Малітва у дзень Новага Году

Гасподзь Бог наш, усіх бачных і нябачных стварэньняў Творца і Валадар, які стварыў часы і гады Сам дабраславі Новы Год, які пачынаецца ў гэты дзень, які мы лічым ад увасабленьня Твайго для нашага выратаваньня.

Дазволь нам правесьці гэты год і шматлікія гады пасьля яго ў міры і згодзе з блізкімі нашымі, умацуй і распаўсюдзіць Сьвятую Усяленскую Праваслаўную Царкву, якую Ты Сам заснаваў у Ерусаліме, і выратавальнай ахвяраю сьвятога Цела і прачыстай Крыві асьвяціў.

Айчыну нашу, Беларусь сьвятую, вызвалі ад злога панаваньня, узвысь, захавай і праслаў; даўгалецьце, здароўе, багацьце пладоў зямных і добрае надвор'е падай нам; мяне, грэшнага слугу Твайго, усіх сваякоў і блізкіх маіх і усіх праваслаўных хрысьціян, як праўдзівы наш вярхоўны Пастыр, захавай, агароджы і на шляху выратаваньня умацуй, каб мы, ідучы па ім пасьля доўгай і пасьпяховай жыцьця ў сьвеце гэтым, дасягнулі Царства Твайго Нябеснага і ўдастоіліся вечнай асалоды са сьвятымі Тваімі. Амін.

МАЛЕБЕН НА ПАЧАТАК НОВАГА ГОДА Ў БЕЛАРУСКІМ ПРАВАСЛАЎНЫМ АБРАДЗЕ

Сьвятар: Дабраслаўлёны  Бог наш, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў.

Мы ж адказваем: Амін.

Чытальнік: Слава Табе, Божа наш, слава Табе.

Уладару нябесны, суцяшальнік, Духу ісьціны, што ўсюды прысутны і ўсё напаўняеш, Скарбніца дабра й Жыцьцядацелю, прыйдзі і ўсяліся ў нас і ачысьці нас ад усяго благога, і збаў, Добры, душы нашы.

Сьвяты Божа, Сьвяты Моцны, Сьвяты Несьмяротны, памілуй нас. (тройчы)

Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

Усясьвятая Тройца, зьлітуйся над намі. Гасподзь, ачысьці правіны нашы. Уладару, выбач бяспраўе наша. Сьвяты, наведай нас і аздараві немачы нашы дзеля імя Твайго.

Госпадзі, памілуй. (тройчы)

Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

Каляднае пасланьня Патрыярха Барталамея, міласьцю Боскаю Архіяпіскапа Канстантынопаля – Новага Рыму і Усяленскага Патрыярха

Да ўсёй Паўнаты Царквы

…Мілата, міласьць і мір.

Выратавальнік Хрыстос нарадзіўся ў Бэтлееме

* * *

“Хрыстос нараджаецца – слаўце, Хрыстос на зямлі, узьвялічвайце”

Давайце радавацца радасьцю неймавернае асалоды анёлаў Божых. Якія перад намі сьпявалі: «Слава ў вышынях Богу і на зямлі мір, добрай воля паміж людзьмі»

На вялікія жаль, сёньня на Зямлі мы бачым і вопыт войнаў і пагрозы вайны. Тым не менш, радасная аб'ява ніяк не ануляваная. Сьвет сапраўды прыйшоў на зямлю праз прымірэньне паміж Богам і людзьмі ў асобе Ісуса Хрыста. На жаль, мы, чалавечыя істоты не былі ў прымірэньні, нягледзячы на сьвятую волю Божую. Мы пакідаем за сабой нянавісьць адзін да аднаго. Мы зьдзяйсьняем  дыскрымінацыі ў адносінах адзін да аднаго з дапамогай фанатызму ў рэлігійных і палітычных перакананьнях, з дапамогай прагнасьці ў набыцьці матэрыяльных выгод, а таксама шляхам экспансіі ў ажыцьцяўленьні палітычнай улады. Такія прычыны, чаму мы уступалі ў канфлікт адзін з адным.

У 313 годзе, адукаваны рымскі імпэратар, Сьвяты. Канстанцін Вялікі, выдаў Указ ў Мілане, які даў свабоду вызнаньня хрысьціянскай веры, разам са свабодай любой іншай рэлігіі. На жаль, праз 1700 гадоў, мы працягваем бачыць рэлігійнае перасьлед у дачыненьні да праваслаўных і прадстаўнікоў іншых хрысьціянскіх меншасьцяў у розных месцах.

СЛУЖБА СЬВЯТАМУЧАНІКУ ГЕОРГІЮ (БОРТНІКУ)

Памяць 19 кастрычніка / 1 лістапада

НА ВЯЧОРНЯЙ

На “Госпада клічу”, вершыры на 6, тон 1

Богамудры звышгодны, Гэоргі, чырваньню крыві ўласнай, / сьвятарскія рызы свае ўпрыгожыў ты годна: / моцны ў змаганьні, бо набожнасьць у моцы, / і ўсяхвальна ў славу боскую / радасна перашоў ты, / і цяпер маліся, / каб Госпад падаў душам нашым / мір і вялікую міласьць. (2)

Раней ахвяру бязкроўную, / як сьвятар праўдзівы, / богадобрую ўсяславу, / пасьля таксама ўсяплодную / і прыемную ахвяру, / сваёй крывёй, / як сьвятамучанік усягодны / Хрысту прынёс слаўна, / Яго ж малі аб шануючых цябе. (2)

ЛІСТ ЗЯНОНА ПАЗЬНЯКА ДА ЎДЗЕЛЬНІКАЎ ДЗЯДОЎ-2012

Дарагія землякі, сябры!

