АБ ЧЫННІКАХ ХВАРОБАЎ

Мудры сказаў, што калі “хто грашыць прад Ства­рыў­шым яго... патрапіць ў рукі лекара” (Сыр. 38:15).

Чыньнікі хваробы могуць быць розныя. Яны могуць быць чыста цялесныя, відавочныя, як, напрыклад, п'янства - чы­нь­нік цырозу печані або празьмернасьць у ежы як кры­ні­ца раз­бу­рэ­нь­ня шматлікіх сыстэм арганізма і г.д. “Хваробы, якія ад­бы­ва­юц­ца ад неруплівасьці і бязладнасьці ў жыцьці, на­ту­ра­ль­на ад гэтага і адбываюцца”, - піша звг.Варсануфі Вялікі.

Але бываюць чыньнікі і нябачныя. Калі бы Сьв. Пі­са­нь­не не адкрыла, хто бы сказаў: завошта была ура­жа­на сва­во­ль­с­т­вам Марыям, сястра Майсея; завошта той жа хваробай быў уражаны Гіязэй, вучань прарока Ялісея; ча­му хварэлі бы­лі і нават паміралі шматлікія з карынфянаў, да якіх пісаў апос­тал Павел? Пісаньне выкрывае нам чы­нь­нік гэтых хва­роб. Марыям паўстала на Майсея, і Бог уразіў яе сва­во­ль­с­т­вам (Лік. 12:10). Гмязэй, аддаўшыся срэб­ра­лю­ба­сь­ці, схлу­сіў свайму настаўніку прароку, і за гэта быў ура­жа­ны ад Бо­га тым жа праказай, ад якога па малітве пра­ро­ка толькі што цудоўна вылечыўся сірыйскі вяльможа Не­я­ман (4 Цар. 5:27). Сярод карынфян, па сьведчаньню апос­та­ла, шмат­лі­кія былі слабыя і хварэлі з-за таго, што ня­год­на пры­чаш­ча­лі­ся Св.Таямніц (1 Кар. 11:30).

Звычайна мы бываем мала уважлівыя да сабе і да сваіх гра­хоў, якімі абражаем Бога і наклікаем Яго справядлівы гнеў на сябе. Хваробамі цела Бог жадае або ачысьціць, або за­сь­це­раг­чы нас ад хвароб душэўных. Таму, пад­вяр­га­ю­чы­ся хваробе, карысна паразважаць, за якія грахі нам пас­ла­ная гэтая хвароба. (Зразумела, гэтую раду ужываем у вы­пад­ку хваробы, якая здарылася асабіста зь намі, а не зь нашым блізкім, таму што, у апошнім выпадку, мы лёгка можам упа­сь­ці ў цяжкі грэх асуджэньня.)

Вось цяжка адчувае і смуткуе маё сэрца: не ад ці таго, што яно было крыніцай грахоў і сілкавалася грахамі?

Вось пакутуе мая галава, і хвароба не дае мне супакою: не ці таму, што яна была ёмішчам худых думак і намераў і так мала займалася поўным глыбокай пашаны раз­ва­жа­нь­нем аб Богу і аб маіх абавязках да Яго?

Вось слабеюць і зачыняюцца мае вочы: не ад ці таго, што так часта зачыняліся яны там, дзе належала ім быць ад­чы­не­ны­мі, і адчыняліся там, дзе павінны былі за­чы­няц­ца? Не ад ці таго, што яны спакушаліся і асьляпляліся мі­ту­сь­лі­вым бляскам, глядзелі ганарліва, пагарджалі жабракоў і па­кор­лі­вых, мала пазіралі на веліч і прыгажосьць спраў Бо­жых, каб бачыць у іх няствораную прыгажосьць Ства­ра­ль­ні­ка і бязьмежную веліч Усявышняга Бога?

Вось баліць і дрэнна чуе вуха: не ад ці таго, што мае ву­шы так часта былі няўважлівыя да голасу Божага, са усіх ба­коў мяне заклікаўшым на шлях выратаваньня, і, на­суп­раць, былі адчыненыя словам лісьлівасьці і падману, былі за­ня­тыя чароўнасьцю мітусьлівага сьвету?

