ЛІСТ ПАТРЫЯРХА КІЕЎСКАГА ФІЛЯРЭТА ДА УСЯЛЕНСКАГА ПАТРЫЯРХА БАРТАЛАМЕЯ

Яго Сьвятасьці Барталамею,

Архіепіскапу Канстантынопаля - Новага Рыма,

Усяленскаму Патрыярху

Ваша Усясьвятасьць!

Зьвярнуцца з гэтым лістом падахвочвае як агульнае становішча ва Украіне, так і адкрытая хлусьня, якую Расейскі патрыярх Кірыл распаўсюджвае пра яе, у тым ліку і ў лісьце да Вас, які быў апублікаваны ў сетцы на афіцыйнай старонцы Маскоўскай патрыярхіі.

Перш хачу падкрэсьліць, што ва Украіне няма грамадзянскай, а тым больш рэлігійнай вайны, як пра гэта сьцьвярджае расійская прапаганда ў цэлым і Патрыярх Кірыл у прыватнасьці.

Народнае паўстаньне супраць дыктатуры былога прэзыдэнта Януковіча, якое вельмі дакладна было названа рэвалюцыяй Годнасьці, пачалося ў лістападзе 2013 праз надзвычайную хлусьню ў дзеяньнях гэтага былога кіраўніка. За чатыры гады свайго кіраваньня ён аблытаў сеткай карупцыі усю дзяржаву, фантастычна павялічваючы багацьця сваё асабістае і сваёй сям'і. Душылася свабода слова, парушаліся правы уласнасьці, калі бізнэс, што прыносіў прыбытак, шляхам запалохваньня і гвалту адбіраўся для павелічэньня статкаў акружэньня былога прэзыдэнта. Сыстэм правасудзьдзя і аховы парадку былі пастаўленыя на службу злачынным інтарэсам, апанэнты улады былі вымушаныя бегчы за мяжу або аказваліся ў зьняволеньні.

Але апошняй кропляй, якая перапоўніла чашу народнага цярпеньня, стала адмова адміністрацыі Януковіча ад падпісаньня пагадненьня аб Асацыяцыі паміж Украінай і Эўрапейскім Саюзам. Пад ціскам прэзыдэнта Расеі Пуціна украінская улада, якая да гэтага некалькі гадоў абяцала падпісаць гэта пагадненьне, за тыдзень да вызначанай даты адмовілася гэта рабіць. Народ, а асабліва моладзь, адчуў, што ў яго скралі будучыню, і выйшаў на мірны пратэст.

Гэты пратэст быў беззаконна разагнаная, удзельнікаў - зьбітыя. Толькі сьцены Міхайлаўскага Залатаверхага манастыра выратавалі рэшткі пратэстуючых ад канчатковай расправы.

Такі зьдзек з боку уладаў абурыла вялікая колькасьць людзей, якія сабраліся ў цэнтры сталіцы Украіны, а таксама і ў многіх іншых гарадах мірны пратэст з патрабаваньнем падпісаць пагадненьне аб Асацыяцыі зь ЭС, пакараць вінаватых у зьбіцьці мірнай дэманстрацыі. Замест дыялёг адміністрацыя Януковіча пастаянна павялічвала ціск на народ, ашуканскім спосабам зьмяніла заканадаўства так, каб любыя мірныя пратэсты зрабіліся незаконнымі. У рэшце, калі да мірных пратэстуючых была ўжытая зброя, ад чаго загінулі больш за сто чалавек - народнае паўстаньне прымусіла былога прэзыдэнта Януковіча да уцёкаў.

Украінскія Царквы і рэлігійныя арганізацыі актыўна спрыялі таму, каб пратэст насіў мірны характар, сталі заклікаць уладу і пратэстуючых да дыялёг, спрабавалі быць пасрэднікамі ў гэтым. Царква Маскоўскага Патрыярхату, якая ў той час была, згодна чаргаваньня, старшынёю Усеўкраінскага Савета Цэркваў і рэлігійных арганізацый, таксама была уключана ў гэты працэс і адстойвала агульную пазыцыю.

Ніякіх дакладных доказаў таго, што удзельнікі мірнага пратэсту на Майдане незалежнасьці выступалі супраць Праваслаўнай Царквы Маскоўскага Патрыярхату, або тыя, каго патрыярх Кірыл у сваім лісьце называе “уніятамі і раскольнікамі” падбухторвалі народ да барацьбы зь Царквой Маскоўскага Патрыярхату - не існуе. Такія сьцьвярджэньні патрыярха Кірыла зьяўляюцца няпраўдай. Сьвятар Грэка-Каталіцкай Царквы, які за тры гады да таго ў выступе на сваім прыходзе, які быў запісаны на відэа, прамаўляў антысэміцкія і шавіністычныя лёзунгі - быў неадкладна пакараны царкоўнай уладай, раскаяўся і адмовіўся ад сваіх слоў. Але гэты запіс расейская прапаганда, у тым ліку асабіста прэзыдэнт Расеі Пуцін, працягнулі выкарыстоўваць як нібыта доказ антысэмітызму і шавінізму удзельнікаў пратэстаў на Майдане.

