АРХІПАСТАРСКАЕ ПАСЛАНЬНЕ ВЫСОКАПРААСВЯШЧЭНАГА АНТОНІЯ, МІТАПАЛІТА ХМЯЛЬНІЦКАГА І КАМЯНЕЦ-ПАДОЛЬСКАГА Ў ПЕРШУЮ ГАДАВІНУ РЭВАЛЮЦЫІ ГОДНАСЬЦІ

Дарагія браты і сёстры!

Сёньня для нас асаблівы дзень. У сьвята сабора Архістратыга Міхаіла і ўсіх іншых сілаў нябесных безьцялесных мы адзначаем асаблівы дзень – гадавіну Рэвалюцыі Годнасьці. Яна ўжо стала часьцінкаю гісторыі кожнай нашай сям’і. Яна сталася сымболем подзьвігу, мужнасьці, ахвярнасьці абаронцаў Праўды Хрыстовай. Яна паказала сьвету іх моцную веру, ахвярнасьць, згуртаванасьць, мужнасьць і моц нашага ўкраінскага духу!

Год таму ўкраінскі народ прыйшоў на Майданы, каб абараніць сваё права на вольнае жыцьцё, свой хрысьціянскі цывілізацыйны выбар. Гэтая змаганьне са злом згуртавала ўсе здаровыя сілы Ўкраіны. Студэнты і працоўныя, сяляне і навукоўцы, бізнэсоўцы і дактары – усе слаі нашага народа не пашкадавалі жыцьця, сілаў і здароўя дзеля сьвятой мэты – набліжэньня да “міру і ісьціны” (Ер. 33:6). У гэтым змаганьні праявіліся найлепшыя маральныя якасьці людзей: ахвярнасьць, гераізм, патрыятызм, мужнасьць, але найперш – любоў да бліжняга.

СПЫНІЦЬ РАСПАЛЕНЬНЯ ІІІ СУСЬВЕТНАЕ ВАЙНЫ

Зварот Патрыярха Кіеўскага і усёй Русі-Украіны Філярэта

да кіраўнікоў дзяржаў, парлямэнтам і народам Эўропы

Паважаныя дамы і спадары!

Дарагія эўрапейцы!

Ад імя мільёнаў вернікаў Украінскае Праваслаўнае Царквы Кіеўскага Патрыярхату хачу выказаць падзяку за маральную, дыпляматычную, фінансавую і іншую падтрымку, якую Эўрапейскі Саюз і асобныя краіны Эўропы прадастаўляюць Украіне і украінскага народу, які змагаецца за сваю свабоду, незалежнасьць, цэласнасьць дзяржавы і дэмакратычны лад. Падчас цынічнай узброенай агрэсіі, якую пачатку і да гэтага часу працягвае Расія супраць Украіны, эўрапейская падтрымка для украінскага народа зьяўляецца надзвычай важнай.

ЗАЯВА ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І ЎСЁЙ РУСІ-УКРАІНЫ ФІЛЯРЭТА АДНОСНА БРАТАЗАБОЙЧАЙ АГРЭСІІ СУПРАЦЬ УКРАІНЫ

ЗАЯВА ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І УСЁЙ РУСІ-УКРАІНЫ ФІЛЯРЭТА

І сказаў Каін Авелю, брату свайму: хадзем у поле. І калі яны былі ў полі, паўстаў Каін на Авеля, брата свайго, і забіў яго. І сказаў Гасподзь Каіну: дзе Авель, брат твой? Ён сказаў: ня ведаю; хіба я вартаўнік брату майму?

Быц. 4:8-9

Дарагія браты і сёстры, усе людзі добрай волі!

З вялікім шкадаваньнем павінен зараз услых сказаць, што сярод кіраўнікоў гэтага сьвету, якія па факце хрышчэньня ставяцца да Праваслаўнай Царквы, апынуўся сапраўдны новы Каін - ня па імені, але па справах.

Справы гэтыя сьведчаць, што згаданы кіраўнік, як і першы ў гісторыі Братазабойца Каін, трапіў пад дзеяньне сатаны.

Са Сьвятога Пісаньня мы ведаем, што два вялікія грахі, забойства і хлусьня, знаходзяцца ў цесным адзінстве паміж сабой, бо начальнікам і натхняльнікам абодвух ёсьць д'ябал. Таму кожны, хто аддаецца гэтым грахоў, па словах Збавіцеля мае бацькам сваім д'ябла: “Ваш бацька д'ябал, і вы хочаце выконваць прыхамаць бацькі вашага, а ён быў душагуб ад пачатку і ня ўстояў у ісьціне, бо няма ў ім ісьціны; калі кажа ён няпраўду, кажа сваё, бо ён ашуканец і бацька няпраўды” (Эвангельле паводле Яна 8:44).

ЛІСТ ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА ФІЛЯРЭТА ДА УСЯЛЕНСКАГА ПАТРЫЯРХА БАРТАЛАМЕЯ

Яго Сьвятасьці Барталамею,

Архіепіскапу Канстантынопаля - Новага Рыма,

Усяленскаму Патрыярху

Ваша Усясьвятасьць!

Зьвярнуцца з гэтым лістом падахвочвае як агульнае становішча ва Украіне, так і адкрытая хлусьня, якую Расейскі патрыярх Кірыл распаўсюджвае пра яе, у тым ліку і ў лісьце да Вас, які быў апублікаваны ў сетцы на афіцыйнай старонцы Маскоўскай патрыярхіі.

СЬВЯТАРЫ, ЯКІЯ ДАПАМАГАЮЦЬ ТЭРАРЫСТАМ, НЕ ВЕДАЮЦЬ ПРАВАСЛАЎЕ - МІТРАПАЛІТ ДЗЬМІТРЫ (РЮДЮК)

У час цяжкіх для Украіны выпрабаваньняў, непрыхаванай расійскай агрэсіі і вайны на Данбасе Гал-інфо пагутарыць з Мітрапалітам Львоўскім і Сакальскім УПЦ КП Дзьмітрыем. Уладыка Дзьмітрый выказаў свае думкі з нагоды агрэсіі усходняга суседа і пагрозы «рускага міру».

- Ва Украіне вайна. Праваслаўная краіна ваюе супраць праваслаўнай краіны. Наколькі гэта нармальна?

Зло ёсьць онталягічным, таму што гэта вынік бездухоўнасьці. Так муціруе грэх. Спачатку ён зараджаецца ў душы, потым ён муціруе на сям'ю, потым на усё грамадзтва і ў выніку на дзяржаву.

