Saturday, January 25, 2014

ІНТЭРВІЮ СЬВЯТЕЙШАГА ПАТРЫЯРХА ФІЛЯРЕТА РАДЫЁ СВАБОДА: НАРОД ПЕРАМОЖА Ў ГЭТЫМ СУПРАЦЬСТАЯНЬНІ

Кіеў — Калі ўлада дзейнічае несправядліва, то царква не можа стаць на яе баку. Пра гэта заявіў Радыё Свабода Прадстаяцель Украінскай Праваслаўнай Царквы Кіеўскага Патрыярхату Сьвяцейшы Патрыярх Філярэт. Такім чынам ён пракамэнтаваў падзеі, якія праходзяць у цэнтры Кіева. На думку Прадстаяцеля, улада не павінна даваць загады забіваць людзей і тады не будзе адказу з боку народа, не трэба будзе абараняць сваё жыцьцё. Адначасова Прадстаяцель Украінскай Праваслаўнай Царквы Кіеўскага Патрыярхату Філярэт заклікаў да спыненьня гвалту зь абодвух бакоў — і з боку праваахоўнікаў, і з боку Майдана.
— Бачым, што зараз адбываецца ў Украіне — падзеі не цішэюць, а толькі разгортваюцца. Зьніжэньне напружанасьці няма. Мы зь вамі размаўлялі 7 Сьнежні мінулага года, калі ўжо быў Эўрамайдан, ужо прайшоў першы разгон мітынгоўцаў пад Стэлай Незалежнасьці ў Кіеве. Вы тады заклікалі да міру, да разуменьня. Мы тады казалі пра ролю царквы. Вось прайшло ўжо паўтара месяца і супрацьстаяньне працягваецца. Як Вы лічыце, чаму так адбываецца? Палітыкі не хочуць ісьці адзін аднаму на сустрэчу? Чаму ўдзельнікі канфлікту не прыслухоўваюцца да парад, у прыватнасьці, царквы?