Вось слабеюць і трасуцца мае рукі: не ад ці таго, што ня­моц­ныя яны былі ў творчасьці дабра і часта рас­па­сь­ці­ра­лі­ся да справаў няпраўды?

Вось вагаюцца і спатыкаюцца мае ногі, не могуць на­сіць мяне: не ад ці таго, што я так часта выдаляўся ад шля­ху запаведзяў Хрыстовых і хадзіў па раздарожжы граху?

Не ад ці таго пакутвае усё маё цела, што ў ім ва­ла­да­рыў грэх, які занявольваў яго сваім жаданьнямі?

Якія бы ні былі чыньнікі нашых хваробаў, яны заўсёды на­гад­ва­юць нам аб нашых грахах прад Богам, выклікаючы ў нас думку зьвярнуцца з шчырым пакаяньнем да Яго.

“Ад цябе залежыць быць нядбайным або жыць нячыста і упадаць у хваробы, пакуль не прывядзеш сябе ў належны па­ра­дак. Зрэшты, пакаяньнем можаш пазбавіцца ад карных хва­ро­баў”, - піша звг. Варсануфі Вялікі

Прыйдзячы да сьмяротна захварэўшага цара Эзэкіі, пра­рок Ісая сказаў яму: “Так кажа Гасподзь: зрабі запавет дому твай­му, бо ты памрэш, не ачуняеш.” (Іс. 38:1). Пачуўшы гэ­та­кі строгі для сябе прысуд, цар зьвяртаецца да Госпада зь ма­літ­вай: “...і маліўся Госпаду... заплакаў Эзэкія моцна. І бы­ло слова Гасподняе Ісаю, і сказана: ідзі і скажы Эзэкію: так кажа Гасподзь, Бог Давідаў, бацькі твайго: Я пачуў ма­літ­ву тваю, угледзеў сьлёзы твае, і вось, Я дадаю да дзён тва­іх пятнаццаць гадоў” (Іс. 38:2-5). Так міласэрна Госпад чуе малітвы, напоўненым пакоры і сардэчнага па­ка­я­нь­ня ў грахах, “Блізкі Гасподзь да тых, у каго зламанае сэр­ца, і пакорлівых духам - уратуе.” (Пс. 33:19).

Вось яшчэ выпадкі, калі цьвёрдая рашучасьць пакінуць грэх прыводзіла да вылячэньня ад хваробаў.

У час сьвяціцеля Яна Залатавуста адна жанчына вельмі доў­га пакутавала невылечнай хваробай, і лекары нічым не маг­лі дапамагчы ёй. Тады яна папытала мужа, каб ён павёз яе да сьвяціцеля, верачы, што ён вылечыць яе. Муж вы­ка­наў просьбу жонкі, прывёз яе ў манастыр і пакінуў у варот, а сам пайшоў да сьвяціцеля. На просьбу мужа аб вы­ля­чэ­нь­ні сьвяты Ян Залатавуст адказаў: “Пайдзі скажы жонцы сваёй, каб яна пакінула свой злы нораў і раздала міласьціну жаб­ра­кам, каб старанна малілася, захоўвала сябе ва ус­т­ры­ма­нь­ні і пасьце ў сьвяты і будні, і тады Бог падасьць ёй вы­ля­чэ­нь­не”. Муж перадаў жонцы гэтыя словы, і яна выгукнула: “Усё загаданае буду выконваць да апошняга по­ды­ху!” Муж вярнуўся да сьвятога і распавёў аб яе абяцаньні. “Ідзіце зь мірам, Бог ужо вылечыў тваёй жонку”, - сказаў яму Ян Залатавуст. І сапраўды, муж выйшаў і убачыў сваёй жон­ку цалкам здаровай.

У Ноўгарадзе, калі там быў архіяпіскап Ёна, пачалася мо­ра­вая язва, народ павальна паміраў, і архіяпіскап аб­вя­сь­ціў усім, што Бог паслаў гэтую страшную хваробу за не­па­ка­ян­ныя грахі. Народ выклікнуў, што жадае павініцца, бы­ло адслужанае набажэнства, усе далі Богу абяцаньне больш не грашыць, і моравая язва спынілася, больш ніхто не па­мі­раў, а хто хварэў, вылечыўся.