Каляднае пасланьня Патрыярха Барталамея, міласьцю Боскаю Архіяпіскапа Канстантынопаля – Новага Рыму і Усяленскага Патрыярха

Да ўсёй Паўнаты Царквы

…Мілата, міласьць і мір.

Выратавальнік Хрыстос нарадзіўся ў Бэтлееме

* * *

“Хрыстос нараджаецца – слаўце, Хрыстос на зямлі, узьвялічвайце”

Давайце радавацца радасьцю неймавернае асалоды анёлаў Божых. Якія перад намі сьпявалі: «Слава ў вышынях Богу і на зямлі мір, добрай воля паміж людзьмі»

На вялікія жаль, сёньня на Зямлі мы бачым і вопыт войнаў і пагрозы вайны. Тым не менш, радасная аб'ява ніяк не ануляваная. Сьвет сапраўды прыйшоў на зямлю праз прымірэньне паміж Богам і людзьмі ў асобе Ісуса Хрыста. На жаль, мы, чалавечыя істоты не былі ў прымірэньні, нягледзячы на сьвятую волю Божую. Мы пакідаем за сабой нянавісьць адзін да аднаго. Мы зьдзяйсьняем  дыскрымінацыі ў адносінах адзін да аднаго з дапамогай фанатызму ў рэлігійных і палітычных перакананьнях, з дапамогай прагнасьці ў набыцьці матэрыяльных выгод, а таксама шляхам экспансіі ў ажыцьцяўленьні палітычнай улады. Такія прычыны, чаму мы уступалі ў канфлікт адзін з адным.

У 313 годзе, адукаваны рымскі імпэратар, Сьвяты. Канстанцін Вялікі, выдаў Указ ў Мілане, які даў свабоду вызнаньня хрысьціянскай веры, разам са свабодай любой іншай рэлігіі. На жаль, праз 1700 гадоў, мы працягваем бачыць рэлігійнае перасьлед у дачыненьні да праваслаўных і прадстаўнікоў іншых хрысьціянскіх меншасьцяў у розных месцах.

СЛУЖБА СЬВЯТАМУЧАНІКУ ГЕОРГІЮ (БОРТНІКУ)

Памяць 19 кастрычніка / 1 лістапада

НА ВЯЧОРНЯЙ

На “Госпада клічу”, вершыры на 6, тон 1

Богамудры звышгодны, Гэоргі, чырваньню крыві ўласнай, / сьвятарскія рызы свае ўпрыгожыў ты годна: / моцны ў змаганьні, бо набожнасьць у моцы, / і ўсяхвальна ў славу боскую / радасна перашоў ты, / і цяпер маліся, / каб Госпад падаў душам нашым / мір і вялікую міласьць. (2)

Раней ахвяру бязкроўную, / як сьвятар праўдзівы, / богадобрую ўсяславу, / пасьля таксама ўсяплодную / і прыемную ахвяру, / сваёй крывёй, / як сьвятамучанік усягодны / Хрысту прынёс слаўна, / Яго ж малі аб шануючых цябе. (2)

ЛІСТ ЗЯНОНА ПАЗЬНЯКА ДА ЎДЗЕЛЬНІКАЎ ДЗЯДОЎ-2012

Дарагія землякі, сябры!

Вітаю Вас у Дзень Дзядоў у Беларусі і шкадую, што не магу быць сярод Вас. У наступным годзе спаўняецца 25 гадоў з дня адкрыцьця Курапатаў. Тады гэтае адкрыцьцё скаланула ўсё грамадзтва і адсюль, з курапацкіх расстрэльных ямаў узьнялася наша нацыянальная воля. Быў створаны Народны Фронт, падняты сьцяг Беларускага Адраджэньня. Грамадзтва перамянілася і засьведчыла, што яно жыве, ня гледзячы на ноч камунізму. Адраджэньне, падтрыманае лепшымі людзьмі Беларусі прывяло да гістарычнай перамогі, за якую 200 гадоў змагаліся шматлікія пакаленьні беларусаў. 25 Жніўня 1991 года Беларусь здабыла дзяржаўную незалежнасьць.

БЕЛАРУСКІ ПРАВАСЛАЎНЫ ЧЫН СЬВЯТКАВАНЬНЯ ПАКРЫВУ ЎСЯСЬВЯТОЕ БАГАРОДЗІЦЫ

1 кастрычніка

ПАКРЫЎ УСЯСЬВЯТОЙ БАГАРОДЗІЦЫ

НА МАЛАЙ ВЯЧОРНЯЙ

На “Госпада клічу” вершыры саматонныя, тон 1, на 4

На вярхоўных пасадах спачываючы адзіны Бог / вышэй зямнога бачыць даў Свайму слуге / - Цябе, усябоскія рукі ў маленьні працягваючую, / аб градзе і народзе молячую, Уладарка. / Пакрой нас і цяпер, Багародзіца, / амафорам міласьці Тваёй. (двойчы)

Град, які шануе Цябе і як павінна славячы, / Ты пакрываеш, Уладарка, сьвятым амафорам Тваім / ад нашэсьця супернікаў, ад голаду і землятрусы і міжусобнай вайны, / Дзева, што шлюбу не спазнала, Боская Нявеста, / людзям пакрыў і заступніцтва.