— Чаму народ не разыходзіцца? Таму што народ не дасягнуў сваёй мэты. А якая мэта ў народа? Мэта — не ўладу штурмаваць, а ўвайсьці асацыяваным сябрам у Эўрапейскі саюз. Вось мэта Ўкраіны. Мы да гэтага ўступленьня рыхтавалі народ на працягу ўсяго 2013 года. Калі падышоў момант падпісаньня — адмовіліся. І народ, студэнты спачатку абурыліся, а затым, калі іх зьбілі абурыўся супроць ужо народ. І таму, пакуль не спыніцца ўмяшаньне з боку нашага паўночнага суседа ў нашы ўкраінскія справы ...
— ... Расію маеце на ўвазе?
— Маю на ўвазе Расію. І Ўкраіна не ўступіць асацыяваным сябрам — народ не будзе задаволены. Яго нават не задаволіць і адстаўка ўраду. Таму што мэта народа не барацьба зь урадам, а дасягненьне мэты да якой нас вялі на працягу 2013 года. Хто перашкодзіў? Перашкодзіла Расія, жадаючы ўцягнуць у Мытны саюз. Народ украінскі не хоча ў Мытны саюз. А чаму не хоча? Пры ўсіх недахопах Эўропы, і аднаполыя шлюбы, і яшчэ шмат розных недахопаў, але грошы нашы алігархі дзе захоўваюць? У якіх банках? У расійскіх, ва ўкраінскіх? Захоўваюць у эўрапейскіх або ў амэрыканскіх, ці ў іншых сусьветных банках. А чаму? Таму што там надзейна, а ва Ўкраіне не надзейна, і ў Расеі не надзейна. Людзі хочуць быць з тымі, дзе надзейна, дзе ёсьць дэмакратыя і дзе ёсьць свабода. Дзе лечацца нашы багатыя людзі, ва Ўкраіне? У Эўропе. Дзе вучацца іх дзеці? У Эўропе. Значыць яны прызнаюць, што ў Эўропе лепш, чым ва Ўкраіне. Таму ўкраінскі народ гэта таксама ведае, і таму хоча далучыцца да больш цывілізаваных дзяржаў. Таму пакуль гэтае пытаньне не будзе вырашана — народ не супакоіцца. Я хачу яшчэ сказаць, што ёсьць такога станоўчага — народ пераадолеў страх сьмерці. Людзі ўжо сьмерці не баяцца…
— ... Маеце на ўвазе ўдзельнікаў акцыі пратэсту?
— Я маю на ўвазе ўдзельнікаў Майдана. Яны ўжо сьмерці, куляў не баяцца. Яны гатовыя аддаць сваё жыцьцё. А гэта ўжо народ непераможны. Таму мы заклікаем да сьвету, да згоды, але заклікаем таксама да справядлівасьці, што народ падманваць не трэба. Калі сказалі “зробім так”, то трэба зрабіць ...
— Маеце на ўвазе ўладу?
— Уладу. А калі не зрабілі, то будзеце адказваць ужо не перад народам, а будзеце адказваць перад Богам. Бог ёсьць і справядлівы суд у Бога таксама ёсьць.
— Вы згадалі, з чаго наогул пачынаўся Эўрамайдан: два месяцы ўжо таму, у лістападзе, сапраўды было асноўнае патрабаваньне — працяг эўраінтэграцыі Ўкраіны. Тады чакалася, як мы ўсе памятаем, саміт у Вільні, на які зьбіраўся і нарэшце паехаў прэзыдэн Віктар Януковіч і ўсё патрабавалі ад яго падпісаць пагадненьне аб асацыяцыі зь Э. Потым была ноч на 30 лістапада — разгон студэнтаў «Бэркута» пад Стэлай Незалежнасьці ў Кіеве, затым — стотысячная акцыі пратэсту. А зараз і ахвяры зьявіліся. І патрабаваньне працягу асацыяцыі зь ЭС, яна хоць і засталася, але ўжо далёка ззаду. Цяпер ужо іншыя патрабаваньні.
— Калі мы дасягнем галоўнай мэты — уступленьне ў Эўрасаюз, то будзе дасягнутая мэта, да якой хоча пайсьці народ. Тады ён толькі супакоіцца. І гэта калі мы ўваходзім у Эўропу, то мы не ўваходзім у Мытны саюз, адпадае Расія як дзеючы фактар. Украіна захоўвае сваю незалежнасьць, сваю свабоду. Калі мы далучаемся да Расеі — мы ідзем у няволю — новую няволю. А калі мы далучаемся ў Эўропу — мы ў свабодных дзяржаў далучаемся. І такім чынам мы захоўваем сваю дзяржаўнасьць. І мы хочам жыць у дэмакратычнай краіне, як жывуць народы Эўропы.
— А вось зараз, калі зноў жа эскаляцыя гвалту адбываецца, і ёсьць першыя ахвяры ... Мы бачылі кадры відэа — паводзіны “Бэркута” зь адным зь затрыманых на Грушэўскага. Адначасова ў Міністэрстве ўнутраных спраў распавядаюць пра дзесяткі параненых праваахоўнікаў у выніку дзеяньняў мітынгоўцаў ... У гэтай сытуацыі, такога далейшага абвастрэньня, хто больш актыўна зрабіць крок да кампрамісу — апазыцыя і ейныя лідэры, калі яны наогул да гэтага часу ўплываюць на маніфэстантаў, ці ўлада, прэзыдэнт Януковіч?