Вітаю Вас у Дзень Дзядоў у Беларусі і шкадую, што не магу быць сярод Вас. У наступным годзе спаўняецца 25 гадоў з дня адкрыцьця Курапатаў. Тады гэтае адкрыцьцё скаланула ўсё грамадзтва і адсюль, з курапацкіх расстрэльных ямаў узьнялася наша нацыянальная воля. Быў створаны Народны Фронт, падняты сьцяг Беларускага Адраджэньня. Грамадзтва перамянілася і засьведчыла, што яно жыве, ня гледзячы на ноч камунізму. Адраджэньне, падтрыманае лепшымі людзьмі Беларусі прывяло да гістарычнай перамогі, за якую 200 гадоў змагаліся шматлікія пакаленьні беларусаў. 25 Жніўня 1991 года Беларусь здабыла дзяржаўную незалежнасьць.

БЕЛАРУСКІ ПРАВАСЛАЎНЫ ЧЫН СЬВЯТКАВАНЬНЯ ПАКРЫВУ ЎСЯСЬВЯТОЕ БАГАРОДЗІЦЫ

1 кастрычніка

ПАКРЫЎ УСЯСЬВЯТОЙ БАГАРОДЗІЦЫ

НА МАЛАЙ ВЯЧОРНЯЙ

На “Госпада клічу” вершыры саматонныя, тон 1, на 4

На вярхоўных пасадах спачываючы адзіны Бог / вышэй зямнога бачыць даў Свайму слуге / - Цябе, усябоскія рукі ў маленьні працягваючую, / аб градзе і народзе молячую, Уладарка. / Пакрой нас і цяпер, Багародзіца, / амафорам міласьці Тваёй. (двойчы)

Град, які шануе Цябе і як павінна славячы, / Ты пакрываеш, Уладарка, сьвятым амафорам Тваім / ад нашэсьця супернікаў, ад голаду і землятрусы і міжусобнай вайны, / Дзева, што шлюбу не спазнала, Боская Нявеста, / людзям пакрыў і заступніцтва.

Палац адушаўлёны Хрыстоў, / а верным - сьцяна, і покроў, і сіла! / Табою, Богамаці, град Твой ратуецца; / Табою хвалячыеся заўсёды / атрымліваюць над язычнікамі перамогі, / бо Ты іх пакрываеш амафорам міласьці Тваёй.

Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

Тон 6: Прыйдзіце, зборы усіх любячых сьвята, / Найсьвяцейшай Дзеве засьпяваем: / бо ў гэты дзень Анёлы са сьвятымі сьвяткуюць / сьвяты Пакрыў Боскай Маці / і да хвалы нас, зямных склікаюць, / ды усклічам няўціхлым голасам: / "Радуйся, Цэрквы цудоўнае упрыгожваньне / і усяму сусьвету усядзівосны покроў! / Радуйся, дапамога праваслаўным у бітвах і ваяроў захаваньне! / Радуйся, пакрыў і абарона наша, / бо Цябе хрысьціянскі род / бесьперастанку дабрадантай мянуе!

КАНОН УСЯГОДНАМУ І ЖЫВАТВОРЧАМУ КРЫЖУ ГОСПАДА

Памяць узьняцьця Крыжа Госпада 14/27 верасьня

Песьня 1

Ірмас: Адчыняцца вусны мае і напоўняцца Духам, і слова вымаўлю Ўладарцы Маці, і зьяўлюся сьвяткуючы і радуючыся Тваім цудам.

Прысьпеў: Слава, Гасподзь, Крыжу Твайму Жыватворчаму.

Крыж усямагутны, апосталаў хвала, прападобных сьцьверджаньня і верных знак, герархаў і мучанікаў слава, перамога і сьцьверджаньня ўсіх славячых цябе.

Крыж Ўсягодны, чатырохканцавая  сіла, апосталаў добрае упрыгожаньня і мучанікаў цьвярдыня, хворых выздараўленьне паказаў ты, памерлых ўваскрашэньне, упаўшых уздыманьня.

Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу.

Крыж, ты маю моц абудзі, цьвярдыня і дзяржава, збаўца і дапамога супраць ворагаў маіх, перамога і сьцьверджаньня мае, заўсёды абарона і пакрыў мой.

Цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

Багародзічны: Калі на Крыжы, Прасьвятая Дзева, Твайго  Сына пабачыла, зброя скрухі Табе разьдзерла, і мовіла рыдаючы ад болю, але хай гэта праслаўляе Крыжа моц.

КАНОН НАРАДЖЭНЬНЮ ПРАСЬВЯТОЙ БАГАРОДЗІЦЫ, ТОН 2

Песьня 1

Ірмас: Прыйдзіце, людзі, / засьпяваем Песьню Хрысту Богу, / разьдзяліўшаму мора і правёўшаму народ, / які Ён вывеў з рабства эгіпэцкага, / бо праславіўся.

Прасьвятая Багародзіца, выратуй нас.

Прыйдзіце, праваслаўныя, / радуючыся Духам Боскім, / ад бясплоднай у гэты дзень нарадзіўшуюся / дзеля выратаваньне сьмяротных Дзеву - Юначку / сьпевамі ушануем. (двойчы)

Слава Айцу, і Сыну і Сьвятому Духу.

Радуйся, сьвята шанаваная Маці / і слуга Хрыста Бога, / Падаўца роду чалавечаму старажытнай асалоды; / усе мы па годнасьці Цябе / сьпевамі славім.

Цяпер і Заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

У гэты дзень нараджаецца жыцьця Мост, / праз які сьмяротныя магчымасьць вярнуцца / з свайго падзеньня ў пекле быўшыя, / Хрыста, жыцьця Падаўцу / сьпевамі славяць.