ВІТАНЬНЯ СЬВЯЦЕЙШАГА ПАТРЫЯРХА ФІЛЯРЭТА ЗЬ ДНЁМ НЕЗАЛЕЖНАСЬЦІ УКРАІНЫ

Дарагія браты і сёстры!

Паважаныя суайчыньнікі!

Сардэчна віншую усіх з Днём Незалежнасьці!

У гэтым годзе наша сьвята азмрочаны расійскай акупацыяй Крыма і агрэсіяй на Данбасе, гібельлю воінаў і мірнага насельніцтва ад рук агрэсара. За 23 гадоў з часу аднаўленьня украінскай дзяржаўнасьці нам яшчэ ніколі не даводзілася сутыкаліся з падобнымі выклікамі.

Аднак ёсьць падстава ганарыцца тым, што мы, як адзіны народ, з Божай дапамогай годна пераадольваем гэтыя выпрабаваньні. Дзякуючы надзвычайнай узаемнай дапамозе і падтрымцы, мужнасьці і ахвярнасьці украінскі народ перамог у Рэвалюцыі Годнасьці. Зараз пераможныя украінскія воіны гоняць агрэсараў і іх наймітаў з роднай зямлі, вызваляючы гарады і вёскі Данбаса.

СЬВЕТЛАСЬЦЬ…. ЗАМЕСТ ЭПІТАФІІ ЮРКУ СТАНКЕВІЧУ

Гасподзь прызывае лепшых, вось і няма больш з намі Юркі Станкевіча… Дзеда - так трошкі фамільярна (значыць, па-сямейнаму, па-блізкаму, з павагай і сэнтымэнтам як да роднага) звалі спадара Юрку ў вузкім коле. А успамінаў - на кнігу, і ў вачах саланее як пачынаю думаць і перабіраць, пра што ж важней сказаць, каб каротка (задоўгае не чытаюць, а хачу, каб прачыталі).

Быў такі момант, як Дзедавы рэгулярныя (без аглядкі ні на што) тэлефанаваньні. Па суботах у праскай “Клюбоўні” ладзіцца школка для малых беларусаў (Юрка Станкевіч яе колькі год таму задумаў і зарганізаваў). Дык вось, шторазу, напярэдадні заняткаў, ён абзвоньваў бацькоў і настаўнікаў (настаўнічала і я), ветліва нагадваў. Камусьці лянотна ехаць у выходны ў цэнтар з прыгараду, хтосьці хоча сплянаваць іншыя справы, у кагосьці дзьве працы (эмігрантам выжыць ня проста), але пасьля такіх простых душэўных запрашэньняў сумленьне не дазваляла адмовіць. Уласна Дзеда можна назваць нашым (чэскіх беларусаў) нацыянальным сумленьнем.

ДЭПУТАЦКІ ЗВАРОТ АНДРЭЯ МІШЧАНКА ДА ГЕНПРАКУРОРА ВІТАЛЯ ЯРЭМЫ ПА ПАДТРЫМЦЫ МАСКОЎСКАЙ ЦАРКВОЙ ТЭРАРЫСТЫЧНЫХ РУХАЎ ВА УКРАІНЕ

Паважаны Віталь Рыгоравіч!

Сродкі масавай інфармацыі паведамляюць вялікая колькасьць матэрыялаў, якія сьведчаць аб падтрымцы часткай духавенства Украінскай Праваслаўнай Царквы (Маскоўскага Патрыярхату) сэпаратысцкіх тэрарыстычных арганізацый “Данецкая народная рэспубліка” і “Луганская народная рэспубліка”.

Так, згодна з паведамленьнях СМІ, асобныя клірыкі УПЦ МП удзельнічаюць у ваенных дзеяньнях на баку сэпаратыстаў і актыўна спрыяюць іх дзейнасьці: захоўваюць зброю ў храмах УПЦ МП на Донетчыне, распаўсюджваюць ідэалёгію “рускага сьвету”, маральна і псыхалягічна падтрымліваюць тэрарыстаў з так званых ДНР і ЛНР.

КРЫХУ АБ ІЗВОДАХ ЦАРКОЎНАСЛАВЯНСКАЙ МОВЫ. ДА ПЫТАНЬНЯ ІДЭНТЫФІКАЦЫІ БЕЛАРУСКІХ ПЕРАКЛАДАЎ БІБЛІІ І БОГАСЛУЖБОВЫХ ТЭКСТАЎ

Праблема гісторыі перакладу Бібліі на беларускую мову даўно зрабілася актуальнай. На сёньня нават прайшло некалькі канфэрэнцый і круглых сталоў па дадзенаму пытаньню, дзе былі выказаны розныя меркаваньні аб гэтае праблеме.

Разам з тым, на сёньня адзінае навуковай крыніцай аб колькасьці і кароткай гісторыі беларускіх перакладаў ёсьць табліца, якую некалькі гадоў таму склаў сп. Аляксандр Аўдзяюк [1]. Мы не будзем аналізаваць усю табліцу, але зьвернемся да пэўнай праблемы, якая крыецца ў гісторыі перакладаў XIV – XVII ст.ст.

Як бачым, колькасьць прыведзеных рукапісаў і друкаваных выданьняў тут вельмі сьціплая і ніякім чынам не параўнальна з колькасьцю рукапісаў і выданьняў беларускага паходжаньня, апісаньня якіх месьціцца ў розных навуковых выданьнях другой паловы ХІХ – ХХ ст. Узьнікае натуральнае пытаньня: Чаму мы тут бачым такое адрозьненьня ў колькасьці тэкстаў?

Што ёсьць вайна? Адчуваньня сьвятара

Што ёсьць вайна і сьвятар на ёй? Гэта калі на богаслужбе ўсе стаяць са зброяй, а на сповядзі або прычасьці даюць яе патрымаць сябру... Гэта калі служба ў намёце, але адчуваньня як ў велічным саборы і прысутнасьць Госпада напаўняе ўсіх.... Гэта калі ты спавядаеш і пычашчаеш у акопах, на пастах.... і тут ты не толькі сьвятар, але і жаўнер, бо ў машыне займаеш месца іншага і ў выпадку чаго мусіш яго замяніць.... Але галоўнае і самае страшнае - гэта калі вяртаешся да дому і бачыш, што твая жонка проста зрабілася сівай... І гэта ўсё вайна, проста вайна... вайна Праўды Хрыстовай з сіламі злога. Тут, зараз і сёньня!