Пасьля перамогі Рэвалюцыі Годнасьці, калі Януковіч і яго міністры разьбегліся, парлямэнтам Украіны ў прадугледжаны Канстытуцыяй спосабам было сфарміравана новы Урад і прызначаныя выбары прэзыдэнта. Легітымнасьць гэтага урада прызналі усе рэлігійныя канфэсіі, у тым ліку афіцыйныя прадстаўнікі Маскоўскага Патрыярхату ва Украіне, падпісаўшы адпаведны зварот і прыняўшы удзел у сустрэчы Рады Цэркваў з галявой парлямэнт Аляксандрам Турчынавым, які выконваў таксама абавязкі прэзыдэнта.

Афіцыйныя прадстаўнікі Маскоўскага Патрыярхату таксама падпісалі сумесны зварот рэлігійных арганізацый Украіны зь асуджэньнем сэпаратызму і заклікалі скласьці збою усіх, хто яе незаконна выкарыстоўвае. Аднак у асобным звароце Сьвятога Сынода УПЦ МП утрымліваецца заклік скласьці зброю “да усіх”, гэта значыць і ва украінскіх вайскоўцаў, і да сэпаратыстам, хоць расійскіх вайскоўцаў да складаньня зброі Сынод УПЦ МП не заклікае.

Абавязаны падкрэсьліць - пасьля перамогі Рэвалюцыі Годнасьці не было ніякіх падстаў казаць пра ціск праваслаўных Маскоўскага Патрыярхату, рускамоўнага насельніцтва ці насельніцтва на Данбасе. Усе законы, якія рэгулююць пытаньні выкарыстаньня моў або правы нацыянальных меншасьцяў, засталіся такімі ж, якімі яны былі пры уладзе Януковіча.

Для таго, каб папярэдзіць магчымыя правакацыі, наша Царква неаднаразова публічна зьвярталася з патрабаваньнем не дапускаць ніякага гвалту ў дачыненьні да храмаў, манастыроў або духавенства і вернікаў Маскоўскага Патрыярхату, перасьцерагаючы усіх, а асабліва нашых клірыкаў, што за удзел у такіх правакацыях і гвалце яны будуць падвергнутыя царкоўным пакараньням. Адсутнасьць рэлігійнага супрацьстаяньня ў Украіне пісьмова ў сумесным звароце паказалі, сярод іншых, і афіцыйныя прадстаўнікі Маскоўскага Патрыярхату ва Украіне.

Затое Расійская Фэдэрацыя з канца лютага гэтага года пачала узброеную агрэсію супраць Украіны. Быў акупаваны і анэксаваць Крым, узброеныя баевікі і найміты ў вялікай колькасьці з тэрыторыі Расіі пачалі пранікаць ва Украіну для правакаваньня беспарадкаў, захопліваючы адміністрацыйныя будынкі, абвяшчаючы аддзяленьня асобных абласьцей ад Украіны і далучэньня іх да Расіі. Спачатку Расея мала намеры уцягнуць у авантуру сэпаратызму палову Украіны, але народны супраціў у большасьці абласьцей разбурыў гэтыя плян, таму ў далейшым агрэсіўныя дзеяньні Крамля ў асноўным былі сканцэнтраваны ў Данецкай і Луганскай абласьцях.

Упершыню з часоў праўленьня нацысцкага фюрэра Гітлера мы сутыкнуліся зь надзвычайнай па узроўні цынізму і хлусьні масіраванай прапагандай супраць Украіны. Ёй праз практычна усе сродкі масавай інфармацыі Расія спрабуе пераканаць сьвет у справядлівасьці сваіх дзеяньняў. Гэтая цынічная хлусьня штодня ў вялікай колькасьці распаўсюджваецца праз тэлевізійныя навіны, артыкулы ў друкаваных і сеткавых выданьнях, праз сацыяльныя сеткі. Пераважная большасьць сюжэтаў зьяўляюцца або цалкам выдуманымі, як, напрыклад, пра “расьпяцьця хлопчыка” байцамі Нацыянальнай гвардыі Украіны ў вызваленым ад тэрарыстаў Славянску, або да непазнавальнасьці скажонымі ў параўнаньні з рэальнымі падзеямі.

Менавіта як частку і плод гэтай прапаганды неабходна разглядаць і ліст да Вас Маскоўскага патрыярха Кірыла, у якім ён апісвае падзеі на Данбасе як грамадзянскую вайну і рэлігійнае супрацьстаяньне.