БЕЛАРУСКІ ПРАВАСЛАЎНЫ ЧЫН АСЬВЯЧЭНЬНЯ ДЗЯРЖАЎНАГА АЛЬБО ВАЙСКОВАГА СЬЦЯГУ

Прад асьвячэньнем сьцяг альбо вайсковая харугва кладуцца на адмысловы стол. Калі асьвячэньня адбываецца ў царкве, падстаўка ставіцца насупроць царскае брамы.

Сьвятар: Дабраслаўлёны Бог наш спрадвеку, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў.

Чытальнік: Амін.

Сьвятар: Слава Табе, Бог наш, слава Табе.

Уладару нябёсны, Уцяшыцелю, Духу ісьціны, што ўсюды прысутны і ўсё напаўняеш, Скарбніца дабра і Жыцьцядацелю, прыйдзі і ўсяліся ў нас і ачысьці нас ад ўсяго благога і збаў, Добры, душы нашы.

Акафіст сьвятамучаніку Афанасію, ігумену Берасьцейскаму

(Памяць 5/18 верасьня)

Кондак 1

Узорам праўдзівым Тваёй любові да людзей паказаў Ты, Уладар наш Гасподзь, слугу свайго Афанасія, зрабіў Ты яго добрым пастырам ды умацаваў на барацьбу за выратаваньня статку Твайго праваслаўнага, ласку падаў Ты яму нават да крыві пацярпець за Сьвятое Праваслаўе. Таму і ягонымі палымянымі малітвамі, зацьвердзі нас у веры Праваслаўнае, Ойча, бо мы зь вераю ды надзеяй сьпяваем:

Радуйся, сьвятамучанік Афанасій, непахісны слуп Праваслаўя.

Ікас 1

О Прамудры Усемагутны наш Творца! Ад маленства паклікаў Ты да сьвятога служэньня сьвятамучаніка Афанасія, бо калі ж прывялі яго да Храму Госпада і калі ад маці даведаўся ён аб сутнасьці Крыжовае Ахвяры Тваёй, пажадаў быць слугою Тваім у чыне манаскім. Мы ж, за гэтую ласку Тваю падзяку складаючы, са зьдзіўленьнем сьпяваем так:

Акафіст увядзеньню ў храм Усясьвятой Багародзіцы

Кандак 1

У храме Бога жывога цуд: пасярод сьвятыні стаіць жывая сьвятыня Марыя; храм – рукамі грэшных людзей збудованы, а яна – Сьвятым Духам без грэшнай плямы захавана; той арашоны крывёй ахвяр, а яна – Боскаю ласкаю. Уваходзячы да храму, абвяшчае прыход мілаты, таму і сьпяваем ёй:

Радуйся, Дабрадатная, задуму Стваральніка выкананьня.

Ікас 1

Усярэдзіне храму – неба; Марыя – пасад Усявышняга, чыстымі жа юначкамі, быццам чыстымі анёламі, атачоная. Мы, грэшныя, стоячы прад табою, Сьвятая Сьвятых, прыносім, нягодныя, табе, Усядобрая, такі сьпеў малітоўны:

Радуйся, наша ўвядзеньне да раю; радуйся, лілея, расквітнеўшая ў сьвятыні.

Радуйся, у вопратку мілаты апранутая; радуйся, прыйшоўшая нас у Хрыста апрануць.

Радуйся, лаза пакорная ў Боскім вінаградніку; радуйся, саладзіўшая старажытную гаркату дрэва.

Радуйся, уваходзячы да храму зямнога; радуйся, бо за табою увойдзем да храму нябеснага.

Радуйся, пасад атачоны анёламі; радуйся, палымянае боскасьці пасад палаючы.

Радуйся, горнае сядзеньне Хрыста; радуйся, царства Хрыстова.

Радуйся, Дабрадатная, задуму Стваральніка выкананьня.

Абвяргаючы міт аб “заняпадзе” Беларускага (Кіеўскага) Праваслаўя ў XVI стагодзьдзі…

Ад пачатку ХІХ стагодзьдзя рускія праваслаўныя і ўніяцкія гісторыкі старана пашыраюць міт аб занепадзе Беларускага (Кіеўскага) Праваслаўя ў XVI стагодзьдзі. Яны перасьледуюць розныя мэты, але сыходзяцца ў адным – беларусы няздатныя без рускіх альбо каталіцкіх “падпорак” мець сваю Праваслаўную Царкву ды падтрымліваць ў ёй адукацыйны, навуковы ўзровень ды дбаць аб духоўнасьць народу на належным узроўні.

Вызначальным для гісторыі Праваслаўнай Царквы (Кіеўскае мітраполіі) Вялікага Княства Літоўскага ў XVI ст. ёсьць Віленскі Памесны сабор 1509 г., які адбыўся пад кіраўніцтвам мітрапаліта Іосіфа Солтана (1507-1521 г.г.). Сабор распачаўся ў Вільні 25 сьнежня 1508 г. і скончыўся 18 студзеня 1509 г. На саборы прысутнічала сямёра япіскапаў, сямёра архімандрытаў, шасьцёра ігуменаў, сямёра пратаярэяў і шматлікае сьвятарства. Сабор выпрацаваў наступныя правіла: “О стаде пастырьства Христовых словесных овец; О ставлении попов. О поставлении достойных у сьвященство; О утаенной совести; О непослушникох; О попех неимущих жен; О отнимании церквей; О сьвященникох князских и паньских; О церквах котории будуть стояти без сьвященников и без пэтья; Аще князь или боярин от церкви что отоймет; О отлучении сана; О отходящих черньцох; О божественныи правила; О непослушенстве епископском; О твръдости оўставления; Сьвятого събора поместнаго иже в Сардакии, сиречъ, в Средци.” [13, ст.163-170]