ЗАЯВА СЬВЯТОГА СЫНОДА УКРАІНСКАЙ ПРАВАСЛАЎНАЙ ЦАРКВЫ КІЕЎСКАГА ПАТРЫЯРХАТУ З НАГОДЫ ДЗЕЙНАСЬЦІ КАНТРАЛЯВАНЫХ І ЗААХВОЧВАЕ З РАСІІ ТЭРАРЫСТЫЧНЫХ І СЭПАРАТЫСЦКІХ СІЛ

Заява Сьвятога Сынода

Украінскай Праваслаўнай Царквы Кіеўскага Патрыярхату

з нагоды дзейнасьці кантраляваных і заахвочвае з Расіі

тэрарыстычных і сэпаратысцкіх сіл

У сувязі з далейшым нагнятаньнем агрэсіі супраць Украіны шляхам падтрымкі з Расіі тэрарыстычных і сэпаратысцкіх сіл Сьвяты Сынод яшчэ раз пацвярджае асуджэньне Царквой такой злачыннай дзейнасьці як Каінавай граху братазабойства.

Сынод цалкам падтрымлівае Заява Патрыярха Кіеўскага і усёй Русі -Украіны Філярэта ад 3 мая 2014 з нагоды эскаляцыі гвалту ў Украіне і заклікае усіх яшчэ раз паважаючы прачытаць выкладзеныя ў ім думкі.

ВЕЛІКОДНАЕ ПАСЛАНЬНЕ ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І УСЯЕ РУСІ-УКРАІНЫ ФІЛЯРЭТА

Правялебным архіпастырам,

богалюбным пастырам, годнаму манаству і усім верным

Украінскай Праваслаўнай Царквы Кіеўскага Патрыярхату

Дарагія браты і сёстры!

ХРЫСТОС УВАСКРОС!

Сёньня увесь праваслаўны сьвет сьвяткуе Уваскрэсеньне Хрыстова - вялікую перамогу жыцьця над сьмерцю, дабра над злом, праўды над хлусьнёй. Сёньня радасьць уваскрэсеньня Хрыстова сьвяткуе увесь бачны і нябачны сьвет. Хрыстос Уваскрос! - Сьпяваюць анёлы на небе. Сапраўды Уваскрос! - Адказваюць людзі на зямлі.

Якая розьніца паміж уваскрэсеньне Ісуса Хрыста і дзеля уваскрэсеньня людзей? Бо уваскрасаў людзі і да Хрыста. Напрыклад, прарок Ільля уваскрэсіў памерлага сына сарептской удавы ( 3 Цар. 17 : 23 ), прарок Елісей таксама уваскрэсіў дзіцяці Санаміцянку (4 Цар. 4 : 36). Уваскрашаў Ісус Хрыстос многіх памерлых. Нарэшце, Ён уваскрэсіў памерлага Лазара, які чатыры дні знаходзіўся ў магіле і ужо сьмердаў. Розьніца ж тая, што людзі, якія уваскрасаў да Хрыста, зноў паміралі. А гэта значыць, што сьмерць у іх целе заставалася непераможнай. А Хрыстос пасьля таго, як уваскрос, ужо не памірае. Сьмерць ужо ня валодае зь Яго. Уваскрасеньне Хрыстова азначае канчатковую перамогу над сьмерцю ў чалавечай прыродзе. У Ісусе Хрысьце памерла цела тленнае, а уваскрасае цела нятленьна. У памерлых ж і уваскрослага Хрыста памірала цела тленнае і уваскрасаў таксама тленнае.

ЗВАРОТ ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І ЎСЁЙ РУСІ -УКРАІНЫ ФІЛЯРЭТА З НАГОДЫ РАСІЙСКАЙ АНЭКСІІ КРЫМУ

Дарагія браты і сёстры!

Паважаныя суайчыньнікі !

Пакліканьне Царквы - сьведчаньне праўдзе. Таму неабходна даць маральную ацэнку анэксіі, або лепш сказаць - аншлюсу Крыму, напярэдадні зьдзейсьненага Расійскай Фэдэрацыяй.

18 Сакавік 2014 г кіраўнікамі Расеі было публічна зьдзейсьнена парушэньне трох запаведзяў Божых: ці не крадзі; не кажы ілжывага сьведчаньня на блізкага твайго Не жадай дома блізкага твайго... (і) нічога, што ў блізкага твайго (Зыход 20:15-17). Сьледзтвам узброенай агрэсіі расейскіх уладаў супраць Украіны таксама ўжо стала кровапраліцьце - забойства сэпаратыстамі ўкраінскага актывіста ў Данецку, забойства крымскага татарына і ўкраінскага вайскоўца ў Крыме.

СЛОВА Ў НЯДЗЕЛЮ ПЕРАМОГІ ПРАВАСЛАЎЯ

Я збудую Царкву Маю, і брамы пякельныя не адолеюць яе

Мц. 16:18

У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа!

Першая нядзеля Вялікага посту - дзень асаблівы. У гэты дзень мы ажыцьцяўляем сьвяткаваньня Перамогі Праваслаўя. Гістарычна гэтае сьвята зьвязаны з канчатковай перамогай над ерасьсю іканаборства, што на працягу некалькіх стагодзьдзяў разьдзірала праваслаўны сьвет.

Звычай адзначаць у першую нядзелю Вялікага посту Перамогу Праваслаўя ўзыходзіць да першай палове IX стагодзьдзя, калі быў складзены асаблівы чын Урачыстасьці Праваслаўя і быў заснаваны гэтае сьвята - у памяць пра перамогу над іконаборніцтвам на VII Сусьветным Саборы, які адбыўся ў 787 годзе , і адначасова ў памяць аб перамозе Царквы над многімі іншымі ерасямі, якія прадстаўлялі велізарную небясьпеку для ўнутранага жыцьця Царквы Хрыстовай і для яе місіі ў першым тысячагодзьдзі.

ЗАЯВА САБОРУ ЯПІСКАПАЎ УКРАІНСКАЙ ПРАВАСЛАЎНАЙ ЦАРКВЫ ЗША

Дарагія браты і сёстры ў Хрысьці!