— Ісус Хрыстос сказаў: “Хто ўзяў меч — той і ад меча загіне”. Гэта значыць, сілу можа ўжыць і Майдане, але ён хоча мірна вырашаць пытаньні. А пачалі забіваць з боку “Бэркута”, так? Тады на сілу адказваюць сілай. І абараняюць сябе. Для чаго будуюць барыкады? Для таго, каб абараніць сябе. Ад каго? Ад “Бэркута”. Бо “Бэркут” ж зьбіў студэнтаў. “Бэркут” у журналістаў страляў. Таму спыненьне гвалту — гэта першая ўмова. Гвалт зь абодвух бакоў — і з боку праваахоўных органаў, і з боку Майдана, каб не пралівалася кроў. А далей трэба выконваць тыя ўмовы, якія ставіць не апазыцыя, а якія ставіць народ. Таму што народ можа не прыняць і апазыцыю, калі яна не выконвае волю народа. Для гэтага трэба прыслухоўвацца да народа, не толькі да таго, які стаіць на Майдане. А трэба прыслухоўвацца да волі ўсяго ўкраінскага народа.
— У сувязі з гэтым, глядзіце, і Вы асабіста прымалі ўдзел у той першай спробе перамоваў паміж трыма лідэрамі апазыцыі: Арсэніем Яцанюком, Віталём Клічко і Алегам Цягнібокам пры непасрэдным удзеле кіраўніка дзяржавы — Віктара Януковіча ... Тады былі не толькі гэтыя палітыкі, ня толькі кіраўнік урада ўдзельнічаў, але і ўсе былыя прэзыдэнты Ўкраіны Леанід Краўчук ініцыятарам быў гэтага круглага стала, і Вы выступалі. Потым была паўза. Цяпер ужо аднавіліся асабліва ў фармаце Віктар Януковіч і яго памочнікі плюс гэтыя тры лідэра апазыцыі, на гэтых перамовах адбыліся два раўнда. Гэта дапамагло мірнаму вырашэньню?
— Ну, гэта жаданьне. Жаданьне мірнага вырашэньня гэтага пытаньня. Але для таго, каб мірна вырашыць гэтае пытаньне, добра ўжо, што садзяцца за стол перамоваў. Гэта першы крок, але трэба дасягнуць вынікаў. А вынікі якія? Задаволіць патрабаваньне народа, бо без выкананьня ўмоў народу — міру нельга чакаць
— Гэта значыць, наколькі я разумею гэтыя Вашы словы, Сьвяцейшы Ўладыка, усё ж такі першымі галоўны крок насустрач павінна зрабіць улада — Віктар Януковіч? Так я Вас разумею?
— Усё роўна, хто будзе рабіць першы крок, але трэба рабіць крокі рэальныя. Вы згадалі гэтыя круглыя сталы?
— Так…
— Я, сапраўды, убаў чынны ўдзел.
— Вы выступалі і многія аглядальнікі назваў Вашу гаворка адной зь найбольш значных на гэтым круглым стале.
— Так, але бакі выказалі свае пазыцыі. Выказаўшы свае пазыцыі, трэба ісьці на кампраміс, трэба ісьці насустрач адзін аднаму, тады гэта будзе кампраміс. А калі насустрач не ідуць, то тады якімі могуць быць вынікі?
— Цяпер ёсьць, ці магчыма наладжваюцца кантакт, каб зьявілася кансалідаваная пазыцыя ўкраінскіх цэркваў у садзейнічаньні мірнага ўрэгуляваньня крызысу — пазыцыя ўкраінскай праваслаўнай царквы, іншых цэркваў? Неяк паміж сабой Вы каардынуеце гэтыя намаганьні?
— Мы хочам, каб і наша царква, Кіеўскі патрыярхат, і іншыя праваслаўныя, хрысьціянскія цэрквы і іншыя рэлігіі Ўкраіны зрабілі свой уклад. Які наш уклад? Наш уклад — гэта малітва да Бога. Таму што тыя, хто стаяць на Майдане вераць у Бога, і тыя, хто стаіць ва ўладзе таксама вераць у Бога. Так гэтую веру ў Бога трэба даказаць на справе. Справамі трэба даказвае, што ёсьць вера. А калі мы кажам, што я вернік, што я хрысьціянін, а людзей забіваю, то які ты хрысьціянін, калі ты забіваеш людзей або даеш загады забіць? Тое нясеш адказнасьць перад Богам, а Бог цярплівы, але справядлівы і прыйдзе канец гэтаму і трэба зьвярнуць увагу на настрой гэтага народу. Ён сьмерці не баіцца. А хто пераадолеў страх сьмерці ў іх сэрцах? Мілата Сьвятога Духа пераадолела страх. І такі народ непераможны. А чаму гэта адбылося? Гасподзь наслаў такое. Для чаго дапусьціў? Каб народ паказаў, хоча ён мець незалежную дзяржаву, хоча мець свабоду, якую даў Бог, ці не жадае? Калі хоча — ён павінен абараніць, павінен сваёй справай даказаць, што любіць Украіну, што ён любіць свабоду, незалежнасьць, любіць свой народ, сваю сям'ю. І гэты народ даказвае. Таму што за зло ніхто жыцьцё не аддае, а за дабро — аддаюць, за любоў да радзімы жыцьцё аддаюць свабодна, таму што ведаюць, што ёсьць вечнае жыцьцё, што Бог бачыць. І той, хто робіць зло — хай ведае, што адказ дасьць перад Богам. Ці тут, а калі не тут, то пасьля сьмерці абавязкова. І мы гэтай верай павінны кіравацца ў нашай жыцьця. І ва ўсіх абставінах церпіце, дзе трэба трываць. Але праўдзе, Богу не зьмяняць.