Жыцьцяпіс і Акафіст прападобнаму Аўрааму Смаленскаму, цудатворцы

Памяць 21 жніўня / 3 верасьня

Прападобны Аўраам нарадзіўся ў Смаленску ад багатых і набожных бацькоў. У школе ён адрозьніваўся здольнасьцямі і дапытлівасьцю і вельмі любіў хадзіць у царкву сьпяваць і чытаць. Ад шлюбу ён ухіліўся і па сьмерці бацькоў раздаў іх маёнтак цэрквам і бедным, а сам вырашыў весьці жыцьцё жабрака, просячы пры гэтым Бога паказаць яму шлях да выратаваньня. Па пакліканьню звыш ён паступіў у манастыр Усясьвятой Багародзіцы у 6 вёрстах ад Смаленска (цяпер в. Багародзіцкая), дзе захавалася ягоная пячора і астаткі пасаджанага ім дуба. Тут ён, выконваючы паслухмянства, вывучаў Сьвятое Пісаньне і жыцьці сьвятых і, атачыўшы сябе пісарамі, складаў павучальныя артыкулы і зборнікі. Стаўшы ераманахам у 1198 г., ён штодня служыў літургію і прапаведаваў, прыцягваючы мноства людзей сваім добрым словам. Так прайшло 35 гадоў. Яго уплыў на людзей выклікаў зайздрасьць, і яго сталі гнаць. Тады ён сышоў у смаленскі манастыр Сьвятога Крыжа. Але народ працягваў прыходзіць да яго, і паклёпнікі не супакоіліся. Яго прадставілі на суд да япіскапа, абвінаваціўшы ў ерасі. Але здарылася ў то час быць князю Раману Расьціславічу. Ён не знайшоў у абвінавачваньнях ні аднаго словы праўды і загадаў абвінаваўцам разыйсьціся. На іншы жа дзень паклёпнікі вярнуліся, і ні спакойныя адказы звышгоднага Аўраамія, ні абарона яго, па наказе звыш, манахам Лукой не выратавалі вялебнага ад забароны зьдзейсьняць богаслужбы й гутарыць з народам. Тады пачаліся засуха і хваробы. Набажэнствы не дапамагалі. Сьвятар Лазар сказаў япіскаму, што, калі не дазваляць Аўраама, будуць яшчэ горшыя беды. Япіскап дазволіў, прасіў у Аўраамія прабачэньні, і, па малітвах Аўраамія, пайшоў багаты дождж. Так была даказаная яго праўда, а япіскап заснаваў манастыр у гонар Пакладаньня годных Усясьвятой Багародзіцы і плябанам яе прызначыў Аўраамія.

МЕНСКАЯ ІКОНА УСЯСЬВЯТОЙ БАГАРОДЗІЦЫ

Памяць 13/26 жніўня

Менская ікона Ўсясьвятой Багародзіцы была прывезена Кіеўскім князем Уладзімірам з Корсуня і пастаўлена ў Кіеўскае Дзесяціннае царкве. У 1500 годзе, у часе ўзяцьця Кіева ханам Менглі-Герэям, адзін татарын, садраўшы зь іконы рызы ды ўпрыгожаньні, кінуў яе ў Дняпро. Праз некаторы час яна апынулася плывучай па рацэ Сьвіслач. Трынаццатага жніўня 1500 года, прыстаўшы да берага абраз, атачоны незвычайным сьвятлом, урачыста перанесьлі ў Менскую царкву Нараджэньня Ўсясьвятой Багародзіцы.

Трапар іконе Боскае Маці Менская, тон 4

На дрэве крыжовым зьявілася ты, Усячыстая Юначка, з Канстантынопалю ды Кіеву, / Богам захаванаму гораду Менску міласьць паказаўшы. / Асьвяці нас, грэшных, зьзяньнем Сваім, / выяві, як заўсёды, сілу Сваю, / выратуй нас абаронай Сваёй / ды пазбаў нападаў варожых, / бо Цябе, Непарушную Сьцяну і адзіную Надзею, маем.

Лідчына: Тэрор польскай "Арміі Краёвай" супраць беларускіх настаўнікаў

Настаўнікі Клецкай беларускай гімназіі: дырэктар Рыгор Якубёнак, Мікола Чарнецкі, выкладчык хіміі і біялогіі Вячаслаў Арэнь, матэматык Мікалай Рудакевіч. Клецк, ліпень 1931 г

У той час, калі Беларусь была пад акупацыяй гітлераўцаў, з зайздроснай энергіяй працавала настаўніцтва Лідчыны, якое, як вядома, глынула немалую долю паланізацыі за міжваенныя гады. Каб не даць ёй і зараз аднавіць свае пазіцыі, згуртаваныя вакол беларускай нацыянальнай ідэі сілы актыўна ўключыліся ў працу. Усіх радавала, што зараз яна вядзецца на роднай мове карэннага насельніцтва гэтага краю.

Канон Велікамучаніку й лекару Панцеляймону

Трапар, тон 3

Пакутнік сьвяты і лекар Панцеляймон / умалі міласьцівага Бога, / каб грахоў прабачэньня / падаў Ён душам нашым.

Канон, твор Феафана, тон 2

Песьня 1

Ірмас: Калісьці згубіла ў глыбіні / усё войска фараона цудоўная сіла, / увасобіўшыся ж Слова зьнішчыла шкодны грэх, – / праслаўлены Гасподзь; / бо слаўна Ён праславіўся.

Сьвяты велікамучанік і лекар Панцеляймон, малі Бога аб нас, грэшных

Прыступіўшы старана да Хрыста / ты найперш мёртвага ажывіў, / раней тваёй сьмерці за Хрыста. / Цяпер жа, усядабрашчасны, / мяне, забітага ўражаньням граху, / тваімі малітвамі, о Панцеляймон, ажыві.