Ва Ўкраіне крытычна пагоршыліся сытуацыя. У г. Кіеў сілавікі захапілі плошчу ўжываючы гранаты, аўтаматы і іншае баявая зброя. Людзі гінуць, тысячы параненых з абодвух бакоў. У Івана-Франкоўску, Цярнопалі і Львове людзі захапілі гарадзкія саветы і патрабуюць, каб узброеныя сілы і міліцыя падтрымала апазыцыю.

У Кіеве апазыцыя просіць прэзыдэнта, каб ён забраў бэркутаўцаў да раніцы, каб пачаць мірныя перамовы. Ад прэзыдэнта пакуль нічога не чуваць і крывавыя сутыкненьні да гэтага часу працягваюцца.

Украінская Праваслаўная Царква ЗША просіць улады спыніць гвалт над украінскім народам і аднавіць мірныя дэмакратычныя перамовы!

Мы зноў нагадваем, што шляхі для вырашэньня канфліктных пытаньняў павінны быць, дыпляматычныя і ўраўнаважаны. Патрэбна сьмеласьць, каб выйсьці за межы канфлікту і ўлічваць чалавечую годнасьць іншых так, каб адзінства пераважала над канфліктам - і менавіта тады можна будзе будаваць шлях да суразуменьня над рознагалосьсямі і канфліктамі. Палітычная дэмагогія, жорсткасьць і гвалт павінны быць неадкладна спыненыя.

ЗАКЛІКАЮ НЕАДКЛАДНА СПЫНІЦЬ ГВАЛТ! ЗАЯВА ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І ЎСЁЙ РУСІ-УКРАІНЫ ФІЛАРЭТА

Заклікаю неадкладна спыніць гвалт! Заява Патрыярха Кіеўскага і ўсёй Русі-Украіны Філарэта

У цэнтры Кіева льецца кроў, ёсьць цяжка параненыя і забітыя.

Царква не раз за апошнія тры месяцы паўтарала тры рэчы, неабходныя для выхаду з крызысу: прыпынку гвалту, дзейсны дыялёг бакоў, палітычны кампраміс.

Затое адбываецца эскаляцыя гвалту, дыялёг не прыносіць станоўчых вынікаў, падзеі сьведчаць пра нежаданьне знаходзіць разуменьне.

Царква не можа замест палітычных, дзяржаўных і грамадзкіх дзеячаў вывесьці Ўкраіну з крызысу. Але мы абавязаны сёньня зноў паўтарыць : неадкладна спыніце гвалт!

Памятаеце - за кожнага забітага, кожнага скалечанага, кожнага беспадстаўна перасьледавала вінаватымі будзе асабіста дадзены адказ перад Богам. Бог ведае кожнага, хто непасрэдна зьдзяйсьняў зло, Бог ведае кожнага, хто заклікаў да бяды, хто аддаваў злачынныя загады. За зло Бог карае гэтага пакараньня не пазьбегне ніхто!

КАЗАНЬ У НЯДЗЕЛЮ АБ БЛУДНЫМ СЫНЕ

У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа!

Да Вялікага посту засталося ўсяго два тыдні. У Праваслаўнай Царквы ўсё так мудра прадугледжана ў сьпевах і чытаньнях, каб прыгатаваць душы хрысьціян да пакаяньня. Вось і сёньня, у чарговы нядзелю падрыхтоўкі да гэтага цяжкага і адначасова радаснага шляху ачышчэньня мы, браты і сёстры, зноў павінны шукаць тое, што дапаможа нам распачаць гэты шлях.

Давайце ўспомнім, што шлях да пакаяньня пачынаецца ад разуменьня сваёй грэшнасьці. Таму што ўсе мы грэшнікі, і шлях да выратаваньня ляжыць праз пакаяньне, якое верне нас у дом Айца - Царства Нябеснае. Прызнаючы сябе грэшнікамі, мы не павінны вінаваціць у сваіх грэхападзеньня іншых і апраўдваць сябе тым, што « і ўсё так робяць». Грэшнік не становіцца менш вінаватым перад Богам ад таго, што грэх - агульны для многіх. Агульныя грахі, можа быць, за ўсё мацней узбуджаюць гнеў Божы, як гэта было ў Ноям, калі Гасподзь зьнішчыў усіх, хто чыноў беззаконьня.

І вось наша Сьвятая Праваслаўная Царква, у сваю глыбокай мудрасьці паступова перакладае нас “ад росту ў рост”, ад Нядзелі аб мытнікі і фарысэі яна вядзе нас да Нядзелі аб блудным сыне. Стан, у якім знаходзіцца мытнік, калі ён заклікае да Бога аб памілаваньні і не толькі не думае аб сваіх заслугах, а не сьмее падняць вачэй сваіх да неба - гэта стан яшчэ глыбей раскрываецца ў вобразе блуднага сына...

Давайце ўспомнім словы сёньняшняга Эвангельля: У аднаго бацькі было два сыны: старэйшы жыў заўсёды разам з бацькам, ва ўсім выконваў волю бацька, нічога не губляў з яго багацьця. Але малодшы не захацеў жыць так, як старэйшы. Ён прасіў бацьку даць яму частку маёнтка свайго, каб паехаць у далёкую краіну і жыць там па сваёй волі. Бацька дае яму частку сваёй маёмасьці і адпускае, куды ён хоча, то ёсьць дае яму поўную свабоду.

Прыехаўшы ў іншую краіну, малодшы сын стаў жыць там марнатраўна і з блудніцамі пражыў усё сваё багацьце, якое атрымаў ад бацькі. Ён стаў патрабаваць, а ў той краіне быў голад. Ён наняўся да аднаго багатага гаспадару пасьці сьвіньняў і рады быў насыціцца рожкамі, якімі сілкаваліся сьвіньні, але іх яму дастаткова не давалі.

Калі блудны сын убачыў, у якое цяжкае становішча ён трапіў, дык горка аплакаў сябе, і гэта стала пачаткам яго выратаваньня. Сказана: Прыйшоўшы ў сябе, гэта значыць атрымаўшы магчымасьць зразумеў свой стан... Зразумець менавіта тое, што ён аддаліўся ад праўдзівага шляху, адчуць грэшнасьць і згубнасьць свайго жыцьця. Тады ён рашуча сказаў : “Устану і пайду да Айца майго і скажу : зграшыў супраць неба і перад Табою”, - гэтыя словы самаасуджэньня, пакоры і пакаяньня. Сын кажа ўстану, то значыць, да гэтага ён як бы ляжаў у бруду граху. Ён верыў у прабачэньне і ў літасьці, у ласку і ветлівасьць Айца, верыў, што Айцец не адвернецца і даруе яму.