На самай жа справе падзеі на Данбасе зьяўляецца сьледзтвам узброенай агрэсіі Расеі супраць Украіны. Кіраўнікі так званых народных рэспублік, найміты, зброя, фінансаваньне, інфармацыйная падтрымка - усё гэта ідзе з Расеі праз захопленую участак мяжы. Ні ў якім іншым месцы Украіны, акрамя тых, дзе дзейнічаюць расейскія найміты, няма ні узброеных канфліктаў, ні іншых формаў супрацьстаяньня, характэрных для грамадзянскіх і рэлігійных войнаў.

У апошні час, у сувязі з пасьпяховымі дзеяньнямі украінскай арміі супраць пракрамлёўскіх тэрарыстаў праз мяжу пачалі праходзіць ужо непасрэдна расійскія вайскоўцы ў форме без апазнавальных знакаў. Так што на самой справе гэта вайна Расеі супраць Украіны, прычыны якой - помста за эўрапейскі выбар украінскага народа, імкненьне не дапусьціць збліжэньня нашай дзяржавы зь Эўропай, жаданьне вярнуць згубленую з распадам Савецкага Саюза улада Крамля над Украінай і мара цяперашніх кіраўнікоў Расеі аднавіць былую імпэрыю.

У украінскіх узброеных сілах служаць вернікі розных канфэсій, у тым ліку Маскоўскага Патрыярхату, гэтак жа, як і прадстаўнікі розных краінаў, у тым ліку этнічныя рускія. Няма ні аднаго ваеннага падразьдзяленьня, якое б фармаваўся выключна па нацыянальным або канфэсійнай прыкмеце. Таму сьцьвярджэньне патрыярха Кірыла, што узброеныя “уніяты і схізматыкі” змагаюцца на Данбасе супраць Царквы Маскоўскага Патрыярхату - таксама адкрытай і цынічнай хлусьнёй.

У сваім звароце патрыярх Кірыл прыводзіць прыклады падобнага звароту украінскіх вайскоўцаў са сьвятарамі Маскоўскага Патрыярхату. Частка зь іх зьяўляецца плодам фальсыфікацыі (напрыклад, удзел грэка-каталіцкага капеляна ў нападзе на храм Маскоўскага Патрыярхату, чаго на самай справе не было). Іншая частка бясспрэчна падлягае расьсьледаваньня, а вінаватыя - законнаму пакараньню.

Але абавязаны падкрэсьліць - усе гэтыя выпадкі ніяк не зьвязаны зь якім асаблівым агрэсіўным стаўленьнем украінскіх вайскоўцаў, улады, Грэка-Каталіцкай або нашай Цэркваў да прадстаўнікоў Маскоўскага Патрыярхату. На маю думку яны выкліканы ў першую чаргу шматлікімі фактамі падтрымкі з боку сьвятароў Маскоўскага Патрыярхату дзейнасьці тэрарыстаў, у тым ліку фактамі прамога удзелу ў узброеных тэрарыстычных фарміраваньнях.

На жаль, не адзінкавыя факты, калі ў храмах Маскоўскага Патрыярхату ці іншых царкоўных памяшканьнях былі выяўленыя склады зброі, надавалася садзейнічаньне тэрарыстам ў пражываньні і харчаваньні, аказвалася маральная падтрымка іх злачыннай справы шляхам наданьня асаблівага публічнага дабраслаўленьня на барацьбу супраць Украіны. У апошні час апынуліся таксама факты выкарыстаньня тэрарыстамі для бясьпечнай уцёкаў сьвятарскага адзеньня і дакумэнтаў, якія, па нашых дадзеных, выдае адна зь япархій Маскоўскага Патрыярхату на Данбасе.

Усё гэта дае падставы украінскім вайскоўцам асабліва пільна ставіцца да перамяшчэньня сьвятароў, якія могуць апынуцца на самай справе пераапранутых тэрарыстамі або іх памагатымі. Запэўніваю вас, што ў сувязі з гэтым і нашы сьвятары сутыкаюцца зь нязручнасьцямі з боку украінскіх вайскоўцаў, да чаго мы ставімся з разуменьнем.

Прыводзячы ілжывыя факты ці скажона тлумачачы праўдзівыя, патрыярх Кірыл нічога не кажа пра тых сыстэматычныя ганеньні і перасьледу, уключаючы выкраданьнямі, катаваньнямі і забойствамі, якія ад рук прарасейскіх наймітаў і сэпаратыстаў адчуваюць прадстаўнікі усіх рэлігійных канфэсіі.

На захопленай тэрыторыі Луганскай вобласьці нашы храмы зачыненыя, а япіскап і сьвятары вымушаныя хавацца за пагрозы сэпаратыстаў забіць іх. На Луганскага япіскапа Апанаса было зьдзейсьнена замах на забойства, і толькі ласкай Божай ён выратаваўся ад сьмерці.