Сьвяты велікамучанік і лекар Панцеляймон, малі Бога аб нас, грэшных

Зазьзяў ты, як зорка, / у юнацтве носячы старэчы ды мудры ў Богу розум, / з прыгажосьцю ж цела і набожнасьць душы атрымаўшы, / праслаўленаму Слову зьявіўся ты найпрыгожым.

Сьвяты велікамучанік і лекар Панцеляймон, малі Бога аб нас, грэшных

Памёршы для сьвету / і апрануўшыся, дабрашчасны, у Хрыста, / у купелі хрышчэньня ты зрабіўся прыладай баганоснай, / і жыльлём Духа, / усім служачы ды вылечваючы хваробы

Слава: Здабыўшы Прамудрасьць у сябры сябе, / і яе ў саюзьнікі жыцьця ўзяўшы, / ты, дабрашчасны, быў ушанаваны Ёй ды ўпрыгожаны / вянцом дару мілаты, / зьзяючы сьветласьцю / боскага прасьвятленьня.

Цяпер: Хрыста нарадзіўшы, Усясьвятая ды усімі шанаваная, / Ты нашу прыроду праклятую, / што за беззаконьне аддалена была ад Стваральніка, / дабраслаўленьнем увянчала ды вызваліла ад тленьня. / Таму ўсе мы, верныя, / Цябе радасна праслаўляем.

Канон сьвятому прападобнаму Елісею Лаўрышэўскаму, тон 8

Песьня 1

Ірмас: Па вадзе прайшоў як па сухому, і эгіпэцкага зла пазьбегнуўшы, ізраільцяне засьпявалі: Збавіцелю, Богу нашаму, сьпяваем славу.

Прысьпеў: Прападобны Елісей, малі Бога за нас.

Чысьціню розуму атрымаў праз цяжкія подзьвігі, уяўнага фараона перамагаў і ад рабства граху вызваліўся ты, ойча прападобны, цяпер малітвамі тваімі выратоўвай нас, цябе ўзьвялічваючых.

Грэх перамогшы малітваю ды постам, душу ўпрыгожыў ты набожнасьцю роўнаю анёльскае, ім пераймаючы славіў Госпада, зь імі і нас удастой знаходзіцца праз малітвы твае.

Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу.

Гасподзь, даўшы нам дзіўнага малітоўніка і пакутніка зямлі нашае, слава Табе. Ды даруй, Уладар, каб сьвет у міры жыў праз малітвы сьвятога Твайго.

Цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

Багародзічны: Пачатак нашага выратаваньня, Усясьвятая Багародзіца, пакладзі пачатак нашага выпраўленьня, малітвамі Елісея, абранага Табою.

Прападобны Марцін Тураўскі

Памяць 27 чэрвеня / 10 ліпеня

Прападобны Марцін Тураўскі служыў поварам пры Тураўскіх япіскапах Сямёне, Ігнаціі, Якіме ды Георгіі. Сьвяціцель Георгій звольніў прападобнага Марціна ад ягоных абавязкаў праз старасьць. Але прападобны не пажадаў разьвітвацца зь архірэйскім манастыром сьв. Барыса і Глеба ды прыняў манаскі пострыг. Пасьля пострыгу прападобны Марцін працягваў жыць самотна ў скіту на выгане. Яшчэ працуючы ён надарваў свае здароўя і цяпер багата хварэў. У абвастрэньні сваёй хваробы ён ляжаў нерухомы, крычаў ад болі і не мог нават абслужыць сябе. Аднаго разу, калі прападобны Марцін пакутаваў ад хваробы і ляжаў нерухомы ў кельлі, няздольны задаволіць сваю спрагу, бо ніхто не наведваў яго ў той час. У сваёй пакуце прападобны Марцін старана маліўся да сьвятых князёў Барыса і Глеба. Праз кепскае надвор’я браты не мелі магчымасьці наведаць скіт на балоце некалькі дзён.

Прападобны Лявонцій, кананарх Кіева – Пячорскі

Памяць 18 чэрвеня / 1 ліпеня

Прападобны Лявонцій, кананарх Кіева – Пячорскі зьдзейсьніў свой манаскі подзьвіг у далёкім XIV ст. Ён яшчэ ў юнацкія гады паступіў у Кіева – Пячорскі манастыр, дзе неўзабаве прыняў пострыг. Ад дзяцінства Лявонцій меў цудоўны голас і, пасьля таго як навучыўся чытаньню ды пісаньню, выконваў абавязкі кананарха. Прападобны Лявонцій адышоў да Госпада маладым і за самаадданы подзьвіг выратаваньня быў праслаўлены Госпадам дарам цудатворца. Мошчы сьвятога падзьвіжніка спачываюць у Далёкіх Пячорах.

 

Сьвяты дабраверны князь Сэрбскі Лазар

Памяць 15/28 чэрвеня

Сьвяты дабраверны князь Сэрбскі Лазар жыў у XIV стагодзьдзі, у той час, калі туркі, заваяваўшы суседнія краіны, рыхтаваліся напасьці на Сэрбію.

Сьвяты Лазар выхоўваўся пры двары сьвятога караля Душана. Ён быў прызначаны кіраўніком адной з сэрбскіх правінцый. У 1371 году сьвяты Лазар быў абвешчаны каралём усёй Сэрбіі і багата папрацаваў для палягчэньня становішча краіны. Ён уціхамірыў суседніх князёў, якія крыўдзілі і рабавалі сэрбскае насельніцтва, клапаціўся аб хрысьціянскае асьвеце народа, будаваў храмы, падтрымліваў манастыры і дабрачынныя установы. У 1380 году сьвяты пабудаваў манастыр Рованіцу. Сьвяты Лазар выпрасіў у Канстантынопальскага Патрыярха згоду на прызнаньня Архіяпіскапа Сэрбскага Патрыярхам. На працягу 10 гадоў яго кіраваньня Сэрбія знаходзілася ў супакоі.