Вось тут, дарагі браты і сёстры, мы бачым працэс пазнаньня блудныя сыны ж сябе і гэта вельмі важна, таму што гэты працэс зьяўляецца справай усяго жыцьця, гэта і ёсьць тое, да чаго чалавек імкнецца на працягу ўсяго свайго існаваньня. Сьвятыя бацькі раскрываюць сэнс гэтага выказваньня, кажучы, што да таго часу, пакуль ты не даведаўся, хто ты, пакуль ты сам у сабе не адчуў вобраз Божы, пакуль ты, жывучы сярод зямных грамадзян, не адчуў, што ты, у велічы задумы Божага, зЬЯЎЛЯЕЦЦА грамадзянін неба, пакуль ты, жывучы сярод бруду сваёй уласнай душы, не спазнаў у сабе ладу Божага - да ты не ўступіў на шлях выратаваньня, не распачынаў яшчэ свайго выратаваньня. Бо выратаваньне пачынаецца з таго моманту, калі ты ведаеш сваю боскую прыроду. Менавіта гэтаму вучыць нас сёньняшні Эвангельскі аповед. Блудны сын у ў адзін момант адчуў, што ёсьць іншае жыцьцё ў Айцы, і з Айцом, ён адчуў, што жыве зьняволеным у краіне чужой і не мае сапраўднага жыцьця.

Вось гэты стан блуднага сына, які ўбачыў, як дрэнна ён жыве і як добра жывуць нават не сыны, а найміты ў яго бацька, - вось гэты стан памілаваньня. Ён памілаваў сябе і тады пайшоў да Бога, і ў Яго стаў прасіць аб памілаваньні.

І далей Гасподзь паказвае нам, як бязьмежная любоў Бога да грэшніку, якія прынёслі пакаяньне. Як бязьмежна міласэрнасьць да таго, хто вярнуўся з краіны далёкай, дзе былі пакуты, адзінота, непатрэбнасьць. Айцец у вялікай радасьці зладзіў з нагоды вяртаньня сына вялікі баль. Ён загадаў рабам прынесьці сыну замест рызьзя яго былое адзеньне, пярсьцёнак і боты, вяртае сыну тыя выгоды, якія ён страціў, пакінуўшы родны дом. Чаму гэта зрабіў бацька? Чаму Ён не стаў спачатку патрабаваць доказаў, што сын пакаяўся? Бо разумеў, што сын, пераадолеўшы сорам і страх, усьвядоміў сябе вінаватым у сваіх грахах і ўжо ніколі не сыдзе з хаты, дзе яго даравалі і памілавалі.

І вось калі Айцец радуецца вяртаньню малодшага сына і хоча падзяліцца радасьцю са сваім першынцам. Але старэйшы сын, на жаль, не падзяляе радасьці бацькі - гнеў, абурэньне, крыўда перапаўняюць яго. Як ! бо ён нікуды не сыходзіў з бацькавай хаты, ён у поце асобы працаваў, і бацька ніколі не ладзіў у гонар такой гасьціны! Няма ў ім радасьці ад вяртаньня роднага брата, уяўная праведнасьць звонку, а ўсярэдзіне - грэх, не меншы, чым у брата–распусьніка, толькі асуджэньне бацькі і брата, эгаістычная жаль да сабе і адсутнасьць усялякіх роднасных пачуцьцяў. Як раз такі пачуцьця і родняць старэйшага брата з фарысэямі...

І вось тут, браты і сёстры, у паводзінах старшага брата, закладзены глыбокі ўрок для ўсіх нас : Не выратуе нас уяўная праведнасьць, не ўратуе нас фармальнае наведваньне храма і толькі зьнешняе выкананьне закона, правілаў і традыцый хрысьціянства. Не выратуе нас нават пастаяннае знаходжаньне ў храме Божым! Не гэта галоўнае, а галоўнае тое, што дае нам гэта наведваньне храма, дае нам чытаньне малітоўнага правілы, дае нам выкананьне царкоўных традыцый? Зьмяняемся мы пры гэтым да лепшага ці застаёмся нязьменнымі ў сваім грахоўным жыцьці, знаходзячыся як бы пад каўпаком і не жадаючы заўважаць знаходзіцца побач чалавека - яго радасьць, яго гора ? Ці маем мы каханьне да навакольных нас людзям? Але, на вялікі жаль, хоць мы і называемся хрысьціянамі і Бог кліча да каханьня : “Так любіце адзін аднаго ; як Я палюбіў вас, так і вы любіце адзін аднаго” (Ян 13:34), на справе мы частая больш падобныя на гэтага старэйшага сына, таму ажарсьцьвелы ў сваім эгаізьме і ўяўнай праведнасьці. Вонкава мы быццам бы і з Богам, а ў той жа час часта гатовыя сказаць Яму : “Госпадзе, ды я ўсё жыцьцё Табе аддаў, а Ты што даў мне ўзамен? Хваробы, няшчасьці, страты, смутку, бяду” Як часта мы падобным чынам наракаем на Бога...

Таму сёньня, калі мы слухаем прытчу пра блуднага сына, кожны з нас павінен спытае сябе : хто я - малодшы альбо старэйшы сын? Жыву я з Айцом Нябесным, або выконваю волю Яго сьвятыя запаведзі, ці я адышоў ад Айца ў далёкую краіну, дзе пасу сьвіней, сілкуюся сьвіной ежай і паміраю ад голаду? Калі я пасу сьвіней, цярплю голад, то паспрабую прыйсьці ў дом Айца Нябеснага, гэта значыць у нашу Сьвятую Праваслаўную Царкву. Айцец з радасьцю прыме прыносячага пакаяньня грэшніка з распасьцёртымі абдымкамі і насыціць у таямніцы яднаньня сваю несьмяротнай духоўнай ежай - Целам і Крывёю Сваёю. Адначасова варта падумаць, не зьяўляюся лі я таксама тым “старэйшым братам”, які ёсьць фарысэем. Падумаць менавіта над тым, як мы ўмеем дараваць, таму што хутка наступіць Даравальная Нядзеля. І калі мы не ўмеем гэтага рабіць, то гэта можа зьвярнуцца нам у грэх і асуджэньне, таму што тых, каго часам мы асуджаем, можа быць, ужо дараваў і прыняў Гасподзь праз іх пакаяньня, пакуты і сьлёзы.