У Данецкай вобласьці нашы храмы на тэрыторыях, якія кантралююцца сэпаратыстамі, вымушана зачыненыя за небясьпекі для жыцьця сьвятароў і вернікаў. Сьвятары або хаваюцца, або былі вымушаны зьехаць у бясьпечныя месцы. Адзін з храмаў у Данецку было замініравана, і толькі з дапамогай Божай выбуховы прыладу не спрацавала. Была спроба выкрасьці архіяпіскапа Данецкага Сяргея, але ён шчасна выехаў з Данецка і дабраўся да бясьпечнага месца знаходжаньня. Сьвятар Юрый Іваноў быў выкрадзены тэрарыстамі і толькі праз некаторы час адпушчаны.

У акупаваным Расіяй Крыму два нашых храмы былі гвалтоўна адабраны, кафэдральны храм у Сімфэропалі падвяргаецца пікетаваньня і эканамічнаму ціску, зь мэтай запалохваньня было спалена дачны дом архіяпіскапа Клімэнта.

Гэта ж тычыцца і Украінскай Грэка-Каталіцкай Царквы, Рымска-Каталіцкай Царквы і пратэстанцкіх абшчын. Манастыр УГКЦ у Данецку захоплены тэрарыстамі. Мелі месца выпадкі выкраданьня каталіцкіх сьвятароў зь мэтай атрыманьня выкупу. На кантраляванай сэпаратыстамі тэрыторыі захоплена малітоўныя памяшканьні многіх пратэстанцкіх абшчын. Пасьля вызваленьня гораду Славянска было знойдзена месца пахаваньня двух пратэстанцкіх сьвятароў і двух сыноў аднаго зь служыцеляў, якія былі ў сьвята Тройцы выкрадзеныя тэрарыстамі зь малітоўнага сходу і расстраляныя.

Варта падкрэсьліць, што сярод груп тэрарыстаў існуе так званая Руская праваслаўная армія, злачынная дзейнасьць якой не толькі не асуджаны кіраўніцтвам РПЦ, але і атрымлівае падтрымку і публічнае дабраславеньне некаторых сьвятароў Маскоўскага Патрыярхату. У дакумэнце пад назвай «Канстытуцыя Данецкай народнай рэспублікі» паказваецца, што толькі рускае праваслаўе мае на тэрыторыі так званай ДНР асаблівыя правы і статус.

Усе гэтыя факты сьведчаць, што парушэньне правоў вернікаў мае месца як раз з боку тэрарыстаў, якія абвяшчаюць, што дзейнічаюць у інтарэсах рускага праваслаўя і абараняюць так званы «рускі мір». Таму хлусьнёй зьяўляецца тое, што падзеі на Данбасе маюць характар рэлігійнай вайны - на самай справе гэта вайна Расеі супраць Украіны, якая мае захопніцкіх характар. І сваімі заявамі і дзеяньнямі Маскоўскі патрыярх Кірыл спрыяе расійскай агрэсіі, спрабуючы падманам і скажонымі фактамі падтрымаць сваё дзяржаўнае кіраўніцтва.

Фальшывасьць абвінавачваньняў патрыярха Кірыла пацьвярджаецца таксама тым, што тэкст ліста да Вас, 14 жніўня апублікаваны на афіцыйным сайце Маскоўскай патрыярхіі, раніцай 15 жніўня быў выдалены з сайта, а праз некалькі дзён, улічваючы, што на яго ужо пасьпелі зьвярнуць увагу сродкі масавай інфармацыі, быў зноў апублікаваны - але ў другім разьдзеле. Гэты факт сьведчыць аб крывадушнасьць пазыцыі Маскоўскага патрыярха Кірыла, які ў публічных заявах кажа, што яго Царква не умешваецца ў канфлікт і толькі моліцца за мір, а ў лістах да Прадстаяцеляў Цэркваў выкладае думкі, цалкам сугучныя з расійскай дзяржаўнай прапагандай.

Ваша Усясьвятасьць!

Ад імя нашых архірэяў, духавенства і вернікаў зьвяртаюся да Вас з просьбай ацаніць і адкінуць хлусьня, якую распаўсюджвае Маскоўскі патрыярх Кірыл. Мы просім маліцца аб міры ва Украіне і аб вызваленьні нашай краіны ад зьнешняй агрэсіі. Спадзяюся, што Вы не дасьце уцягнуць Праваслаўную Царкву ў кампанію надзвычайнай хлусьні, якую расейскія улады, у тым ліку з дапамогай патрыярха Кірыла, праводзіць супраць Украіны.

З любоўю ў Хрысьце -

Ваш сабрат Філярэт

24 жніўня 2014 г.