Канон Смаленскаму абразу Усясьвятой Багародзіцы Адзігітрыя

Сьвяткаваньне 28 ліпеня / 10 жніўня

Трапар, тон 4

Да Багародзіцы старана сёньня прыйдзем, грэшныя і пакорныя, і прыпадзем, у пакаяньні заклікаючы з глыбіні душы: Уладарка, дапамажы, глянь на нас міласэрна, бо гінем ад шматлікіх грахоў нашых, не адкінь маленьні слуг Тваіх. Бо на Цябе адзіную надзею маем (двойчы)

Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

Багародзічны: Ніколі не спынім, Багародзіца, да сілы Тваёй заклікаць, хоць і нягодныя. Бо калі ты не дапамагала малітваю, хто б збавіў ад столькіх бед? Хто б захаваў да сёньня вольнымі? Не адыдзем, Уладарка, ад Цябе, бо слуг Тваіх заўсёды выратоўваеш.

ДЗЬВЕ ПЕСЬНІ СЬВЯТОГА ПІСАНЬНЯ, ПРЫСУТНЫЯ Ў ПСАЛТЫРЫ, АЛЕ АДСУТНЫЯ Ў ПЕРАКЛАДЗЕ сп. ВАСІЛЯ СЁМУХІ

У часе чытаньня беларускамоўнае Псалтыры мы сустракаемся зь тым, што ў існуючых праваслаўных перакладах адсутны дзьве песьні Сьвятога Пісьма. Каб выправіць дадзеную праблему, мы падаем гэтыя песьні ў перакладзе зь царкоўнаславянскае мовы. Зьверка рабілася па Псалтырам Кіеўскае праваслаўнае традыцыі.

Песьня 7

Малітва Азарыі

Дабраслаўлёны Ты, Гасподзь, Божа бацькоў нашых, і хвалёнае і праслаўленае ёсьць імя Твае ва ўсе стагодзьдзі. Бо праведны Ты ва ўсім, што зрабіў зь намі, і ўсе справы Твае праўдзівыя, і правільныя шляхі Твае, і ўсе суды Твае справядлівыя, і гэтыя суды справядлівыя Ты зьдзейсьніў ва ўсім, што зрабіў зь намі і са сьвятым горадам бацькоў нашых – Еруалімам, бо Ты па справядліваму прысуду зрабіў гэта зь намі за грахі нашы. Паколькі зграшылі мы, і рабілі беззаконна.

Акафіст усім сьвятым, ад стагодзьдзя Богу дагадзіўшым

Кандак 1

Абраным угоднікам Боскім, усім сьвятым, ад стагодзьдзя ва ўсім сьвеце празьзяўшым і на нябёсах вянцы славы прыняўшым, сьпеў пашаны прыносім. Вы ж, як маючыя вялікую адвагу да Госпада, ад усіх бед нас вызваліце, сьпяваючым вам хвалу: Радуйцеся, усе сьвятыя, да Бога аб ўсім сусьвеце добрыя малітоўнікі.

Ікас 1

Анёльскі сабор, зьменшаны падзеньнем ганарыстых анёлаў, і вамі, усімі сьвятымі, адноўлены ў колькасьці, сьветла сьвяткуе ў дзень памяці вашае і ўвесь сусьвет склікае на вясельля духоўнае. Мы ж, ім пераймаючы, сьпяваем вам радасна:

КАНОН УСІМ СЬВЯТЫМ

Трапар, тон 2

Апосталы, мучанікі й прарокі, сьвяціцелі, прападобныя і праведныя, добры подзьвіг зьдзейсьніўшыя і веру захаваўшыя, адвагу маючыя да Выратавальніка, аб нас Яго, як Добрага, маліце, каб выратавацца душам нашым.

Канон, тон 8

Песьня 1

Ірмас: Песьню засьпяваем, людзі, цудоўнаму Богу нашаму, вызваліўшаму Ізраіль ад рабства, песьню перамогі сьпяваючы, словы ад сэрца ўзносім: сьпяваем Табе, Адзінаму Уладару.

Прысьпеў: Усе сьвятыя, маліце Бога аб нас.

Прарокаў сабор, апостальскі чын, войска мучанікаў, Уладара ўсіх маліце, каб выратавацца мне, шматлікімі грахамі абцяжаранаму.

Герархаў сабор, прападобныя і ўсе праведнікі, маліце аб дабротах вечных для тых, хто зь верай вас шануе.

КАНОН ЗВЫШГОДНАЙ ЕФРАСІНЬНЕ ПОЛАЦКАЙ, АСЬВЕТНІЦЫ БЕЛАРУСІ

Песьня 1

Ірмас: Як па сухому прайшоў Ізраіль па бяздоньню, бачачы ганіцеля фараона тонучым, цуд гэты пераможнай песьняй Богу апяваем.

Прысьпеў: Зь лікамі вышэйшымі прад Госпадам, як служка Боская стоячы, прападобная  маці нашая Ефрасіньня, аб нас няспынна маліся, каб атрымаць нам вечныя даброты малітвамі тваімі.

У юнацтве прычасьціўшыся сьвятых запаветаў Госпада і пажадаўшы Яму адзінаму служыць, пагрэбавала ты славай і багацьцям сусьвету гэтага.

Хрыста палюбіўшы, бацькоў і родзічаў тваіх і жаніха зямнога пакінула ты, звышгодная, і манаскае жыцьцё прыняла.