Палац адушаўлёны Хрыстоў, / а верным - сьцяна, і покроў, і сіла! / Табою, Богамаці, град Твой ратуецца; / Табою хвалячыеся заўсёды / атрымліваюць над язычнікамі перамогі, / бо Ты іх пакрываеш амафорам міласьці Тваёй.

Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

Тон 6: Прыйдзіце, зборы усіх любячых сьвята, / Найсьвяцейшай Дзеве засьпяваем: / бо ў гэты дзень Анёлы са сьвятымі сьвяткуюць / сьвяты Пакрыў Боскай Маці / і да хвалы нас, зямных склікаюць, / ды усклічам няўціхлым голасам: / "Радуйся, Цэрквы цудоўнае упрыгожваньне / і усяму сусьвету усядзівосны покроў! / Радуйся, дапамога праваслаўным у бітвах і ваяроў захаваньне! / Радуйся, пакрыў і абарона наша, / бо Цябе хрысьціянскі род / бесьперастанку дабрадантай мянуе!

КАНОН УСЯГОДНАМУ І ЖЫВАТВОРЧАМУ КРЫЖУ ГОСПАДА

Памяць узьняцьця Крыжа Госпада 14/27 верасьня

Песьня 1

Ірмас: Адчыняцца вусны мае і напоўняцца Духам, і слова вымаўлю Ўладарцы Маці, і зьяўлюся сьвяткуючы і радуючыся Тваім цудам.

Прысьпеў: Слава, Гасподзь, Крыжу Твайму Жыватворчаму.

Крыж усямагутны, апосталаў хвала, прападобных сьцьверджаньня і верных знак, герархаў і мучанікаў слава, перамога і сьцьверджаньня ўсіх славячых цябе.

Крыж Ўсягодны, чатырохканцавая  сіла, апосталаў добрае упрыгожаньня і мучанікаў цьвярдыня, хворых выздараўленьне паказаў ты, памерлых ўваскрашэньне, упаўшых уздыманьня.

Слава Айцу, і Сыну, і Сьвятому Духу.

Крыж, ты маю моц абудзі, цьвярдыня і дзяржава, збаўца і дапамога супраць ворагаў маіх, перамога і сьцьверджаньня мае, заўсёды абарона і пакрыў мой.

Цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

Багародзічны: Калі на Крыжы, Прасьвятая Дзева, Твайго  Сына пабачыла, зброя скрухі Табе разьдзерла, і мовіла рыдаючы ад болю, але хай гэта праслаўляе Крыжа моц.

КАНОН НАРАДЖЭНЬНЮ ПРАСЬВЯТОЙ БАГАРОДЗІЦЫ, ТОН 2

Песьня 1

Ірмас: Прыйдзіце, людзі, / засьпяваем Песьню Хрысту Богу, / разьдзяліўшаму мора і правёўшаму народ, / які Ён вывеў з рабства эгіпэцкага, / бо праславіўся.

Прасьвятая Багародзіца, выратуй нас.

Прыйдзіце, праваслаўныя, / радуючыся Духам Боскім, / ад бясплоднай у гэты дзень нарадзіўшуюся / дзеля выратаваньне сьмяротных Дзеву - Юначку / сьпевамі ушануем. (двойчы)

Слава Айцу, і Сыну і Сьвятому Духу.

Радуйся, сьвята шанаваная Маці / і слуга Хрыста Бога, / Падаўца роду чалавечаму старажытнай асалоды; / усе мы па годнасьці Цябе / сьпевамі славім.

Цяпер і Заўсёды, і на вякі вякоў. Амін.

У гэты дзень нараджаецца жыцьця Мост, / праз які сьмяротныя магчымасьць вярнуцца / з свайго падзеньня ў пекле быўшыя, / Хрыста, жыцьця Падаўцу / сьпевамі славяць.

БЕЛАРУСКІ ПРАВАСЛАЎНЫ ЧЫН АСЬВЯЧЭНЬНЯ ДЗЯРЖАЎНАГА АЛЬБО ВАЙСКОВАГА СЬЦЯГУ

Прад асьвячэньнем сьцяг альбо вайсковая харугва кладуцца на адмысловы стол. Калі асьвячэньня адбываецца ў царкве, падстаўка ставіцца насупроць царскае брамы.

Сьвятар: Дабраслаўлёны Бог наш спрадвеку, цяпер і заўсёды, і на вякі вякоў.

Чытальнік: Амін.

Сьвятар: Слава Табе, Бог наш, слава Табе.

Уладару нябёсны, Уцяшыцелю, Духу ісьціны, што ўсюды прысутны і ўсё напаўняеш, Скарбніца дабра і Жыцьцядацелю, прыйдзі і ўсяліся ў нас і ачысьці нас ад ўсяго благога і збаў, Добры, душы нашы.

