнясеньня, усе сьвята ў гонар Госпада і Багародзіцы і некаторыя вялікія сьвята. Да сярэдніх сьвятаў належаць сьвята, што пазначаны ў календарах (альбо Тыпіконах) чырвоным крыжыкам, а да малых – усе сьвята, якія ёсьць кожны дзень. У нядзелю і вялікія сьвята працаваць грэх.

Ці не грэх, калі маючы шэсьць дзён на працу, у нядзелю сячом дровы альбо косім траву? Калі ва ўсім сьвеце правяць Боскую Літургію, а мы не ідзем у царкву і выконваем тую працу, якую маглі зрабіць ў працоўны дзень? Звычайна, магчыма ў нядзелю, альбо нават у вялікае сьвята зьбіраць сухое сена, альбо напаіць і даць ежу быдлу, зварыць сябе абед, але ці варта гэта рабіць у той час, калі правяць Сьвятую Літургію.

Усе мы павінны быць у нядзелю і ў дні вялікіх сьвятаў на Службе Божай. Вялікі грэх робяць тыя хрысьціяне, якія без паважнай падставы прапускаюць Сьвятую Літургію. Але ёсьць на працягу года і сьвята, што пазначаны чырвоным крыжыкам у нас на Гуцульшчыне і гэтыя сьвята сьвяткуюць. Гэта, напрыклад, такія памяці як Гаўрыіла, Уладзіміра, велікамучаніка Панцеляймона ды іншыя. У Праваслаўнае Царкве сьвятых мучанікаў вельмі шмат, і памяць аб іх хрысьціяне павінны захоўваць у сваіх сэрцах, бо яны ёсьць малітоўнікамі – абаронцамі за нашы душы.

Мы павінны не толькі згадваць аб іх, звычайна як аб сьвятых, імёны якіх носім, у пэўныя дні на працягу царкоўнага году, а і прагнуць праводзіць сваё жыцьцё ўзяўшы да ўвагі іх праведнае жыцьцё. Але ці па–хрысьціянскі мы сьвяткуем, калі праводзім гэтыя дні ў ляноце, ужываньні алькаголю, гулянках і розных цяжкіх грахах; калі мы не ідзем у царкву ў гэтыя дні і не молімся, не чытаем Сьвятое Пісьмо і псалтыр, не робім добрых спраў. І дзеля міласэрнасьці месца няма…

Апрача гэтага, усім трэба памятаваць аб вялікай Таямніцы шлюбу, якая павінна адбывацца ў вызначаныя Царквой дні. Царкоўныя каноны забараняюць вянчаць у суботу, каб не разбураць Сьвятую Службу Боскую. Гэта датычыцца і вялікіх сьвятаў і посту, нельга даваць шлюб у сераду і пятніцу, бо гэта вялікія дні посту, калі мы ўзгадваем Хрыстовы пакуты і сьмерць. Гэтыя дні хрысьціяне першых стагодзьдзяў вельмі цанілі і не прыніжалі цялеснымі жаданьнямі, пад вянец тады ўставалі чыстымі.

На жаль, сёньня мы забылі гэтыя старажытныя апостальскія хрысьціянскія практыкі. Танцуем, ужываем алькаголь і цяжкімі грахамі сьвятую праваслаўную веру прыніжаем. Таму трэба ўсім сьвятарам і сьвецкім над гэтым задумацца: не парушаць сьвятую нядзелю, сьвята і паданьня сьвятых апосталаў і айцоў Царквы. Праваслаўная вера і Боская Літургія павінны быць на першым пляне, а не сьвецкія выгоды і матэрыяльны прыбытак. Ці не ёсьць грахом, калі мы праз вясельныя забавы прапускаем нядзельную Службу Боскую, парушаем каноны. Калі першыя хрысьціяне нават у сераду і пятніцу (не кажучы ўжо аб нядзелях і сьвятах) не сьвяткавалі вясельлі і не танцавалі, а “жылі сьвята і жаданьні сваёй плоці ў гэтыя дні стрымлівалі”.

Патрэбна ўсім нам над гэтым задумацца і праводзіць сьвята па хрысьціянскі. Калі ж лічыць, што сьвята ёсьць кожны дзень, тады, атрымліваецца, нельга працаваць ніводнага дня на працягу года. Я лічу, што калі трапляецца патрэба нешта важнае неадкладна зрабіць, то хрысьціянін павінны памаліцца Богу, спытаць дазволу ў Айца Нябеснага (нічога ганарыста не казаць і не рабіць, як сэктанты, каб не прынізіць сьвята), то Боская невымоўная міласьць нам прабачыць. Галоўнае, не казаць ганарыста і зьняважліва. А пачынаць справу патрэбна з пакорлівай душой, як мытар, тады сьвяты, якога ўшаноўваюць у той дзень, можа устаць нават на дапамогу, калі ваша справа добрая.

А калі мы кажам, што сёньня сьвята, а сэрца наша далёкае ад сьвятога і вусны нашы судзяць блізкага, то хоць мы і пальцам нічога не зробім, а грэх будзе больш вялікі, чым у тога, хто з пакорай памаліўся і ўзяўся за справу. Калі ж чалавек не мае патрэбы ў працы ў сьвяточны дзень і жадае адпачыць, то хай моліцца дома (а не бавіць час ў барах) і праводзіць той дзень духоўна.

А калі вагаецца, што гэта грэх альбо жадае кагосьці спакусіць, то лепш не працаваць, бо гаворыцца ў Бібліі: “Хто падзяляе дні, дзеля Бога падзяляе”…. Толькі няхай усё будзе па – Божаму. Галоўнае, каб усё было шчыра, ад чыстага сэрца і не забрудніла душы. Таму што Гасподзь спачатку глядзіць на нашы намеры, а потым на нашы справы, бо зь сэрца выходзіць усё – і добрае, і злое.

Таму падумаем добра, раней чым нешта рабіць альбо нейкага судзіць, бо толькі Гасподзь ведае дух кожнага чалавека. Сьвяткуем “не зь старой кісьляй і не з кісьляй зла і подступу, а з праснакамі чыстасьці і праўды”. (1 Кар. 5:8) У гэтым хай дапаможа нам Сам гасподзь Бог.

http://uaoc.net/?p=2981