Скрухай напоўніліся сэрцы бацькі і маці тваёй, калі ў анёльскім вобразе пабачылі табе, любімую дачку сваю, ты ж словамі добрымі, адукаваўшага табе Сьвятога Духа, суцешыла іх у дабрыні.

Як у алеі дабрыні сьвятых намошчаная на грамніцы, маці, Жаніха твайго малі, асьвяці вочы сэрца майго, ноччу жыцьцёвай захмараныя, ды годна табе ўслаўлю.

Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу.

Розум дасканалы ў маладыя гады, маці, здабыўшы, дзёрзкае цела душы скарыла ты, ад юнацтва ўзяўшы Крыж Хрыстовы і дабрадатны цяжар лёгка прыняўшы.

Цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

Багародзічны: Скрухі завіруха ахінае набожную маю душу, і бед воблакі сэрца мае пакрываюць, але Сьвятло нарадзіўшая, боскае і спрадвечнае, зазьзяй мне сьвятлом радасьці.

СЛОВА НА СЬВЯТУЮ ПЯЦІДЗЕСЯТНІЦУ

“І напоўніліся ўсе Духам Сьвятым і пачалі гаварыць на іншых мовах, як Дух даваў ім вяшчаць”

Дз. 2,4

“Я - сьвятло сьвету; хто пойдзе сьледам за Мною, той ня будзе блукаць у цемры, а будзе мець сьвятло жыцьця”

Ян. 8,12

У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа.

Пасьля ўзьнясеньня Хрыстовага, Бог паслаў Сьвятога Духа, каб Ён суцешыў хрысьціян і дапамог ім прапаведаваць Эвангельле сярод народаў. Таму Сьвяты Дух часта малюецца сымбалічна ў выглядзе языкоў полымя ці голуба. Дзякуючы сіле Сьвятога Духу, якую вучні набылі ў дзень Сёмухі, апосталы адважна сталі прапаведаваць пра справы Ісуса Хрыста, зьвяртаючы людзей да веры.

У сёньняшняй пропаведзі, дарагія браты і сёстры, жадаецца спыніцца на двух момантах, а менавіта – “Сьвятыя Апосталы загаварылі на розных мовах” і словах Бога нашага пра тое, што “той ня будзе блукаць у цемры”.

АКАФІСТ СЫХОДЖАНЬНЯ СЬВЯТОГА ДУХА НА СЬВЯТЫХ АПОСТАЛАЎ

Кандак 1

Усяслаўны Паракліце, Уладар нябёсаў і зямлі, Жыватворчы, Выратавальны і Ўсясьвяты Дух, праўдзіва ад Айца зыходзячы і ў Сыне спачываючы, зыходам у вобразе палымяных языкоў Апосталам асьвету прынёсшы, зыдзі і цяпер з вышыні горнае на нас нягодных слуг Тваіх, і нарадзі нас да новага дабрадатнага жыцьця, ды засьпяваем Табе: Прыйдзі, Суцяшальнік Добры, усяліся ў нас, і выратуй душы нашы.

Ікас 1

Анёлаў Творца і Ўладар Сілаў з нябёсаў зышоў і плоць чалавечую, прыроду нашу прыняў, прыйшоў на зямлю, ды выратаваў Крыжам і Ўзьнясеньнем Сваім паўшы ў старажытнасьці род чалавечы, і яшчэ ўзышоў на нябёсы, сеў побач Бога і Айца, ды суўзьнясе і абагавіць сутнасьць нашу, і ды створыць ня зямлі Ўладарства праўды і міру. О Дух Сьвяты, яго ж ніхто няздольны бачыць, апрача тых, хто народжаны з вышыні. Тым жа Духам. Дзеля гэтага Гасподзь наш, да Айца зыходзячы, не пакінуў нас зьнямоглых, але абяцаў слугам славім, прамаўляючы: Я папрашу Айца і іншага Суцяшальніка дасьць вам, ды будзе з вамі на вякі вякоў, Дух Праўды, Яго ж сусьвет ня здольны прыняць, бо ня ведае Яго, бо ад Айца зыходзіць, Той сьведчыць аб Мне. Суцяшальнік, Дух Сьвяты, навучыць вас усяму і ўзгадаеце, як мовіў вам. Гэтаму абяцаньню веруючы, апосталы малілі Табе, Сьвяты Суцяшальнік, ды хутчэй зыходзь, сьпяваючы Табе:

СЬВЯТЫ ДАБРАВЕРНЫ КНЯЗЬ ДАЎМОНТ ПСКОЎСКІ

Памяць 20 траўня / 2 чэрвеня

Сьвяты верны князь Даўмонт  (Дамант) Пскоўскі, князь Нальшынайскі (Нальшанскі), быў родам з Літвы - Беларусі, ён спачатку быў язычнікам. У 1265 году, ратуючыся ад міжусобіц жмудзінскіх князёў, быў змушаны бегчы з Літвы–Жмудзі і з 300 жмудзінскімі сем'ямі прыйшоў у Пскоў, які быў горадам крывічаў. Беларуская пскоўская зямля зрабіліся яго другой радзімай. Тут, па выразе летапісца, “дыхнула на яго мілата Божа”, калі з усёй сваёй сьвітай ён прыняў сьвятое Вадохрышча з імем Цімафей і удастоіўся вялікіх дарункаў ад Бога. Ужо праз год за доблесьць і праўдзіва хрысьціянскія дабрадзейнасьці пскавічы абралі яго сваім князем. На працягу 33 гадоў ён кіраваў горадам і быў адзіным князем за усю гісторыю Пскова, які здолеў так доўга пражыць у сьвеце і згодзе з пскоўскім вечам. Ён быў справядлівы і строга сачыў за правасудзьдзем іншых, шчодра лазаў міласьціну, прымаючы жабракоў і вандроўцаў, поўна глыбокай пашаны паважаў царкоўныя сьвяты, заступаўся храмам і манастырам і сам заснаваў мясьціну ў гонар Каляд Найсьвяцейшай Багародзіцы. Князь Даўмонт быў слаўным абаронцам Заходняй мяжы Беларускае зямлі ды Кіеўскага Праваслаўя.