Акафіст сьвятамучаніку Афанасію, ігумену Берасьцейскаму

(Памяць 5/18 верасьня)

Кондак 1

Узорам праўдзівым Тваёй любові да людзей паказаў Ты, Уладар наш Гасподзь, слугу свайго Афанасія, зрабіў Ты яго добрым пастырам ды умацаваў на барацьбу за выратаваньня статку Твайго праваслаўнага, ласку падаў Ты яму нават да крыві пацярпець за Сьвятое Праваслаўе. Таму і ягонымі палымянымі малітвамі, зацьвердзі нас у веры Праваслаўнае, Ойча, бо мы зь вераю ды надзеяй сьпяваем:

Радуйся, сьвятамучанік Афанасій, непахісны слуп Праваслаўя.

Ікас 1

О Прамудры Усемагутны наш Творца! Ад маленства паклікаў Ты да сьвятога служэньня сьвятамучаніка Афанасія, бо калі ж прывялі яго да Храму Госпада і калі ад маці даведаўся ён аб сутнасьці Крыжовае Ахвяры Тваёй, пажадаў быць слугою Тваім у чыне манаскім. Мы ж, за гэтую ласку Тваю падзяку складаючы, са зьдзіўленьнем сьпяваем так:

Акафіст увядзеньню ў храм Усясьвятой Багародзіцы

Кандак 1

У храме Бога жывога цуд: пасярод сьвятыні стаіць жывая сьвятыня Марыя; храм – рукамі грэшных людзей збудованы, а яна – Сьвятым Духам без грэшнай плямы захавана; той арашоны крывёй ахвяр, а яна – Боскаю ласкаю. Уваходзячы да храму, абвяшчае прыход мілаты, таму і сьпяваем ёй:

Радуйся, Дабрадатная, задуму Стваральніка выкананьня.

Ікас 1

Усярэдзіне храму – неба; Марыя – пасад Усявышняга, чыстымі жа юначкамі, быццам чыстымі анёламі, атачоная. Мы, грэшныя, стоячы прад табою, Сьвятая Сьвятых, прыносім, нягодныя, табе, Усядобрая, такі сьпеў малітоўны:

Радуйся, наша ўвядзеньне да раю; радуйся, лілея, расквітнеўшая ў сьвятыні.

Радуйся, у вопратку мілаты апранутая; радуйся, прыйшоўшая нас у Хрыста апрануць.

Радуйся, лаза пакорная ў Боскім вінаградніку; радуйся, саладзіўшая старажытную гаркату дрэва.

Радуйся, уваходзячы да храму зямнога; радуйся, бо за табою увойдзем да храму нябеснага.

Радуйся, пасад атачоны анёламі; радуйся, палымянае боскасьці пасад палаючы.

Радуйся, горнае сядзеньне Хрыста; радуйся, царства Хрыстова.

Радуйся, Дабрадатная, задуму Стваральніка выкананьня.

Абвяргаючы міт аб “заняпадзе” Беларускага (Кіеўскага) Праваслаўя ў XVI стагодзьдзі…

Ад пачатку ХІХ стагодзьдзя рускія праваслаўныя і ўніяцкія гісторыкі старана пашыраюць міт аб занепадзе Беларускага (Кіеўскага) Праваслаўя ў XVI стагодзьдзі. Яны перасьледуюць розныя мэты, але сыходзяцца ў адным – беларусы няздатныя без рускіх альбо каталіцкіх “падпорак” мець сваю Праваслаўную Царкву ды падтрымліваць ў ёй адукацыйны, навуковы ўзровень ды дбаць аб духоўнасьць народу на належным узроўні.

Вызначальным для гісторыі Праваслаўнай Царквы (Кіеўскае мітраполіі) Вялікага Княства Літоўскага ў XVI ст. ёсьць Віленскі Памесны сабор 1509 г., які адбыўся пад кіраўніцтвам мітрапаліта Іосіфа Солтана (1507-1521 г.г.). Сабор распачаўся ў Вільні 25 сьнежня 1508 г. і скончыўся 18 студзеня 1509 г. На саборы прысутнічала сямёра япіскапаў, сямёра архімандрытаў, шасьцёра ігуменаў, сямёра пратаярэяў і шматлікае сьвятарства. Сабор выпрацаваў наступныя правіла: “О стаде пастырьства Христовых словесных овец; О ставлении попов. О поставлении достойных у сьвященство; О утаенной совести; О непослушникох; О попех неимущих жен; О отнимании церквей; О сьвященникох князских и паньских; О церквах котории будуть стояти без сьвященников и без пэтья; Аще князь или боярин от церкви что отоймет; О отлучении сана; О отходящих черньцох; О божественныи правила; О непослушенстве епископском; О твръдости оўставления; Сьвятого събора поместнаго иже в Сардакии, сиречъ, в Средци.” [13, ст.163-170]