— Была інфармацыя, афіцыйна Вас дзяржава, Віктар Януковіч, узнагародай адзначыў і Вы адмовіліся. Чаму Вы так зрабілі?
— Мяне ўзнагародзіў не толькі прэзыдэнт ...
— ... Указ, уласна, ён падпісаў ...
— І Царква ўзнагародзіла ...
— Так…
— Я лічу, што ў такіх абставінах, калі народ пакутуе, калі людзей забіваюць, а патрыярху прымаць узнагароды не годна і не этычна. Таму я адмовіўся ў гэтых умовах прымаць ордэн і ад царквы, і ад прэзыдэнта.
— Сьвятары Ўкраінскай Праваслаўнай Царквы Кіеўскага Патрыярхату выступаюць на Майдане і заклікаюць да мірнага вырашэньня. Як Вы да гэтага ставіцеся? Яны ў Вас дазвол бралі ці гэта іх рашэньне? Як гэта адбываецца?
— Па—першае, калі яны сьвятары Кіеўскага патрыярхату, а яны там ёсьць, я дабраславіў ім маліцца, людзей супакойваць, каб не распальваліся страсьці, і натхняць людзей на абарону праўды, справядлівасьці, любові да сваёй радзімы, любоў да сваіх блізкіх. І таму яны і добраахвотна ідуць, я іх не пасылаю. Яны самі ідуць, але я дабраслаўляю маліцца са сваёй паствай, а паства наша там. І яна просіць, каб сьвятар там быў.
— Як Вы лічыце, а што далей можна было б зрабіць? Вы не проста як духоўны аўтарытэт Украіны, а чалавек зь вялікім жыцьцёвым вопытам. Вось палітыкі — палітыкамі, але што ж можна зрабіць не толькі ім, каб не было больш ахвяр? У далейшым, каб страсьці ўлягліся ці гэта вельмі — вельмі цяпер цяжка?
— Па—першае, улада не павінна даваць загады забіваць людзей. Тады не будзе адказу з боку народа. Не трэба будзе абараняць сваё жыцьцё.
— Але прадстаўнікі ўлады сцвярджаюць, што яны не даюць такіх загадаў, ніяк. А дзеяньні таго ж “Бэркута”, як пераконвае той жа прэм'ер—міністар Мікалай Азараў, тлумачаць тым, што міліцыянты толькі бараніліся і ахоўваюць правапарадак, выконваюць закон. Ніхто не дае загады забіваць з боку ўлады.
— Гэта словы. Можа яны і шчыра думаюць, што так і будзе, а на справе паказваюць ж факты. І зьбіцьця студэнтаў. Прычым білі тады, калі гэтыя студэнты беглі ў манастыр. Калі ён уцякае, то для чаго ты яго б'еш, калі ён ужо не на Майдане?
— Званы манастыра — гэта ўжо стала сымбалем гэтых усіх падзеяў.
— Бог даў кожнаму сумленьне. І твае сумленьне павінна табе сказаць: “ты робіш гэта па сумленьні?”. Сумленьне падахвочвае цябе ці сумленьне падахвочвае даваць такія загады? Ты сам ад сваёй злой волі, свае страсьці, свой гнеў, уладалюбства робіш гэта? Падумай.
— Ваша Сьвятасьць, у Вас ёсьць магчымасьць зьвярнуцца да ўдзельнікаў акцыі пратэсту, да тых, хто ім супрацьстаіць, вось, што вы ім сказалі, каб усё ж нарэшце спынілася гэта супрацьстаяньне і не было ніякіх ахвяр больш?
— Маліцеся Богу. Гасподзь Усемагутны можа сваёй сілай усё спыніць — першае. Рабеце паводле сумленьня, як сумленьне падказвае. І любіце Ўкраіну не словамі, а жыцьцём і справамі. Гэта мае пажаданьні.
— Вы спадзеяцеся, што ўдасца ўсё ж завяршыць мірна гэта супрацьстаянне?
— Я перакананы, што пераможа народ у гэтым супрацьстаяньні. Гэта маё перакананьне. Як я быў перакананы, што незалежная царква Ўкраінскай — Кіеўскі патрыярхат — пераможа і бачыць усё перамагае. Так і тут я перакананы, таму што праўда на баку народа.

Размаўляў Аляксандр Лашчанка

пераклад на беларускую мову — прат. Сяргей Горбік

No comments:

Post a Comment

Note: Only a member of this blog may post a comment.