ЯК РАЗМАЎЛЯЮЦЬ "СЬВЯДОМЫЯ БЕЛАРУСКІЯ КАТАЛІКІ":

‎"Беларускіх словаў каталікам відавочна нехапае, лаціну не вывучалі, а полькі пан панскае мове навучыў". кс. Адам Станкевіч

Частка беларускіх каталікоў, якія называюць сябе "сьвядомымі беларусамі" упарта сьцьверджуюць, што "толькі Касьцёл змагаецца за беларускасьць". Сёньня мы маем магчымасьць прывесьць прыклад мовы аднаго "сьвядомага беларускага каталіка". Мы не выпадкова вынесьлі ў эпіграф словы Вялікага Беларуса - кс. Адама Станкевіча. Напісаныя ў далёкім 1936 годзе, яны, як бачна, не згубілі сваёй актуальнасьці і сёньня. Можа таму Каталіцкі Касьцёл у Беларусі так упарта змагаецца са ўсімі спробамі кананізацыі беларускага каталіцкага сьвятара

АКАФІСТ УЗЬНЯСЕНЬНЮ ГОСПАДА НАШАГА ІСУСА ХРЫСТА

Кандак 1

Усяслаўны Ваявода, Творца нябёсаў і зямлі! Пераможцы сьмерці ўсяхвальны сьпеў прыносім, як пасьля усясьветлага Ўваскрашэньня Твайго з мёртвых на нябёсы з славай узьнёсься і ў усячыстае плоці Тваёй побач Бога і Айца сеў, ды і нашу паўшую сутнасьць узьняў з Сабой, і ад грахоў, і ад вечнае сьмерці вызваліў назаўсёды. Мы ж Боскае Твае Ўзьнясеньня сьвяткуючы, з вучнямі Тваімі ад сэрца Табе сьпяваем: Ісус, узьнёсшыся ад нас на нябёсы, не пакінь нас, слуг Тваіх.

Ікас 1

Ахангелаў і Анёлаў сутнасьці супрацьстаяць Табе, Уладар усіх, на Эляонцкае гары з жахам бачыўшыя Табе на вышыню нябесную ўзьнёсься плоцьцю, і ўсяславячы ўсявялікае чалавекалюбства Твае, сьпявалі Табе так:

Ісус, Уладар Славы, узьнясіся на нябёсы пры ўскліках голасу трубнага.

Ісус, Уладар Сілаў, узьняўся на херувімах і ўзьляці на крылах паветра.

Ісус, Адвечны Гасподзь, дай голасу Свайму голас моцы, ды трымціць цяпер уся зямля.

Ісус, Усявышэйшае Сьвятло, выяві Моц Тваю на воблаках, і вагонь ад Твару Твайго ды ўзгарыцца.

Ісус, Збаўца чалавецтва, гатовы на нябёсах Пасад Твой і Царству Твайму ды ня будзе канца.

Ісус, Творца нябёсаў і зямлі, сядзі побач Айца Твайго, ды будзе Бог усяляк ва ўсіх.

Ісус, узьнёсшыся ад нас на нябёсы, не пакінь нас, слуг Тваіх.

ВЕЛІКОДНАЕ ПАСЛАНЬНЕ ЯГО ПРЫВЯЛЕБРАНСЬЦІ, ПРЫВЯЛЕБНАГА МЯФОДЗІЯ, МІТРАПАЛІТА КІЕЎСКАГА І ЎСЁЙ УКРАІНЫ, ПРАДСТАЯЦЕЛЯ УКРАІНСКАЕ АЎТАКЕФАЛЬНАЕ ПРАВАСЛАЎНАЕ ЦАРКВЫ

Хрыстос Уваскрэс!

Вялебныя ўладыкі, годныя айцы. Упадабаныя ў Уваскрэслым Госпадзе браты і сёстры!

Са старажытных часоў менавіта Ўваскрэсеньня Хрыстова перажывалася хрысьціянамі як галоўная падзея гісторыі выратаваньня. Бо менавіта ў гэты дзень Гасподзь зьнішчыў найбольш лютага ворага чалавецтва – сьмерць, якая зьявілася ў выніку грэхападзеньня прабацькоў. Уваскрэсеньне Госпада Ісуса Хрыста не было першым уваскрэсеньнем зь мёртвых у біблейнае гісторыі. Бо вядома. Што тры ўваскрэсеньня зь мёртвых былі зьдзейсьнены ў Старым Запавеце прарокамі Ільлёй ды Ялісеям, а яшчэ тры – самім Госпадам Ісусам Хрыстом. Але, між дзіўнымі уваскрэсеньнем зь мёртвых, якія былі зьдзейсьнены прарокамі й Госпадам ды Жыватворчым Уваскрэсеньнем Сына Боскага існуе прынцыповая розьніца. Уваскрэслыя да Госпада заставаліся палоньнікам сьмерці, а іх целы – тленнымі й сьмяротнымі. А Ўваскрэсеньня Хрыстова зрабілася крыніцай несьмяротнасьці дзеля ўсяго чалавечага роду, паколькі выратавальная сьмерць ды ўваскрэсеньня Госпада зруйнавалі дзяржаву сатаны ды сьмерці й даравалі несьмяротнасьць кожнаму, хто містычна яднаецца з Хрыстом ў Сьвятых Таямніцах і, перш за ўсё, у сьвятой Эўхарыстыі.