Дарогі мае! Сёньня наша Сьвятая Праваслаўная Царква словах Самога Госпада сьведчыць нам : Калі чалавек усьведамляе свае грахі, калі ён заплача перад Госпадам праз усьведамленьне свайго пагібельнага шляху, калі ён будзе прасіць Госпада, як мытнік маліў і біў сябе ў грудзі : “Божа, памілуй мяне, грэшнага”, - дык Айцец Нябесны ніколі не адпрэчыць яго, але выйдзе яму насустрач, абойме яго, апране яго ў сьветлую вопратку чысьціні, назаве ён не наймітам, а сваім родным сынам, зладзіць гасьціну, вечны банкет у Царстве сваім. Трэба быць мёртвым духоўна, каб прайсьці міма любові Божай, каб не пашкадаваць саміх сябе і не зрабіць малага намаганьні ў пакаяньні для атрыманьня прабачэньня і вяртаньня любові Айца, Які заўсёды гатовы назваць нас сынамі Сваімі. Амін.

прат. Сяргей Горбік

3/17 лютага 2014 л. Б.

НАШЫ КРУТЫ ... (казань 29 студзеня 2014 л. Б.)

У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа!

Упадабаныя браты і сёстры!

Сёньня мы сабраліся тут, каб памаліцца за Герояў Крут, а таксама ўсіх, хто аддаў сваё жыцьцё за свой народ і Праўду Хрыстову .... Асаблівая маліліся мы тых нашых герояў, зараз загінулі ўсіх нас, за Радзіму нашу ...

Давайце ўспомнім, дарагія мае, што наша зямная Радзіма - гэта абраз Айчыны Нябеснай, вобраз, зьвяртаючыся да якога, мы накіроўваем свой унутраны погляд да Валадарства Нябеснага. Таму ўсе сьвятыя бацькі і маці Кіеўскага Праваслаўе вельмі любілі сваю Радзіму і сваёй любоўю да Радзімы вучылі любові да Бога. Таму што калі ты не любіш тое, што ты бачыш, то як ты будзеш любіць нябачнае? Наша любоў да Радзімы - гэта школа любові да Бога. Бог пазнавальны месца і неспазнавальны. Ён неспазнавальны ў Сваёй сутнасьці, але Ён вядомы ў Сваіх Боскіх энэргіях, якія Ён нам адкрывае. І гэты бачны сьвет падтрымліваецца праз Божыя няствораных энэргіі. І сузіраючы гэты бачны сьвет, мы часткова бачым Самога Бога. Таму калі ты не любіш зямлю, на якой ты жывеш, ты сам ставіш сьцяну паміж сабой і Богам.

УКРАІНСКАЯ ПРАВАСЛАЎНАЯ ЦАРКВА КІЕЎСКАГА ПАТРЫЯРХАТУ БУДЗЕ АДПРАЎЛЯЦЬ ПАНІХІДУ ЗА БЕЛАРУСКІМ ГЕРОЯМ МІХАІЛАМ ЖЫЗЬДНЕЎСКІМ У СВАІМ ГАЛАЎНЫМ САБОРЫ

УВАГА!

26 студзеня 2014 года ў 13:00 у нядзелю, у Міхайлаўскага Златоверхого саборы горада Кіева Ўкраінская Царква Кіеўскага патрыярхат праводзіць паніхіду і разьвітаньне з беларускіх актывіст ‪ Евромайдан , патрыётам Украіны Міхалам Жызьднеўскім.

26 студзеня яму павінна было споўніцца 26 гадоў. Ён загінуў ад кулі рэжыму Януковіча. Запрашаем усіх людзей добрай Волі правесьці ў апошні шлях Міхала! Няхай зямля яму будзе пухам!

Жыве Беларусь! СЛАВА ЎКРАІНЕ!

ІНТЭРВІЮ СЬВЯТЕЙШАГА ПАТРЫЯРХА ФІЛЯРЕТА РАДЫЁ СВАБОДА: НАРОД ПЕРАМОЖА Ў ГЭТЫМ СУПРАЦЬСТАЯНЬНІ

Кіеў — Калі ўлада дзейнічае несправядліва, то царква не можа стаць на яе баку. Пра гэта заявіў Радыё Свабода Прадстаяцель Украінскай Праваслаўнай Царквы Кіеўскага Патрыярхату Сьвяцейшы Патрыярх Філярэт. Такім чынам ён пракамэнтаваў падзеі, якія праходзяць у цэнтры Кіева. На думку Прадстаяцеля, улада не павінна даваць загады забіваць людзей і тады не будзе адказу з боку народа, не трэба будзе абараняць сваё жыцьцё. Адначасова Прадстаяцель Украінскай Праваслаўнай Царквы Кіеўскага Патрыярхату Філярэт заклікаў да спыненьня гвалту зь абодвух бакоў — і з боку праваахоўнікаў, і з боку Майдана.

— Бачым, што зараз адбываецца ў Украіне — падзеі не цішэюць, а толькі разгортваюцца. Зьніжэньне напружанасьці няма. Мы зь вамі размаўлялі 7 Сьнежні мінулага года, калі ўжо быў Эўрамайдан, ужо прайшоў першы разгон мітынгоўцаў пад Стэлай Незалежнасьці ў Кіеве. Вы тады заклікалі да міру, да разуменьня. Мы тады казалі пра ролю царквы. Вось прайшло ўжо паўтара месяца і супрацьстаяньне працягваецца. Як Вы лічыце, чаму так адбываецца? Палітыкі не хочуць ісьці адзін аднаму на сустрэчу? Чаму ўдзельнікі канфлікту не прыслухоўваюцца да парад, у прыватнасьці, царквы?

ЁН ЗАГІНУЎ ЗА НАС ... ПАМЯЦІ БЕЛАРУСА МІХАІЛА ЖЫЗЬНЕЎСКАГА

Няма большай любові за тую, калі хто душу сваю за сяброў сваіх ...

(Яна 15:13)

Сёньня на вуліцы старажытнага Кіева зноў, як у часе татара-мангольскага нашэсьця, прыйшла раптоўная сьмерць ... і тэлефануюць званы Залатоверхіх храмаў Кіеўскага Праваслаўе !

Сьмерць ... Якое страшнае слова! Мы гэта заўсёды разумеем розумам, але калі становімся з яе тварам да твару, пачынаем разумець і сэрцам. Сьмерць - гэта нешта ненатуральнае, што пужае нашу прыроду, з чым не можа пагадзіцца наш розум. Нават Хрыстос аплакваў сьмерць свайго сябра Лазара .

«СЁНЬНЯ ПРАШУ НЕ ЎРУЧАЦЬ УЗНАГАРОДЫ»: ЗАЯВА ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І ЎСЁЙ РУСІ-УКРАІНЫ ФІЛАРЭТА

З афіцыйнага паведамленьні на сайце Прэзыдэнта Ўкраіны стала вядома пра ўказ кіраўніка дзяржавы аб узнагароджаньні мяне ордэнам «За заслугі » I ступені. Таксама на сёньняшнім пасяджэньні Сьвяты Сынод Кіеўскага Патрыярхату вынес рашэньне аб узнагароджаньні мяне ордэнам сьвятога апостала Іаана Багаслова - у сувязі з маім 85- годзьдзем.

Ва ўмовах , якія сёньня склаліся ў Украіне, калі загінулі людзі, а ў цэнтры Кіева працягваецца жорсткае супрацьстаяньне, я прашу не ўручаць мне ўзнагарод. Гэта маё рашэньне таксама падтрымалі члены Сьвятога Сынода і іншыя архірэі сабраліся сёньня ў Кіеве.

СЬВЯЦЕЙШЫ ПАТРЫЯРХ КІЕЎСКІ І ЎСЁЙ РУСІ-УКРАІНЫ: ПАМЯТАЙЦЕ АБ АСАБІСТАЙ АДКАЗНАСЬЦІ

Дарагія браты і сёстры!

Суайчыньнікі !

Сёньня спаўняецца роўна два месяцы з таго дня, калі ў сталіцы на Майдане Незалежнасьці, а затым і ў многіх гарадах Украіны і за яе межамі пачаліся масавыя акцыі пратэсту. Зараз можна упэўнена сьцьвярджаць, што цяперашні крызыс - самы цяжкі за ўвесь час ад абвяшчэньня незалежнасьці Ўкраіны ў 1991 г.

Ад пачатку і Кіеўскі Патрыярхат, і іншыя Царквы і рэлігійныя арганізацыі Украіны адзначалі трох рэчах: дзяржаўная улада і удзельнікі пратэстаў павінны захоўваць мірны, негвалтоўны характар дзеяньняў; дазволу крызысу павінна адбыцца шляхам дыялёгу паміж бакамі; дзяржава павінна зрабіць усё для падпісаньня пагадненьня аб асацыяцыі з Эўрапейскім Саюзам, бо менавіта нечаканае і раптоўнае прыпыненьня гэтага працэсу стала першапрычынай пратэстаў.

КАЗАНЬ НА БОГАЗЬЯЎЛЕНЬНЯ

У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа!

Хрыстос Хрост прымае! У рэчцы Ярдан!

Умілаваныя браты і сёстры! Зусім нядаўна мы адзначалі падзею увасабленьня: у сьвет у плоці прыйшоў Сын Божы ... Прыйшоў Ён на зямлю праз вялікую невымоўную любоў да чалавечага роду, прыняў на Сябе чалавечую плоць. Менавіта праз яе мы убачылі славу Божую, вечна існае сьвятло і Боскасьць. Мы успрымалі Яго простым і даверлівым сэрцам бэтлеемскіх  пастухоў, якім Анёлы Божыя абвясьцілі аб прыходзе ў сьвет Хрыста. І вось сёньня мы з новай радасьцю перажываем сьвята Богазьяўленьня Хрыста Збавіцеля на Ярдане.

Наша Сьвятая Праваслаўная Царква называе сьвята, якое мы з вамі сёньня сьветла сьвяткуем, Вадохрышчам, Богазьяўленьнем і дакоўваньнем. Хрышчэньнем - бо бязгрэшны Збаўца прымае зараз хрышчэньне ад Яна ў водах Ярданскага . Богазьяўленьнем - таму што сам Хрыстос паказвае Сябе сьвету ва усёй Богачалавечай сутнасьці. Чулі ў гэты час усё , як пра Яго сьведчыць з неба голас Бога Айца, сышоў на Яго, прымаючага хрост, Дух Сьвяты ў выглядзе голуба. Адукаваньням называецца сьвята таму, што ў зьяўленьні сьвету Хрыста Збавіцеля зазьзяў розум боскага веданьня ўсёй Сьвятой Тройцы, якое адукоўвае людзі, калі яны уступаюць праз Таямніцу хрышчэньня ў яднаньне з Царквой, містычным целам Хрыстовым, з Богам.

НАТАТКІ ПРАВАСЛАЎНАГА СЬВЯТАРА НА МАЙДАНЕ: У СЬВЯТЛЕ БУДУЧАЙ ГЛОРІІ

Часта пытаю сябе : а якой павінна быць мая сьмерць?

Маю мноства варыянтаў! Аднак разумею , што , вядома, усё ў Божых руках ...

Хоць ёсьць рэчы , распараджацца якімі даручыў мне Сам Гасподзь - гэта маё жыцьцё.

Я магу выбраць жыцьцё, каб спакойна дажыць да глыбокай старасьці, дачакацца унукаў, праўнукаў. Спачатку я забуду як клічуць маіх суседзяў, потым сваякоў, потым забуду хто я і навошта хадзіць менавіта ў туалет. Нарэшце, захварэю нейкай хранічнай хваробай, ляжу, мяне даглядаюць дзеці і унукі, перадаюць мяне як ганаровая варта, выносяць судно, мыць мае сухія і непаслухмяныя члены перавяртаюць, каб не было пролежняў . Я стогну, лаюць і кідаюся ў іх дзярмом. Яны ў сваю чаргу будуць думаць: “Калі ж ён памрэ, зараза! Так ужо дастаў нас усіх ! Няма сілы”

Ёсьць іншы варыянт. Раптоўная і нечаканая Ці сэрца стала, ці няшчасны выпадак. Або памерці ад пранцаў як вялікі Ленін ... Ці як Сталін - у страху . Ці як тыя мільёны, якія ён баяўся і зьнішчыў голадам. Можна яшчэ атруціцца гарэлкай, або загнуцца ад перадозу ў запаскуджаны склепе. Варыянтаў мноства.

СЛУЖБА САБОРУ ПРАСЬВЯТОЙ БАГАРОДЗІЦЫ

НА ВЯЛІКАЙ ВЯЧОРНЯЙ

Вершаслоўя няма, апрача нядзелі. На “Госпада клічу:” вершыры сьвята на 6, тон 2.

Патрыярха Гэрмана: Прыйдзіце, усьцешымся аб Госпаду, / тлумачачы цяперашняе Таемства: / падзялялая нас з Богам сьцяна разбураная, / палымяны меч зьвяртаецца назад / і Хэрувімы адыходзяць ад дрэва жыцьця / і я прылучаюся да дабрыні рая, / з якога быў выгнаны за непаслушэнства. / Бо нязьменная Выява Айца / і Напісаньне вечнасьці Яго / аблічча слугі прымае, / ад не выпрабаўшай шлюбу Маці нараджаясь / не пацярпеўшы пры гэтым зьмены. / Бо Ён застаўся, чым быў - Богам праўдзівым, / і прыняў на Сябе то, чым не быў, / чалавекам зрабіўшыся па чалавекалюбстве./ Выклікнем Яму: / “Божа, народжаны ад Дзевы, памілуй нас!” (2)

КАЛЯДНАЕ ПАСЛАНЬНЕ ЯГО СЬВЯТАСЬЦІ БАРТАЛАМЕЯ, АРХІЯПІСКАПА - НОВАГА РЫМУ І СУСЬВЕТНАГА ПАТРЫЯРХА

+ Барталамей

З Божай ласкі архіяпіскап Канстантынопаля-Новага Рыму і Сусьветны Патрыярх

Усёй Поўнасьці царквы:

Мілата, міласэрнасьць, мір ад Хрыста Збавіцеля, народжанага ў Бэтлееме

Умілаваныя браты і сёстры, дзеці ў Госпадзе,

“Бо дзіця нарадзілася нам, Сын дадзены нам”

(Ісая 9:5)

Шмат стагодзьдзяў таму Прарок прадбачыў і абвясьціў зь энтузіязмам і радасьцю нараджэньня немаўля Ісуса ад Заўсёды Дзевы Марыі. Натуральна, нават не існавала ў пэрыяд перапісу Аўгуста-кесара, месца для бясьпечнага пражываньня Сьвятой Дзевы, якая несла на руках дзіця ад Сьвятога Духа. Такім чынам, сьвяты Язэп, як яе названы муж і абаронца абавязаны быў весьці яе ў пячору, у пячору з жывёламі, “для таго, каб нарадзіць дзіцяці”.

Неба і зямля атрымалі яе, прапаноўваючы ў падзяку свайму Творцы: “анёлы даравалі гімн, нябёсы - зорку, вешчуны падарункі ; пастухі - цуд, зямля - вяртэп, пустыня пячору; мы, Маці Дзеву. Пастухі былі са статкам, абараняючы яго на працягу усёй ночы, калі анёлы былі сьведкамі Таямніцы ў радасьці сьпявалі гімны Богу”. (Ад вячэрнія Раства)

КАЗАНЬ У АПОШНЮЮ НЯДЗЕЛЮ ПЕРАД НАРАДЖЭНЬНЕМ ХРЫСТОВЫМ, СЬВЯТЫХ АЙЦОЎ

У імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа.

Упадабаныя мае, пройдзе усяго некалькі дзён, і мы з вамі убачым, адчуем ператварэньня будняў нашага жыцьця сьвятлом вялікага сьвята Божага Нараджэньня. Царква абвесьціць пра зьяву ў сьвеце сьвятла розуму нараджэньнем Хрыста. Час і вечнасьць, Бог і чалавек злучыліся ў дзень Раства Хрыстовага ў адзіны паток жыцьця ў ратаваньні.

І вось сёньня, у апошнюю Нядзелю перадНараджэньням Хрыстовым, якая носіць назву Сьвятых Айцоў, наша Сьвятая Праваслаўная Царква прапануе нам суцяшальныя навучаньні . Першае - гэта тое доўгі пералік імёнаў , які чытаецца ў Эвангельлі гэтага дня. Гэты пералік зьяўляецца зямным радаводам Госпада нашага Ісуса Хрыста. З гэтага радаводу сьвятой эвангеліст Матфей пачынае сваё Эвангельле для таго, каб даказаць, што Ісус Хрыстос задавальняе патрабаваньням закона юдэяў аб паходжаньні Мэсіі з роду Абрагама і Давіда, і таму Ён і ёсьць чаканы Мэсія. Гэта памяць багаабранага народу, памяць чалавецтва. Другое суцяшэньне мы знаходзім у чытаньні Апостала на гэты дзень. Таму што сёньня Царква адзначае памяць Сьвятых Айцоў , гэта значыць усіх праведнікаў, якія былі на зямлі да і пасьля нараджэньня Збавіцеля.

КАЛЯДНАЕ ПАСЛАНЬНЯ ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА І УСЁЙ РУСІ-УКРАІНЫ ФІЛЯРЭТА

Правялебным архіпастырам , богалюбным пастырам,

годнаму манаству і усім верным

Украінскай Праваслаўнай Царквы Кіеўскага Патрыярхату

Дарагія браты і сёстры!

Хрыстос нарадзіўся ! Славім Яго !

Кожны год мы сьвяткуем Нараджэньне Хрыстова - найвялікшая сьвята усяго хрысьціянства, таму што Сын Божы, быўшы Творцам сьвету, прынізіў Сябе і стаў чалавекам. Што гэта значыць? Гэта азначае , што велічны, неспасьціжны і неапісаны Бог не толькі наблізіўся да чалавека, а, зьмірыўшы Сябе да бясконцасьці, злучыўся з чалавечай прыродай.

Для чаго Сын Божы ўвасобіўся і стаў чалавекам, ва усім падобным да нас, акрамя граху? Трэба сур'ёзна задумацца над тым, дзеля чаго Бог зрабіўся чалавекам. Можа , дзеля таго, каб даць людзям маральны закон? Не! Бог даў гэты закон праз Майсея. Акрамя таго, закон Божы напісаны ў сэрцы кожнага чалавека: сумленьне ёсьць закон Божы. Можа, Ён прыйшоў, каб вылечваць хворых, уваскрашаць мёртвых, тварыць добрыя справы, абараняць бедных і пакрыўджаных? Не! І да Яго прарокі тварылі цуды і нават уваскрашалі мёртвых. Для чаго ж тады Бог сышоў на зямлю?